Talǵat Bıgeldınovtiń sońǵy suhbaty
Dinı basqarmanyń baspasóz hatshysy qyzmetine qabyldanǵan kezim. Ol kezde Bas múftı Ábsattar qajy Derbisáli edi. Bir kúni ol kisiden Talǵat Bıgeldınovtiń qajylyqqa barǵanyn estip, baıaǵy (sol suhbat alý ǵoı) áreketime kiristim. Qajylyq paryzyn ótegeni jaıly habar bizdi, tipti qamshylady. Sonda da sáti túspeı qoıdy. Sóıtip júrgende Ábsattar aǵany Shyǵystaný ınstıtýtyna shyǵaryp saldyq. Aqpan aıynyń 19-y bolatyn. QMDB quryltaıynda Erjan qajy Malǵajyulynyń kandıdatýrasyn biraýyzdan qoldap, saıladyq. Á degenshe kóktem kelip, mamyr aıy da jetti. 9 mamyrda soǵys ardagerleriniń úıin jaǵalap, ahýalyn suraǵyshtap, naýqanshyl bolyp ketetin ádetimiz bar emes pe?
Bas múftı bastap, naıb múftı Serikbaı qajy Oraz qoshtap, ótken jyly Talǵat Jaqypbekulynyń januıasyna bardyq. Dinbasyna qurmet bildirip, Erjan qajy Malǵajyulyn esik aldynan batyrdyń ózi kútip alǵan edi. Qadamy shıraq, tyń bolatyn. Kıimin ózi kıip, kitap oqı beretin. Oryndybıke apamyz et asyp qoıǵan eken. Dastarhanǵa otyrǵanda apamyz: «Aǵalaryńnyń bólek tamaǵy bar. Ol - saýmal qymyz. Tek sony ishedi», - dedi.
«Bile bilseńder, munyń syry - saýmalda, qaraqtarym», - dep kúlimsiredi. «Sonda qalaı?» dep tańyrqaı qaraǵan túrimizdi kórip, sózin jalǵady: «Ájem Qadısha marqum 101 jasynda dúnıeden ótti. Únemi saýmal ishetin. Bizge de beretin. Ózi aýrý-syrqaý degendi bilmeıtin. Biz bala kezimizden bastap bıe sútin ishýdi ádetke aınaldyrdyq. Sonyń sebebi ǵoı, Qudaı jarylqap, qartaısaq ta syr bermeı júrgenimiz», - dep bir kúlip aldy.
Batyrmen biraz áńgimelestik. Ózi de qýanyp qaldy. Biz, tipti mázbiz. Óıtpegende she? Sýretin tek kitaptan kórip, teledıdardan tamashalaıtyn áıgili ushqysh aldymyzda otyr. Betpe-bet suhbattastyq. Oryndybıke apamnyń: «Anaýyńdy ári tart, jazýshy bolma», - degenine qaramastan, urlanyp, sol áńgimeni «pysyqsynyp», dıktofonǵa jazyp alyppyn. Suhbatty sol qalpynda berip otyrmyz.
Erjan qajy Malǵajyuly: Talǵat aǵa, ushaqqa otyrǵanda eń aldymen ne nárse esińizge túsetin edi?
Talǵat Bıgeldınov: Ushaqta barlyq adam janyn shúberekke túıip otyrady ǵoı. Marqum ájem dindar bolatyn. Bizdi ımandylyqqa, ınabattylyqqa úıretti. Jany taza jan boldy, jaryqtyq. Maǵan mynadaı bir duǵany úıretip, qulaǵyma ábden sińdirip tastapty. Arabshasyn aıtyp, jattatqyzdy.
Erjan qajy Malǵajyuly: Ol qandaı duǵa edi sonda?
Talǵat Bıgeldınov: «Bısmılláhı, táýákkáltý alal-lahý ýá lá haýla ýá lá qýýatá ıllá bıllá».
Erjan qajy Malǵajyuly: Úıden, ıaǵnı saparǵa shyqqanda aıtylatyn duǵa ǵoı. Munyń maǵynasy: «Eı, Alla, ózińe ózimdi tapsyrdym, túrli qaýip-qaterden saqtaı gór. Táýekel ettim». Ájeńiz sizge kúshti duǵa úıretken eken.
Talǵat Bıgeldınov: Iá, biraq biz onyń maǵynasyn bala kezde túsine bermedik qoı. Qansha ret ushsam da, ushaqqa otyra sala osy duǵany oqıtynmyn. Ony orystar túsinbeıtin. «Ne aıtyp jatyrsyń?» - dep suraıtyn. «Bul meniń ushar aldyndaǵy Qudaıǵa qulshylyǵym» dep jaýap berem. Allaǵa shúkir, osy duǵany aıtyp, aman qaldym. Duǵa maǵan kóp kómektesti. Imandy adamdy Qudaıdyń ózi qorǵap júretinin sonda bildim.
Erjan qajy Malǵajyuly: Durys aıtasyz, Talǵat aǵa! Duǵa - musylmannyń qarýy degen. Qýatty bolyńyz, sharshamańyz, aǵa. Bizge de batańyzdy berip, duǵa jasap qoısańyz.
Talǵat Bıgeldınov: Aınalaıyn, Erjan balam, jortqanda joldaryń bolsyn. Alla qoldasyn, qaraǵym. Halyq aldynda júzderiń jaryq bolsyn.
P.S. Sodan beri Talǵat Bıgeldınovtiń otbasymen ahýal surasyp turýshy ek. Dám-tuzy taýsylǵan eken. Ne shara? Otanyn qorǵaǵan pende o dúnıede Allanyń aldynda abyroıy asqaqtap, ardaqty quldarynyń qataryna qosylady desedi ǵulamalar. Dáıim solaı bolǵaı.
Ákesi Jaqyp paıǵambar esimimen attas. Bul da kezdeısoq emes-aý. Soǵan qaraǵanda, Talǵat atanyń ájesi, jalpy áýleti dinge jaqyn bolǵan sekildi. Ózi de qajylyq paryzyn ótedi. Ómirin ónegemen órnektegen aty ańyzǵa aınalǵan Talǵat Jaqypbekulynyń jany jánnatta bolǵaı. Alla aldynan jarylqasyn. Imany serik bolǵaı! Tolǵanystan týǵan maqalany osynaý tilekpen túıindedik.
Aǵabek QONARBAIULY,
QMDB Baspasóz bóliminiń meńgerýshisi
(sýretterdi túsirgen - avtor)