Energetıka naryǵyndaǵy básekelestik: qandaı másele bar
ASTANA. KAZINFORM — Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi elektr energııasyn kóterme satý jáne teńgerimdeý naryǵyndaǵy jaǵdaıdy taldap, birqatar júıeli máselelerdi anyqtady.
Taldaý nátıjesinde, naryqta joǵary shoǵyrlaný baıqaldy. Mysaly, Soltústik-Ońtústik energııa aımaǵynda «Samuryq-Energo» AQ toby 45%-dan astam úlespen domınantty orynǵa ıe. Al Batys aımaqta «MAEK», «Atyraý JEO» AQ jáne «Karabatan Utility Solutions» JShS úlesi 80%-dan asyp otyr.
2023 jylǵy 1 shildeden bastap iske qosylǵan Birtutas satyp alýshy ınstıtýty tarıfterdi teńestirý, deldaldardy joıý jáne jańa qýattarǵa ınvestıtsııa tartý maqsatynda qurylǵan bolatyn. Alaıda, qoldanystaǵy zańnamada jańa elektr stantsııalary óndirgen energııany kepildi satyp alý tetigi qarastyrylmaǵan. Bul jaǵdaı ınvestorlar qyzyǵýshylyǵynyń tómendeýine jáne birqatar tenderlerdiń ótpeı qalýyna sebep bolǵan.
Sonymen qatar, iri ónerkásiptik tutynýshylar tarapynan Birtutas satyp alýshy júıesinen tys energııa satyp alý úrdisi qalyptasqan. Jyl saıyn shamamen 27 mlrd kVt/saǵ kóleminde energııa naryqtan tys alynady. Bul tutynýshylar úshin ortasha baǵa – 9 teńge/kVtsaǵ, al Birtutas satyp alýshynyń 2024 jylǵy ortasha baǵasy – 18,5 teńge/kVtsaǵ. Osylaısha jyl ishinde 15 teńgeden 20,51 teńgege deıin ósken.
2023 jyly iske qosylǵan teńgerimdeý naryǵy aıasynda da shamamen 4 mlrd kVt/saǵ energııa ekijaqty sharttar arqyly satylady. Bul ortalyqtandyrylǵan naryq kólemin qysqartyp, ımporttyq qymbat energııaǵa táýeldilikti arttyrady.
Osyǵan baılanysty, Agenttik Energetıka mınıstrligine zańnamaǵa birqatar ózgerister engizýdi usyndy:
-
jańa elektr stantsııalarynan energııany kepildi satyp alý tetigin engizý;
-
topishilik jetkizilimderdi ortalyqtandyrylǵan júıege qosý;
-
teńgerimdeý naryǵynda deldaldardy shekteý arqyly tek kóterme tutynýshylarǵa qaıta satý quqyǵyn berý.
Bul sharalar naryqtaǵy ádilettilikti arttyryp, jańa qýattarǵa ınvestıtsııa tartýǵa jaǵdaı jasaýǵa baǵyttalǵan.
Eger osyny jańalyq nemese baspasóz habarlamasy retinde beıimdeý kerek bolsa – sony da jasap bere alamyn.
Eske sala keteıik, buǵan deıin Básekelestikti qorǵaý jáne damytý agenttigi «Qazaqtelekom» qyzmet qunyna monopolııalyq joǵary baǵa qoıǵanyn anyqtaǵan edi.