JEŃІSKE DEIІN 23 KÚN: Berlınge betalys
1945 jyly 16 sáýirde K.K. Rokossovskııdiń 2-shi Belarýs maıdany, G.K. Jýkovtyń 1-shi Belarýs maıdany jáne I.S. Konevtiń 1-shi Ýkraın maıdanynyń Berlınge qarsy strategııalyq shabýyl operatsııasy bastaldy, ol 16 sáýirden 8 mamyrǵa deıin jalǵasty. Bul operatsııa aıasynda Shtettın-Rostok, Zelov-Berlın, Kotbýs-Potsdam, Shtremberg-Torgaý jáne Brandenbýrg-Ratenov shabýyl operatsııalary júrgizildi. Berlınge qarsy shabýylǵa general-maıor V.M. Shatılov basqarǵan 150-shi atqyshtar dıvızııasy qatysty. Bul dıvızııa UOS jylnamasyna altyn árippen jazyldy, sebebi onyń sarbazdary Egorov pen Kantarııa reıhstagqa Jeńis týyn tikti. Alaıda bul quramanyń negizi qazaqstandyq Qostanaı qalasynda qurylǵan 151-shi atqyshtar brıgadasy ekenin kópshilik bile bermeıdi.
151-shi jeke atqyshtar brıgadasynyń tarıhy 1941 jylǵy 21 jeltoqsanda bastalǵan. Bul kúni ofıtserler toby men saıası qyzmetkerler bólimsheni qurýǵa kiristi. Brıgada komandıri bolyp podpolkovnık Leonıd Vasılevıch ıAkovlev taǵaıyndaldy. Quramanyń ofıtserlik quramyn túrli ýchılışeniń túlekteri qurady. Qatardaǵy jaýynger men serjanttar quramy Qazaqstannan, Sibirden, Ońtústik Oraldan shaqyrtyldy.
1943 jylǵy qyrkúıekte Ilmen kóliniń qorǵanys shekarasyndaǵy 151-shi jeke atqyshtar brıgadasy basqa eki brıgadamen birge 150-shi atqyshtar dıvızııasy bolyp qaıta resimdeldi. Dıvızııa komandıri polkovnık ıAkovlev boldy.
Keıinnen Baltyq mańyndaǵy «Pantera» jelisin oıdaǵydaı eńserip, Idrıtsa qalasyn basyp alǵany úshin Joǵary bas qolbasshylyqtyń 1944 jylǵy 23 shildedegi buıryǵymen dıvızııaǵa «Idrıtsalyq» qurmetti ataýy berildi. Berlınge basyp kirgen alǵashqy atqyshtar dıvızııasynyń ishinde 150-Idrıtsalyq bolǵany belgili. Joǵarǵy bas qolbasshylyqtyń 1945 jylǵy 11 maýsymdaǵy buıryǵymen dıvızııaǵa «Berlındik» ataýy berildi. 1946 jylǵy jeltoqsanda dıvızııa taratyldy. 151-shi atqyshtar dıvızııasynyń qurmetine Qostanaıda Gvardeıskaıa, L. ıAkovlev jáne I. Sıanov kósheleri bar.
1945 jylǵy 16 sáýirde Keńes aqparat bıýrosy derekteri boıynsha Kenıgsbergtiń soltústik-batys jáne batys qalalary Zemlandııa túbeginde 3-shi Belarýs maıdanynyń áskeri shabýyldy sátti jalǵastyryp jatty. Qarsylas Fıshhaýzen qalasy men Pıllaý portyn panalap, jan aıaspaı qarsylasyp baqty. Keńes jaıaý áskeri men tankısteri artıllerııanyń myqty qoldaýymen nemis qorǵanysyn buzyp ótti. Bul kúni 40-tan astam eldi meken basyp alyndy, onyń ishinde Germaý, Povaıen, Rotenen, Zaltnıken, Godnıken, Bondý, Kallen, Gaıdaý, Gross-Blıýmenaý, Forken, Kobbelbýde bar.
Chehoslavakııa aýmaǵynda 2-shi Ýkraındyq maıdan áskeri qarsylasqan jaýdyń ekpinin oıdaǵydaı eńserip, Dyıe ózenindegi nemisterdiń mańyzdy qorǵanys tirek pýnkti - Brejslavty ıelendi. Qarsylas qalanyń eski bekinisin nyǵaıtyp, oǵan dottar men dzottar ornatty. Nemister kóshe urysyna ázirlendi. Olardyń bul qarsylyǵyna da toıtarys bere otyryp, keńes áskeri Brejslavtyń soltústik-shyǵysyna basyp kirip, kóshe urysyn jalǵastyryp ketti. Bul ýaqytta bizdiń basqa da bólimder Dyıeniń balshyqty jaǵalaýynan ótip, qalanyń ońtústik jaǵyna shyqty. Nemister bizdiń áskerdi qaladan tyqsyrtý maqsatymen oq jaýdyrtýdy toqtatpady, aıqas túni boıy jalǵasty. Bizdiń ásker qalanyń shyǵys bóligin jaýdan tazartyp, artıllerııalyq atysty jalǵastyrý arqyly ózendi kesip ótip, keskilesken aıqaspen qalanyń batys bóligin de basyp aldy.
Sondaı-aq Novaıa Lgota, Velka, Lıpov, Shardıtse, Tovorany, Cheıch, Brý-Movıtse, Gornye Boıanovıtse, Starovıchky, Zaechı, Rakvıtse eldi mekenderin basyp aldy...
Bul ýaqytta Avstrııada Venanyń batysynda 3-shi Ýkraındyq maıdan áskeri aıqasyp júrip, Dýnaıdyń ońtústik jaǵalaýyna ótti. Keńes áskerleri Sankt-Pelten qalasyn, sonymen birge birqatar eldi mekenderdi basyp aldy. Gratstyń shyǵys qalalarynda júrýi qıyn taý-ormandy jerlerde áreket etken bizdiń ásker Lafnıtts ózeninen ótti. Jaý jaǵy berispeı, qarsylasyp baqty. Alaıda keńes áskeri nemisterdiń qorǵanysyn buzyp, Gratstyń shyǵysynan 45 shaqyrymda ornalasqan Fıýrstenfeld qalasyn basyp aldy.
1945 jylǵy 16 sáýirde Berlın radıosy mynadaı habar taratty: «Fıýrstenfeld aýdanynda german áskeri erekshe erlikpen urysty taǵy da sáttilikpen aıaqtady». Al bul habar taratylyp jatqan ýaqytta nemister Fıýrstenfeld qalasynan qýylyp, keńes áskeriniń soqqysymen batysqa qaraı bytyraı qasha bastaǵan bolatyn...
Jeńiske 23 kún qaldy.
