8 qarasha. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 8 qarasha kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
74 jyl buryn (1949) memleket qaıratkeri, «Qazaqstan mashına jasaýshylar odaǵy» ZTB Óńirlik damý bóliminiń basshysy Anatolıı Sergeevıch PEPENIN dúnıege keldi.
1972 jyly Sibir metallýrgııa ınstıtýtyn ınjener-metalýrg, 1988 jyly Almaty joǵary partııa mektebin saıasattanýshy mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek joly: 1972-1976 jyldary Kentaý ekskavator zaýytynda ınjener-tehnolog, brıgadır, bıýro meńgerýshisi, komsomol komıtetiniń hatshysy, 1976-1984 jyldary Shymkent obkomynyń ekinshi hatshysy, LKJO Ortalyq Komıtetiniń bólim meńgerýshisi, 1984-1989 jyldary Qazaqstan Kompartııasy Ortalyq Komıtetinde nusqaýshy, sektor meńgerýshisi, 1989-1990 jyldary Almaty oblystyq partııa komıteti bólim meńgerýshisiniń orynbasary, 1990-1991 jyldary Almaty oblystyq QKP tóraǵasynyń orynbasary, 1991-1993 jyldary Qazaqstan Kompartııasy ortalyq komıtetiniń jaýapty uıymdastyrýshysy, Gýrev oblystyq partııa komıtetiniń hatshysy, QR Jastar isi jónindegi memlekettik komıteti tóraǵasynyń orynbasary, «Atakent» AQ apparat basshysy qyzmetin atqardy.
1993-1994 jyldary QR Prezıdenti men Mınıstrler kabıneti apparatynyń sektor meńgerýshisi, 1994-1997 jyldary QR Úkimeti Ákimshiligi basqarmasy basshysynyń orynbasary, kadr bóliminiń meńgerýshisi, 1997-1998 jyldary QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń memlekettik qyzmet jáne kadr jumysy bóliminiń meńgerýshisi, memlekettik qyzmet, kadr jumysy jáne baqylaý bóliminiń meńgerýshisi, 1998-1999 jyldary QR Premer-Mınıstri Keńsesi bólim meńgerýshisiniń orynbasary, 1999-2007 jyldary QR Premer-Mınıstri Keńsesi kadr bóliminiń meńgerýshisi, 2007-2011 jyldary QR Premer-Mınıstri keńsesiniń Memlekettik qyzmet jáne kadr jumysy bóliminiń meńgerýshisi qyzmetin atqardy.
«Qurmet» ordenimen, medaldarmen, QazKSR Joǵarǵy Keńesi Prezıdıýmynyń Qurmet gramotasymen marapattalǵan.
65 jyl buryn (1958) QR Konstıtýtsııalyq soty janyndaǵy ǵylymı-konsýltatıvtik keńesiniń múshesi Nıkolaı Nıkolaevıch TÝRETsKII dúnıege keldi.
1986 jyly S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń zań fakýltetin bitirgen.
Zań ǵylymdarynyń kandıdaty (1999), zań ǵylymdarynyń doktory (2005), RF Jaratylystaný ǵylymdary akademııasynyń korrespondent-múshesi (2021).
Eńbek joly: 1976-1978 jyldary Keńes armııasy qatarynda boldy. 1978-1979 jyldary Almaty úı qurylysy kombınatynda qalyptaýshy, 1979-1980 jyldary «Qarataý» sport klýbynyń nusqaýshysy, 1983-2002 jyldary ishki ister organdarynda qyzmet atqardy. 2002-2007 jyldary «Dınamo» DSO mamandandyrylǵan oqý ortalyǵynyń dırektory, Qazaq krımınologııalyq birlestiginiń dırektory, «Qylmystyń aldyn alý» jýrnalynyń redaktory boldy. 2012-2014 jyldary Ǵ.Saparǵalıev atyndaǵy Memleket jáne quqyq ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dırektory, Qazaqstan zańgerler odaǵynyń hatshysy, 2015-2016 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń Quqyq qorǵaý máseleleri bóliminiń ınspektory, 2016-2017 jyldary QR Bas prokýratýrasy janyndaǵy Quqyq qorǵaý organdary akademııasynyń ǵylym jónindegi prorektory qyzmetin atqardy. 2017-2022 jyldary QR Parlamenti Senaty Apparatynyń Konstıtýtsııalyq zańnama, sot júıesi jáne quqyq qorǵaý organdary komıtetimen ózara is-qımyl bóliminiń meńgerýshisi boldy.
QR Konstıtýtsııalyq Sotynyń janyndaǵy ǵylymı-konsýltatıvtik keńestiń múshesi (2023 jylǵy qańtardan bastap).
«Nur Otan» HDP partııalyq tizimi boıynsha IV saılanǵan QR Parlamenti Májilisiniń depýtattyǵyna kandıdat (2007), Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi (2007-2011).
«Qurmet» ordenimen, 3-dárejeli «Qazaqstannyń eńbek eri» medaldarymen, BUU Balalar qorynyń (ıÝNISEF) mereıtoılyq medalimen marapattalǵan.
63 jyl buryn (1960) QR memleket jáne qoǵam qaıratkeri, QR Parlamenti Senaty janyndaǵy jeńil jáne hımııa ónerkásibin damytý jónindegi jumys tobynyń múshesi Amanııaz Qasymuly ERJANOV dúnıege kelgen.
Ol Batys Qazaqstan oblysynda týǵan. 1982 jyly Jambyl gıdromelıoratıvti-qurylys ınstıtýtyn, 1987 jyly Joǵary komsomol mektebin, 2001 jyly Qazaq memlekettik basqarma akademııasyn bitirgen.
Eńbek joly: 1981-1984 jyldary Oral oblysy Taıpaq aýdanynyń Krasnoıarskıı keńsharynyń bas ınjener-gıdrotehnıgi, 1984-1986 jyldary Taıpaq aýdandyq komıtetiniń birinshi hatshysy, bólim meńgerýshisi, QLKJO Oral oblystyq komıteti ınstrýktory, 1987-1989 jyldary QLKJO Oral oblystyq komıtetinde kabınet meńgerýshisi, bólim meńgerýshisi, 1989-1991 jyldary QLKJO OK sektor meńgerýshisi, uıymdastyrý bóliminiń meńgerýshisi, 1991-1993 jyldary QR Jastar isi jónindegi memlekettik komıtetiniń halyqaralyq baılanystar jáne jastar týrızmi basqarmasynyń bastyǵy, 1993 jyly «Tengrı» BK menedjeri boldy. 1993-1995 jyldary Atyraý munaı óńdeý zaýytynyń Almaty qalasyndaǵy ókildiginiń dırektory, 1995-1997 jyldary QR Premer-Mınıstri orynbasarynyń kómekshisi, 1997-1998 jyldary QR Memlekettik keden komıtetiniń departament dırektory qyzmetin atqardy. 1999 jyly QR Sybaılas jemqorlyqpen kúres jónindegi memlekettik komıssııasynyń ekonomıka jáne qarjy salasyndaǵy sybaılas jemqorlyqqa taldaý sektorynyń meńgerýshisi, 1999-2001 jyldary Atyraý oblysy boıynsha keden basqarmasy bastyǵynyń mindetin oryndaýshy, bastyǵy, 2001-2002 QR Memlekettik kirister mınıstrliginiń Keden komıteti tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqardy. 2002-2004 jyldary QR Kedendik baqylaý agenttigi tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 2004-2005 jyldary QR Qarjy mınıstrliginiń Kedendik baqylaý komıteti tóraǵasynyń birinshi orynbasary, 2005-2006 jyldary QR Prezıdenti Ákimshiliginiń memlekettik baqylaý jáne uıymdastyrý jumysy bóliminiń memlekettik ınspektory, 2006-2007 jyldary Qaraǵandy oblysy ákiminiń orynbasary, 2007-2012 jyldary QR Indýstrııa jáne jańa tehnologııalar mınıstrliginiń Tehnıkalyq retteý jáne metrologııa komıteti tóraǵasynyń orynbasary, QR IJTM Ónerkásip komıtetiniń tóraǵasy, 2012-2014 jyldary QR Qarjy mınıstrliginiń Kedendik baqylaý komıteti tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqardy.
2014-2017 jyldary QR Investıtsııalar jáne damý mınıstrliginiń Indýstrııalyq damý jáne ónerkásiptik qaýipsizdik komıtetiniń tóraǵasy, 2017-2018 jyldary QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń ındýstrııalyq-ınnovatsııalyq damý bóliminiń meńgerýshisi. 2018-2019 jyldary QR Qorǵanys jáne aeroǵarysh ónerkásibi vıtse-mınıstri, 2019-2021 jyldary QR Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý vıtse-mınıstri, QR Parlamenti Senaty janyndaǵy Agroónerkásiptik keshendi, jeńil jáne hımııa ónerkásibin damytý jónindegi keńestiń múshesi.
47 jyl buryn (1976) Almaty oblysy polıtsııa departamentiniń bastyǵy Baýyrjan Tólegenuly ÁLENOV dúnıege keldi.
Aqmola oblysynda týǵan.
2004 jyly «Femıda» zań ınstıtýtyn, 2012 jyly Qaraǵandy zań ınstıtýtyn bitirgen.
Eńbek joly: 1997-1999 jyldary Kókshetaý qalalyq ishki ister basqarmasy memlekettik qaýipsizdik basqarmasynyń polıtsııa batalonynyń polıtseıi, 1999-2000 jyldary «Arnaıy polıtsııa» RMK № 7 PB kúzet vzvodynyń komandıri, 2000-2001 jyldary Kókshetaý qalalyq ІІB ákimshilik polıtsııa bóliminiń kavalerııalyq polıtseıi, 2001-2002 jyldary Kókshetaý qalasy ІІB patrýldik polıtsııa batalonynyń polıtsııa qyzmetkeri, komandıri, 2002-2004 jyldary Kókshetaý qalasy ІІB OKP jedel izdestirý bóliminiń jedel ýákili, aǵa anyqtaýshysy, 2004-2007 jyldary Aqmola oblysy Іshki ister departamenti Kókshetaý qalalyq ІІB OKP múliktik qylmystardy ashý bóliminiń bastyǵy, 2007 jyly Aqmola oblysy ІІD Kókshetaý qalalyq ІІB krımınaldyq polıtsııa bólimi bastyǵynyń orynbasary, 2007-2010 jyldary Aqmola oblysy Іshki ister departamenti Uıymdasqan qylmysqa qarsy kúres basqarmasynyń qylmystyq qoǵamdastyqtardy damytý jáne taratý bóliminiń bastyǵy, 2010-2011 jyldary Aqmola oblysy ІІD Kókshetaý qalasy ІІB bastyǵynyń jedel jumys jónindegi orynbasary, 2011-2013 jyldary Aqmola oblysy Zerendi AІІB-niń ishki ister bóliminiń bastyǵy, 2013 jyly Aqmola oblysy ІІD Kókshetaý qalalyq ishki ister basqarmasynyń bastyǵy boldy.
2013-2014 jyldary Aqmola oblysynyń Іshki ister departamentinde, 2014-2015 jyldary SQO Іshki ister departamenti Qyzyljar aýdandyq ishki ister bóliminiń bastyǵy qyzmetin atqardy. 2015-2018 jyldary Aqmola oblysy Іshki ister departamenti bastyǵynyń orynbasary, 2018-2019 jyldary Aqmola oblysynyń polıtsııa departamenti bastyǵynyń birinshi orynbasary, 2019-2020 jyldary Aqmola oblysynyń polıtsııa departamenti bastyǵynyń orynbasary (jedel jumys boıynsha), 2020 jyly QR Іshki ister mınıstrligi Jetinshi departamenti bastyǵynyń orynbasary (jedel jumystar boıynsha), 2020-2021 jyldary QR Іshki ister mınıstrligi Jetinshi departamentiniń bastyǵy, 2021-2022 jyldary QR Іshki ister mınıstrligi Jedel qyzmet basqarmasynyń bastyǵy qyzmetin atqardy.
2022 jyldyń tamyz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
44 jyl buryn (1979) «KEGOC» AQ dırektorlar keńesiniń múshesi Almat Kúnjoluly JAMIEV dúnıege keldi.
Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin, Nazarbaev Ýnıversıteti, Joǵary bıznes mektebin (DUKE ýnıversıtetimen birlesken baǵdarlama, AQSh) bitirgen.
Eńbek joly: 2008-2012 jyldary «Samuryq-Qazyna» AQ, normatıvtik-quqyqtyq jumys departamentiniń bas menedjeri, 2012-2014 jyldary «Samuryq-Qazyna» AQ Quqyqtyq qamtamasyz etý departamentiniń dırektory, 2014-2016 jyldary «Samuryq-Qazyna» AQ bas dırektorynyń quqyqtyq máseleler jónindegi orynbasary, «Samuryq-Qazyna» AQ Quqyqtyq qamtamasyz etý jáne ádisteme departamentiniń dırektory qyzmetterin atqardy.
«Eren eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan.
Sondaı-aq bul kúni...
125 jyl buryn (1898-1937) Alash qozǵalysynyń qaıratkeri, ádebıet synshysy, abaıtanýshy Ydyrys MUSTANBAEV dúnıege keldi.
Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Jarma aýdanynda týǵan.
Tinibaı medresesin, eki synypty orys-qazaq ýchılışesin bitirip, Semeı gımnazııasynda oqydy. Eńbek jolyn poshta telegrafısi bolyp bastady.
1918 jyly Semeıde Alashtyń atty ásker polkin jasaqtaýǵa qatysty. 1919-1921 jyldary Semeı gýbrevkomy men gýbatkomynyń múshesi bolyp, Semeı, Óskemen, Aıagóz, Zaısan ýnıversıtetinde uıymdastyrýshylyq-basshylyq qyzmetter atqardy.
1920 jyly Qazaq AKSR-niń Quryltaı sezinde OAK-niń músheligine saılandy. 1921-1926 jyldary Oral, Aqmola gýbernııasynyń prokýrory, Syrdarııa gýbatkomynyń tóraǵasy, Qazaq OAK-niń nusqaýshysy qyzmetterin atqardy. 1926 jyly «Syrdarııa isi», «Shaıan isine» qatysty jaýapqa tartyldy. 1926-1927 jyldary - Qazaq AKSR-iniń baılanys halyq komıssary.
1927 jyly Semeıde ótken ataman Annenkovqa qarsy sotta memlekettik aıyptaýshy boldy. Ómiriniń sońǵy jyldarynda Qyzylorda men Almatyda ár túrli keńes, partııalyq, sharýashylyq qyzmetter atqardy. Qazaqstandaǵy jer máselesi, aýyldaǵy tap tartysy, baılardyń múlkin tárkileý, mekemelerdi qazaqylandyrý t.b. sotsıalıstik qaıta qurýlar men goloşekındik ult saıasatyna qarsy kúreskeni úshin, «sádýaqasovshyldyq», trotskılik oppozıtsııanyń kórnekti ókili retinde qýdalanyp, partııa qatarynan shyǵaryldy.
Ydyrys Mustanbaev ádebı synǵa ózindik úles qosyp, qazaq ádebıetiniń taǵdyryna qatysty talas-tartysqa belsene aralasty. Abaı, A.Baıtursynov, M.Jumabaevtardyń shyǵarmashylyq murasyn taptyq-ıdeologııalyq shabýyldan qorǵady.
Saıası qýǵyn-súrginniń qurbany boldy. 1991 jyly 18 aqpanda aqtaldy.
