Samokatty paıdalanýǵa qatysty jańa zań: qandaı shekteý kúshine enedi
ASTANA.KAZINFORM – Qazaqstanda elektrosamokattardy jalǵa berý tártibi qaıta qaralyp, Parlament kıksherıngilik kompanııalarǵa jańa talaptar engizetin zań normalaryn bekitti. Ózgerister jol qozǵalysy qaýipsizdigin arttyrýǵa baǵyttalǵan. Bul bastama samokattarmen bolǵan jol-kólik oqıǵalary men quqyqbuzýshylyqtar sanynyń ósýi aıasynda kóterildi.
Zańda ne ózgerdi
Parlamenttiń Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń málimetinshe, samokattardy jalǵa beretin zańdy tulǵalar men jeke kásipkerlerge birqatar mindet júkteledi. Atap aıtqanda, árbir samokatqa tirkeý nómirin berý arqyly esep júrgizý, paıdalanýshylardy sáıkestendirý, sondaı-aq ýákiletti memlekettik organdardyń aqparattyq júıelerimen ıntegratsııalaý kózdelgen.
Sonymen qatar 18 jasqa tolmaǵan, kólik quralyn basqarý quqyǵy joq nemese odan aıyrylǵan adamdardyń elektr samokattardy jalǵa alýyna jáne joldyń júrý bóliginde basqarýyna jol berilmeıdi. Paıdalanýshylarǵa qaǵıdalardy buzǵan jaǵdaıda qandaı aıyppuldar men quqyqtyq saldar týyndaıtyny jóninde aldyn ala eskertý mindeti engiziledi.
Zań normalaryna sáıkes kıksherıngilik ( elektrosamokatty nemese soǵan uqsas shaǵyn kólikti qysqa ýaqytqa jalǵa berý qyzmeti – red.) kompanııalar samokattardyń qozǵalys jyldamdyǵy men ornalasqan jerin baqylaýǵa arnalǵan tehnologııalardy qoldanýǵa, ártúrli aımaqtarda belgilengen eń joǵary jyldamdyqty avtomatty túrde saqtaıtyn shekteý engizýge, jaıaý júrginshiler men kólik qozǵalysyna kedergi keltiretin jerlerge samokat qaldyrmaýǵa mindetteledi.
Budan bólek, árbir elektrsamokatqa mindetti saqtandyrý talaby engiziledi. Qoǵamdyq tártip pen qaýipsizdikti qamtamasyz etý maqsatynda ýákiletti memlekettik organǵa samokattardyń ornalasqan jeri týraly derekterdi berý de qarastyrylǵan.
Sarapshy ne deıdi?
Buǵan deıin mıkromobıldi kólik boıynsha sarapshy Ánýar Júsipovtiń osy máselege qatysty pikirin jarııalaǵan bolatynbyz. Onyń aıtýynsha, basty másele elektr samokatta emes, qala ınfraqurylymynyń jetkiliksiz damýynda.
Sarapshy bastapqyda belgilengen jyldamdyq shekteýleriniń fızıkalyq turǵyda oryndalýy qıyn ekenin atap ótedi.
– Júrginshi jolaǵyna absolıýtti basymdyq berý, jaıaý júrginshige zııan kelse qatań jaýapkershilik engizý, avtomobıl jyldamdyǵyn azaıtý sekildi sharalar arqyly ǵana qaýipsizdikke qol jetkizýge bolady. Al biz samokatqa tyıym salý arqyly «joıýdy» kózdep otyrmyz. Bul – qate, – deıdi ol.
Kásipkerler narazy
Al samokat jalǵa berý naryǵyndaǵy kompanııalardyń biri – Jet Sharing ókili de qabyldanǵan normalarǵa qatysty óz ustanymyn bildirdi. Onyń aıtýynsha, retteýde samokat sanyna emes, paıdalaný qarqynyna nazar aýdarý mańyzdy.
– Bıyl Almaty qalasynda ǵana 16 mıllıonnan astam sapar jasaldy. Biz zań jobasyn talqylaý jónindegi jumys tobyna shaqyrylǵan joqpyz. Jalpy alǵanda, jaǵdaıdyń jaqsaratyny anyq. Qazir birqatar basylym samokat paıdalanýshylardyń barlyǵyna júrgizýshi kýáligi qajet dep jazyp júr. Meniń oıymsha, júrgizýshi kýáligi tek joldyń júris bóliginde qozǵalǵan jaǵdaıda qajet. Al velojolaqta, velosıped jolaǵynda nemese trotýarda saǵatyna 6 shaqyrymnan aspaıtyn jyldamdyqpen júrgen kezde júrgizýshi kýáligi talap etilmeıdi, – dedi ol.
ІІM dereginshe, elektrosamokat uǵymy men olardy basqaratyn adamdardyń quqyǵy men mindetteri alǵash ret 2023 jyly zańnamalyq deńgeıde bekitilgen. Qazirgi tańda Parlament Senatynda kıksherıngilik (vlaoptvoapt – red.) kompanııalarǵa qatysty qosymsha mindetterdi kózdeıtin zań jobasy bekitildi. Onda elektr samokattardy tirkeý, saqtandyrý, tehnıkalyq jaǵdaıyn baqylaý jáne paıdalanýshylardy tekserý normalary naqtylanǵan.
Samokattan bıyl qansha adam japa shekti?
Іshki ister mınıstrliginiń baspasóz qyzmetiniń málimetinshe, jyl basynan beri elektr samokattarǵa qatysty 443 jol-kólik oqıǵasy tirkelgen.
– Bıyl samokattarǵa qatysty apattan 3 adam qaza taýyp, 456 adam jaraqat alǵan. Jol-kólik oqıǵalarynyń basym bóligi Almaty qalasynda bolǵan, - delingen vedomstonyń Kazinform agenttiginiń resmı saýalyna berilgen jaýapta.
Sondaı-aq el boıynsha ákishilik jaýapqa tartylǵan azamattardyń sany da az emes ekeni anyqtaldy.
– 37 621 elektr samokat júrgizýshisi jol júrisi qaǵıdalaryn buzǵany úshin ákimshilik jaýapkershilikke tartylǵan. Kámeletke tolmaǵandar tarapynan jasalǵan quqyqbuzýshylyqtar boıynsha 297 ata-ana jaýapqa tartylǵan. Elektrosamokattardytrotýarlar men jaıaý júrginshiler joldaryna retsiz qaldyrǵany úshin 18 myńǵa jýyq samokat arnaıy turaqqa jetkizilgen, - delingen habarlamada.
Aıta keteıik, 18 jeltoqsanda Senat «Quqyq buzýshylyq profılaktıkasy týraly» Zańdy jáne oǵan ilespe 2 qujatty eki oqylymda qarap, maquldady. Atalǵan ilespe qujattardyń biri osy samokat taqyrybyna qatysty.