Medıtsınalyq kómek deńgeıi tómendedi: MƏMS-te josparlanǵan parametrler ózgerip ketken
Áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý qoryna kem degende 1 trln teńgege jýyq qarajat túspeı qalǵan. Bul týraly Májiliste ótip jatqan Úkimet saǵatynda depýtat Ashat Aımaǵambetov aıtty, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.
«2020 jyldan bastap elimizde medıtsınalyq saqtandyrý júıesi engizildi. Sl kezde úmit qandaı boldy? Bul reforma densaýlyq salasyn tez arada jaqsartyp, onyń sapasyn əldeqaıda arttyrady degen úmit boldy. Jyldar ótti, kazaqstandyqtar aı saıyn qorǵa jarnasyn tólep jatyr, biraq sol úmit aqtaldy ma? Qyzmet sapasy josparǵa saı artty ma? Óńirlerge barǵanda, aýrýhanalardy aralap, saılaýshylarymyzben, eksperttermen, qarapaıym dárigerlermen bolǵan kezdesýlerden, júrgizgen zertteýimizden túıgenimiz - problemalar tolyq sheshilmegen. Medıtsınalyq kómektiń sapasynan buryn, biz qazir qarapaıym kómekti alýǵa zərý bolyp qaldyq», - dedi A. Aımaǵambetov.
Onyń aıtýynsha, birinshi jəne basty problema – MƏMS-ti qarjylandyrý júıesiniń teńgerimsizdigi jáne formatyndaǵy olqylyqtar.
«Meniń aıtaıyn degenim, bastapqyda naqty jəne jan-jaqty esepterge súıengen qarjylandyrý modeli josparlanǵan edi. Al is júzinde basqa model engizildi. Alǵashqyda josparlanǵan basty parametrler túbegeıli ózgergen. Sonyń kesirinen densaýlyq saqtaý salasyna qarajat jetispeıdi, medıtsına kómekti alý deńgeıi tómendedi, tarıfter azaıdy, kredıtorlyq bereshekter paıda boldy», - dedi depýtat.
Onyń sózine qaraǵanda, alǵashqy teńgerimdi formattan aýytqý kelesi tórt baǵytta boldy:
Birinshiden, MƏMS qoryna tólenetin jarna boıynsha. Qazaqstandyqtardyń aı saıynǵy jalaqysynan MƏMS-ke tóleıtin jarnasynyń stavkasy 2% deńgeıinde saqtaldy.
Al memlekettiń tóleıtin jarnasy, ıaǵnı bıýdjetten əleýmettik sanattar úshin MƏMS-ke aýdarylatyn jarna mólsheri bastapqy stavkalarǵa qaraǵanda 3 esege azaıtyldy.
Osy sheshimge baılanysty MƏMS qoryna, ıaǵnı azamattardyń emine, bıýdjet esebinen júzdegen mıllıard teńge túspedi.
Ekinshiden, pandemııamen kúres kezinde MƏMS arqyly atqarylatyn qyzmetter paketine shuǵyl medıtsınalyq járdem, oqýshylarǵa medıtsınalyq qyzmet kórsetý sııaqty bıýdjetten kepilidendirilgen medıtsınalyq kómek arqyly tólenýi kerek shyǵystar engizilipk etken.
Bıýdjettegi qarajattyń jetkiliksizdigine baılanysty shuǵyl sheshimderdi qabyldaý úshin MÁMS qorynda jınalǵan 700 mlrdqa jýyq qarajat pandemııamen kúres úshin jumsalyp ketti.
«Úshinshiden, Úkimet joǵaryda aıtylǵan zeınetkerler, balalar sııaqty 15 əleýmettik sanat úshin MƏMS-ke bıýdjetten tóleıtin jarnalaryn qysqartyp tastady. Máselen, zańnyń 26-babyna səıkes, bıýdjetten bul jarna ortasha jalaqy boıynsha eseptelip, qorǵa aýdarylý kerek bolsa, is júzinde Qarjy mınıstrligi ony medıanalyq jalaqy mólsheri esebinen tólep jatyr. Səıkesinshe, bul zańǵa qaıshy sheshimniń kesirinen, tek 2024 jyldyń ózinde 275 mlrd teńgeni Qarjy mınıstrligi MƏMS qoryna, ıaǵnı bizdiń azamattarymyzdyń emdelýine aýdarmaı otyr. Conda, úsh jyldyń ózinde, kelesi jyldy qosqanda, MÁMS-ke 600 mıllıardtan astam qarajat bıýdjetten túspedi», - dep túsindirdi A. Aımaǵambetov.
Tórtinshiden, medıtsına qyzmetkerleriniń jalaqysyn kóterý mindetin oryndaǵanda, mınıstrlik ony bıýdjet esebinen ǵana emes, osy MƏMS-te jınalatyn qarajattyń esebinen de júzege asyrdy. Bul da MƏMS-te jınalǵan, qazaqstandyqtardyń emine tikeleı jumsalýy tıis júzdegen mıllıard teńge bolǵan.
«Joǵaryda kórsetilgen sheshimderdiń nátıjesinde, MƏMS qoryna kem degende 1 trln teńgege jýyq qarajat túspedi. Buǵan qosa, 1 trln teńgege jýyq qarajat alǵashqy qoıylǵan maqsattardan tys, ıaǵnı pandemııamen kúres úshin, álde GOBMP, bıýdjet arqyly tólenýi kerek baǵyttarǵa jumsalǵan. Osynyń saldarynan densaýlyq saqtaý salasyndaǵy shyǵyndardyń qarjylyq aýyrtpalyǵy azamattarǵa túsip otyr. Bul sheshim Qordyń da qarjylyq turaqsyzdyǵyna əkeldi», - dedi depýtat.
