QOJYQOV QOŃYRQOJA
Қyzylorda oblysynyң Aқmeshit (қazirgi Қyzylorda қalasy) ýezinde dүnıege kelgen. Қazaқ-orys mektebin, Tashkent mұғalimder semınarııasyn bitirgen.
Syrdarııa gýbernııasynda mektep ınspektory, қazaқ-orys ýchılışesiniң meңgerýshisi, Tүrkistan, Perovsk, Әndijan қalalaryndaғy mektepterde oқytýshy boldy. 1912 jyly Orynborda Қ.Қojyқov jazғan «Әlippe» oқýlyғy jәne Shәdi Jәңgirұly men Қalıasқar Қasymovpen birigip shyғarғan «Rýsıe patshalyғynda Romanov nәsilinen hýkımranlık қylғan patshalardyң tarıhlary» (orysshasy - «Istorıcheskaıa poema tsarstvovanııa Doma Romanovyh na kırgızskom ıazyke») atty dastany jaryқ kөrdi.
Қ.Қojyқov Patsha үkimetiniң 1907 jylғy 3 maýsymdaғy jarlyғyna sәıkes қazaқtar men Tүrkistan өlkesiniң өzge de jergilikti halyқtarynyң Memlekettik Dýma jұmysynan shettetilýin naғyz әdiletsizdik dep baғalap, ol jarlyқtyң kүshin joıý jolynda ұıymdastyrylғan is-sharalarғa қatysқan. 1917 jylғy Aқpan revolıýtsııasynan keıin Ferғana өңirindegi қazaқtardyң mүddesin қorғaıtyn «Kөshpendi» atty ұıym құryp, oғan jetekshilik etti. Қojyқov 1917 jyly tamyzda өtken Tүrkistan өlkesi қazaқtarynyң sezinde Bүkilreseılik Құryltaı jınalysyna depýtattyққa kandıdat retinde ұsynyldy. Osy avtonomııanyң Ýaқytsha keңesiniң mүshesi bolyp saılandy. Keңes үkimeti ornaғannan keıingi kezeңde M.Shoқaı sekildi қaıratkerlermen astyrtyn baılanysta boldy. 1922 jyly Әýlıeatada ýezdik jer basқarmasynda istedi. Jetisý өңirine jıi ekspedıtsııaғa shyғyp, kөne қorғandar men eskertkishterdi zertteýmen aınalysty. Orhon jazýy, Қozy Kөrpesh - Baıan sұlý, Kelinshektas, Aқtas mazarlary týraly ғylymı eңbekter jarııalady. Arab, parsy, shaғataı tilderin jete meңgergen ol osy tilderdegi tarıhı jәne әdebı shyғarmalardy қazaқshaғa aýdardy.
1936 jyly Қazaқ KSR-iniң memlekettik kitaphanasyna (қazirgi Қazaқstan Respýblıkasy Ұlttyқ kitaphanasy) Sүleımen Baқyrғanıdiң «Hıkmet Haziret Sұltan әl-ғarıfın» atty қoljazba kitabyn tapsyrdy. 1935-1936 jyldary jaryқ kөrgen eki tomdyқ «Қazaқtyң өtkendegi tarıhy týraly derekter men materıaldar» atty jınaқty ұıymdastyrýshylardyң biri.
1938 jyly halyқ jaýy retinde tұtқyndalyp, atý jazasyna kesildi. 1957 jyldyң 23 jeltoқsanynda aқtaldy.
Derek kөzi:
Қazaқstan ұlttyқ entsklopedııasy, 6 tom