Somalıda qýańshylyqtyń kúsheıýinen mıllıondaǵan adam qonys aýdarýǵa májbúr
ASTANA. KAZINFORM — Somalıda qýańshylyq kesirinen mıllıondaǵan adam ashtyqqa ushyrap, májbúrli túrde qonys aýdaryp jatyr, dep jazdy Birikken Ulttar Uıymynyń resmı saıty.
Tórtinshi maýsymdyq jaýyn-shashyn maýsymynda jańbyr az jaýǵandyqtan, sý rezervýarlary qurǵap, eldiń kópshilik aýmaǵy sý qorynan aıyryldy. Osy jaǵdaıǵa baılanysty Somalı úkimeti 10 qarashada tótenshe jaǵdaı jarııalap, halyqaralyq qaýymdastyqtan kómek surady.
Eń kóp zardap shekken aımaqtardyń biri — Somalıdiń shyǵysynda ornalasqan Pýntlend óńiri, onda jergilikti bıliktiń baǵalaýy boıynsha, shamamen bir mıllıon adam kómekke muqtaj. Onyń ishinde 130 myń adamǵa shuǵyl kómek qajet.
Qarasha aıynyń basynda BUU qyzmetkerleri Barı men Nýgal aımaqtaryn aralap, sý men azyq-túlik qatty jetispeıtinin atap ótti. Jergilikti turǵyndar kelesi aılarda jaǵdaıdyń apatqa aınalýy múmkin ekenin alańdap otyr.
— Ótken jyly jaýyn-shashyn bolǵan joq. Bul tarıhtaǵy eń aýyr qýańshylyq. Úsh aı buryn júzdegen qonys aýdarǵan otbasy keldi, al aǵym áli jalǵasyp jatyr. Kópshiligi áıelder men balalar: er adamdar mal men sý izdep Efıopııaǵa ketip jatyr, — dedi Barı aımaǵyndaǵy bir aýyldyń ákimi.
Onyń aıtýynsha, aýylda bosqyndardy qoldaýǵa resýrstar joq, sebebi tipti jergilikti turǵyndardyń ózi sý men azyq-túlikten tapshy.
Eldiń kóptegen aımaqtarynda sý qoımalary qurǵap, ósimdikter qýrap, kóptegen eldi mekender qańyrap qaldy.
Qarjy tapshylyǵynan daǵdarys ýshyǵyp tur. Buryn aýyl turǵyndary azyq-túlik, balalarǵa arnalǵan tamaq jáne dári-dármektermen qamtamasyz etilse, qazir bul kómek derlik toqtady.
23 qarashadaǵy jaǵdaı boıynsha, Somalı úshin 2025 jylǵa arnalǵan gýmanıtarlyq jospar 23,7% ǵana qarjylandyryldy. Azyq-túlik jıyntyǵyn alatyn adamdar sany tamyzda 1,1 mıllıonnan osy aıda tek 350 myńǵa deıin tómendedi.
Qýańshylyq jaǵdaıy gýmanıtarlyq ahýaldy odan ári nasharlatyp otyr. Qarasha aıynda shamamen 4,4 mıllıon adam ashtyq qaterine ushyraýy múmkin, al 2026 jyldyń ortasyna qaraı 1,85 mıllıonnan astam bes jasqa deıingi bala aýyr tamaqtanbaý dertimen aýyrady dep boljanǵan.
Aýa raıy boljamy da kóńil kónshitpeı otyr. Azyq-túlik jáne aýylsharýashylyq uıymy (FAO) qýańshylyq jáne ystyq aýa raıy Somalıdiń kóp aımaqtarynda, ásirese ortalyq jáne soltústik óńirlerde jalǵasatynyn eskertti. «Joǵary temperatýra men jaýyn-shashynnyń bolmaýy, sý tapshylyǵyn kúsheıtip, kólik jaıylymdardyń qalpyna kelýine kedergi keltiredi», — dep málimdedi FAO.
Eske sala keteıik, buǵan deıin BUU Somalıge qoldaý kórsetý úshin 1,6 mlrd dollarlyq gýmanıtarlyq josparyn iske qosqanyn jazdyq.