Túrkistan oblysyndaǵy mal bazarlarynda saýda qyzyp tur
TÚRKІSTAN. KAZINFORM – Búgin mal bazarǵa kelýshiler kóp. Biri tórt túligin satatyn bolsa, endi biri alý úshin arnaıy at basyn buryp jatyr. Aıt namazynan soń, bizde bazardaǵy búgingi jaǵdaımen tanysyp qaıttyq.
Túrkistan qalasyndaǵy mal bazardyń aldynda toqtap turǵan kólik kóp. Sondyqtan bazarǵa kelýshiler sol mańdaǵy jol jıegin jaǵalap toqtap jatyr. Al, ishte saýda qyzyp tur. Biri maldy ishke kirgizip jatsa, endi biri eki aıaǵynan súırep kólikke salýda. Baǵada da ósim bar.
«Qurbandyq shalýǵa nıet etip, qoshqar alyp ketip baramyz. 120 000 teńge boldy. Jobamen 70-80 keli shyǵyp qalady» - deıdi jergilikti turǵyn Baýyrjan Ýltaev esimdi azamat.
Munda sıyr baǵasy 300 000 teńgeden joǵary. Al, qoılardy 45 000-50 000 teńgeden, eshkilerdi 30 000-35 000 teńgeden alýǵa bolady. Sondaı-aq, qasapshylardyń da qyzmeti bar. Eger qoıdy qasapshylardan alatyn bolsańyz, tegin soıyp, jiliktep beredi. Al, óz qoıyńyzdy soıdyrǵyńyz kelse, kelisimge kelýge baılanysty baǵa shyǵady. Máselen, iri qarany 10 000 teńgeden, qoıdy 2000 -5000 teńge jobasynda soıdyryp ala alasyz.
Al, Kentaý qalasyndaǵy mal bazarǵa satylymǵa shyqqandardyń basym bóligi qoshqar men qoı boldy. Eshkiler de sırek. Degenmen, saýda munda da qyzyp tur. Kelisimge qaraı qalaǵan qoıyńyzdy ala alasyz. Kópshiligi jergilikti jerde jemge baılanyp, semirtilgen.
«Ózimiz qolda ósirgen qoshqardy satylymǵa shyǵaryp turmyz. Baǵasy denesine saı. Asa qymbat emes. Alýshy bolsa 110 000 teńgege berip jiberemin. Men alypsatar emespin» - deıdi kentaýlyq turǵyn Aısha.
Bazar qyzmetkerleri úsh kún qatarynan jumys isteıtindiktern jetkizdi. ıAǵnı, úsh kún aıtta mal satýshylar men alýshylar úshin, esik aıqara ashyq.
Saıram aýdanyna qarasty Qarabulaq aýylynda ornalasqan mal bazar, elimizdegi eń úlken bazardyń biri. Jalpy aýmaǵy 7 gektar jerdi alyp jatyr. Bazar ishine eki myńnan astam mal sııady. Munda sıyrǵa, qoıǵa, jylqyǵa bólek-bólek oryn daıyndalǵan. Mal dárigerler árbir maldy jeke-jeke tekserýden ótkizedi.
«Munda halyq elimizdiń ár aımaǵynan keledi. Tipti, Ózbekstannan, Reseıden, Qyrǵyzstannan arnaıy keletinder de bar. Ár sársenbi kúni myńǵa jýyq adam bazardan óz nápaqasyn tabady. Máselen, 500-ge jýyq júk kóligi, 150-den astam shaǵyn tasymaldaýshy kólikter toqtap jatqan joq. Al, 100-den astam adam shaǵyn ashanalarda ystyq sháı men bálish satyp jatyr. 24 kúzetshi men 8 tazalaýshy maman óz qyzmetin jasap júr», - deıdi Qarabulaq jańa mal bazarynyń ıesi Abdýhakar Hasanov.
Bul mal bazarda saýdalasýdyń ózindik tártibi bar. Alýshy satýshynyń qolyn qysyp, qatty silkip ózindik baǵasyn aıtady. Satýshy kelisimen bermese, qaıtadan qol silký bastalady. Ár baǵa aıtylǵan saıyn, osy kórinis. Jan-jaǵyndaǵy adamdar eki taraptyń kelisimge kelgenin qyzyqtap qarap turady. Tipti, keńes aıtyp, eki qol alýshyny kelistiretinder de bar. Mundaı jaǵdaıda alýshy rızashylyqpen «shotal» dep 2 000 teńge usynyp ketedi.
Bazarda 50-60 keli tartatyn qısar qoshqarlar 130 myń teńgeden satylyp jatyr. Al, kishilerin 100 myńnan alýǵa bolady. Qoılardyń da baǵasy sol jobada. Semizdigi men salmaǵyna qaraı baǵalanady. Astanadan kelgen angýstardyń bir danasy 330 myńnan, al aq bas sıyrlar 280 myńǵa baǵalanyp jatty. Óskemennen kelgen buqany satýshylar 500 myń teńge surady. Al, buzaýly sıyr 395 myńǵa satyldy. Sondaı-aq bazarda kóligine tıelgen shópti satatyndardy da kezdestiresiz. Malǵa azyq qajet bolsa, satyp alýyńyzǵa bolady.