Krıptonaryqtaǵy dúmpý: álem elderi jańa qor qurýǵa kóshpek
ASTANA. KAZINFORM – Jahanda eń baǵaly krıptovalıýta sanalatyn bıtkoın (Bitcoin nemese BTC) quny keıingi aptalarda rekordtyq deńgeıge jetip jatyr. 14 shilde kúni 1 bıtkoın alǵash ret 120 myń dollardan asty. Bıyl naýryzda AQSh bıliginiń ózi strategııalyq krıptovalıýta rezervin qurý jóninde másele qozǵady. Demek, aldaǵy ýaqytta álemde krıptovalıýtanyń yqpaly artyp, quny eselene berýi múmkin. Al Qazaqstan bul sátte qandaı qadamdarǵa barǵany jón? Kazinform agenttiginiń analıtıkalyq sholýshysy sarapshy pikirin surady.
Sonymen, bıtkoın quny 120 myń dollardan asyp, kezekti rekord kórsetti. Qazir 110-120 myń dollar arasynda aýytqyp tur. Táýelsiz qarjyger Ǵımran Abdrahmanovtyń aıtýynsha, bundaı kórsetkishti kópshilik 2021 jyly-aq kútken, sol kezde 1 bıtkoın quny 100 myń dollardan asady dep jıi boljanǵan.
Biz AQSh krıptovalıýta rezervin qurǵaly jatqanyn aıttyq. Áıtse de sarapshy kóptegen el osyndaı rezervti áldeqashan quryp qoıǵan bolýy múmkin ekenin aıtady.
– Jalpy, krıptovalıýta túrinde rezervter kóp elde qurylyp jatyr nemese áldeqashan qurylyp qoıǵan. Biraq olardyń baryn resmı túrde jarııalamaıdy. Meniń senimim boıynsha, AQSh-ta mundaı rezervter burynnan bar. Rezerv kóbine zańsyz jolmen óndirilgen nemese tárkilengen, aıyppul retinde alynǵan krıptovalıýtalardan turady.
Qazir tárkilengen, buǵattalǵan krıptoaktıvterdiń sany óte kóp. Qazaqstanda da osyndaı rezerv bar dep senemin, biraq ol jaıly resmı túrde eshteńe aıtylmaǵan. Bul - zańdylyq, sebebi qazir zańsyz P2P saýdamen aınalysqan tulǵalarǵa qatysty qylmystyq ister qozǵaly jatyr. Olardyń krıptoaktıvteri tárkilenip, buǵattalady. Mundaı aktıvter keıin kimniń paıdasyna ketetini qadaǵalaýshy organdarǵa baılanysty, – dedi Ǵımran Abdrahmanov.
Alaıda memlekettik rezerv retinde krıptovalıýta qoryn qurý jóndi qadam sanalǵanymen, onyń kólemi shekteýli bolýǵa tıis eken. Sebebi krıptovalıýtalar óte qubylmaly aktıvter ekeni belgili. Qarjygerdiń aıtýynsha, bıtkoındy kim jasaǵany da áli kúnge belgisiz.
– Bıtkoın avtory sanalatyn Satoshı Nakamoto jalǵyz adam ba, álde top pa, qazir tiri me, qaıda turady – bunyń bári jumbaq. Sondyqtan jalpy memlekettik kapıtaldyń 10%-ynan artyǵyn krıptovalıýtaǵa jumsaý - asa qaýipti qadam. Tipti 10%-dyń ózi táýekel bolyp kórinýi múmkin.
Sol sebepti mundaı rezervter tek belgili bir mólsherde jáne naqty ınvestıtsııalyq strategııa, tipti «ınvestıtsııalyq konstıtýtsııa» aıasynda ǵana qurylýǵa tıis. Osy qujatta qalaı jazylsa, barlyǵy soǵan baılanysty bolmaq, – dep túsindirdi sarapshy.
Ǵımran Abdrahmanov keleshekte bıtkoın altyn rezerviniń ornyn basady degen boljamdar da aıtylyp jatqanyn jetkizdi. Biraq keıbireýler krıptonaryqty «kópirgen naryq» dep sanaıdy. Sebebi onyń quny birneshe faktorǵa baılanysty. Jaı jańalyqtar legi, ekonomıka zańdylyqtaryna saı suranys pen usynys, naryqtaǵy iri oıynshylardyń áreketteri de baǵaǵa qatty áser etedi.
Bıtkoınnyń ósýi óz kezeginde altkoın sekildi balama krıptovalıýtalardyń baǵasynyń ósýine de ákeledi. Mysaly, eger bıtkoın 10%-ǵa ósse, basqa krıptoaktıvter 15-20%, tipti 30%-ǵa deıin ósýi múmkin. Taǵy biriniń quny múlde «ǵaryshqa ushyp», rekordtyq kórsetkishterge jetýi yqtımal.
– Iá, krıptovalıýta rezervin qurý oryndy. Memleket krıptoqor bar ekenin resmı jarııalasa nemese ol aktıvter Ulttyq qordyń quramyna engizilse, bul halyqqa da qyzyq bolar edi dep oılaımyn. Bul aktıvter jekemenshik tulǵalarǵa emes, memleketke tıesili ekeni aıtylsa, qoǵam buǵan esh qarsy bolmaıdy, – dep túıindedi qarjyger Ǵımran Abdrahmanov.
Al Ulttyq bank tóraǵasy Tımýr Súleımenovtiń pikirinshe, krıptovalıýtanyń túsinikti, qarapaıym qural bolýdan aýyly áli alys. Sondaı-aq Qazaqstanda krıptovalıýtany azyq-túlik satyp alýǵa múmkindik beretin SryptoCity jobasy iske qosylmaq.