6 naýryz. Tulǵalar týǵan kún

календарь
Фото: Kazinform

Búgin, 6 naýryz kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.

68 jyl buryn (1956) Qazaqstannyń sot júıesinde tórelik sot júıesiniń negizin qalaýshynyń biri Morıak Smaǵululy ShEGENOV dúnıege keldi.

 Morıak Smaǵululy ShEGENOV
Foto: sud.gov.kz

Qaraǵandy oblysy Shet aýdanynda týǵan. E.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin bitirgen.

1983-1989 jyldary Jezqazǵan oblystyq kásipodaq keńesiniń nusqaýshysy, Jezqazǵan kólik prokýrorynyń kómekshisi; 1989-1992 jyldary Jezqazǵan qalalyq sotynyń sýdıasy, 1992-1995 jyldary Jezqazǵan oblystyq sotynyń qylmystyq ister jónindegi alqa tóraǵasy, 1995-2009 jyldary Qaraǵandy oblystyq sotynyń qylmystyq ister jónindegi alqa tóraǵasy, sýdıasy qyzmetterin atqarǵan. 2009-2019 jyldary QR Joǵarǵy sotynyń sýdıasy boldy.

54 jyl buryn (1970) QR Qarýly Kúshteri Qurlyq áskerleri Áýe shabýyldaý áskerleriniń qolbasshysy Almaz Jeńisuly JUMAKEEV dúnıege keldi.

Almaz Jeńisuly JUMAKEEV
Foto: QR QM baspasóz qyzmeti

Qyrǵyzstanda týǵan. 1992 jyly Lenın komsomoly atyndaǵy Rıazan joǵary áýe-desant komandalyq ýchılışesin, Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteri áskerı akademııasyn bitirgen.

Áskerı qyzmetin barlaý vzvody komandırinen bastaǵan. Shtabtyq rota, batalon, brıgada komandıri bolǵan. 2015-2016 jyldary QR QM ShBK Jaýyngerlik daıyndyq jáne ásker qyzmeti departamentiniń bastyǵy, «Astana» óńirlik qolbasshylyǵynda shtab bastyǵy, Qurlyq áskerleri Bas qolbasshysynyń tárbıe jáne áleýmettik-quqyqtyq jumystar jónindegi orynbasary laýazymdaryn atqarǵan. Desantty-shabýyldaýshy brıgadanyń komandıri. QR Qarýly Kúshterindegi aeroutqyr áskerler qolbasshysy, 2016-2018 jyldary QR Qarýly Kúshteriniń Desant-shabýyldaýshy áskerleriniń qolbasshysy, QR Qarýly Kúshteri Qurlyqtaǵy áskerleri bas qolbasshysynyń áskerı daıyndyq jónindegi orynbasary - QR QK Qurlyqtaǵy áskerler Bas qolbasshysy basqarmasynyń áskerı daıyndyq jónindegi bas basqarmasynyń bastyǵy, 2018-2021 jyldary QR Qarýly Kúshteri Bas shtabynyń áskerı daıyndyq departamentiniń bastyǵy boldy.

Qazirgi qyzmetin 2023 jyldyń naýryz aıynan beri atqaryp keledi. ІІ dárejeli «Dańq», ІІ dárejeli «Aıbyn» ordenderimen, Qazaqstan Respýblıkasy Qarýly Kúshteriniń basqa da nagradalarymen marapattalǵan.

49 jyl buryn (1975) belgili jýrnalıst Aıgúl Adııatollakyzy MÚKEI dúnıege keldi.

Aıgúl Adııatollakyzy MÚKEI
Foto: elorda.info

Tselınograd qalasynda týǵan. 1996 jyly Aqmola memlekettik pedagogıkalyq ýnıversıtetiniń fılologııa fakýltetin, 2002 jyly T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynyń kıno fakýltetin bitirgen.

Eńbek joly: 1992 jyly «Efır» telekompanııasynyń redaktory, júrgizýshisi (Aqmola qalasy), 1999-2008 jyldary «Habar» Agenttigi» AQ júrgizýshisi, jýrnalısi, Aqparattyq baǵdarlamalar dırektsııasy dırektorynyń orynbasary, 2008-2014 jyldary «Habar» Agenttigi» AQ «El arna» telearnasynyń dırektory - T. Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynyń aǵa oqytýshysy - «TV prodıýserleri» sheberhanasynyń jetekshisi. 2014 jyly «Astana EKSPO-2017» ulttyq kompanııasy baspasóz qyzmetiniń basshysy, marketıng departamenti dırektorynyń orynbasary boldy. 2015 jylǵy jeltoqsannan SNC Kazakhstan jýrnalynyń bas redaktory qyzmetin atqardy. Bas redaktorlar klýbynyń vıtse-prezıdenti, «Tomırıs» isker áıelder klýbynyń múshesi, 2023 jyly «Bez prıkras» baǵdarlamasynyń júrgizýshisi, «Jibek Joly» telearnasynyń áıelderge arnalǵan jańa «ÖZGER» baǵdarlamasynda júrgizýshi Aıgúl Múkeı aımaqtardaǵy sıýjet keıipkerin taýyp, onyń qyzyqty ómir tarıhyn ashyp, transformatsııa arqyly qıyn ómirlik jaǵdaıdan shyǵýǵa kómektesedi.

«Qurmet» ordenimen, «Astananyń 10 jyldyǵy» medalimen, marapattalǵan.

44 jyl buryn (1980) Atyraý oblysy balyq sharýashylyǵy basqarmasynyń bastyǵy Artýr SÁDІBEKOV dúnıege keldi.

Atyraý oblysy, Qurmanǵazın aýdany, Kotıaevka aýylynda týǵan.

2001 jyly H.Dosmuhamedov atyndaǵy Atyraý memlekettik ýnıversıtetin «Fızıka» mamandyǵy boıynsha, 2009 jyly H.Dosmuhamedov atyndaǵy Atyraý memlekettik ýnıversıtetin «Quqyqtaný» mamandyǵy boıynsha, 2021 jyly Jáńgir han atyndaǵy Batys Qazaqstan agrarlyq-tehnıkalyq ýnıversıtetiniń «Balyq sharýashylyǵy jáne sý bıologııalyq resýrstary» mamandyǵyn bitirgen.

Eńbek joly: 2002-2009 jyldary Qurmanǵazy aýdany Baıdy aýyldyq okrýgi ákimi apparatynyń bas mamany, 2009-2012 jyldary Qurmanǵazy aýdany Baıdyn aýyldyq okrýginiń ákimi, 2012-2013 jyldary Qurmanǵazy aýdandyq ishki saıasat bóliminiń basshysy, 2013-2016 jyldary Atyraý oblysy ákimi apparatynyń uıymdastyrý-ınspektorlyq bóliminiń bas ınspektory, 2016-2018 jyldary Atyraý oblysy ákimi apparatynyń memlekettik qupııalardy qorǵaý bóliminiń basshysy qyzmetin atqardy.

2018 jyldyń qarasha aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.

39 jyl buryn (1985) - VIII saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Májilisiniń depýtaty, Qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń múshesi Rýslan ArysbekulyBERDENOV dúnıege keldi.

Rýslan ArysbekulyBERDENOV
Foto: wikipedia.org

Shymkent qalasynda týǵan.

2006 jyly Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetin menedjment mamandyǵy boıynsha bitirgen.

Eńbek joly: 2005 jyly «Almaty Qus» AAQ, 2007-2010 jyldary «Procter & Gamble» JShS bas logıstıkalyq úılestirýshisi, 2010-2012 jyldary «EASTCOMTRANS» JShS jyljymaly quramdy jalǵa berý bóliminiń bastyǵy, 2012-2018 jyldary «AK NIET» JShS bas dırektory, 2018-2019 jyldary «AK NIET» JShS baqylaý keńesiniń múshesi, 2019-2023 jyldary Aq Niet Group baqylaý keńesi tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqardy.

2023 jyldyń naýryz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.

224 jyl buryn (1799-1861) aǵylshyn saıahatshysy, sýretshi Tomas Ýıtlam ATKINSON dúnıege keldi.

1848-1852 jyldary Qazaqstannyń birqatar jerinde bolyp, tarıhı-etnografııalyq, geografııalyq zertteýler júrgizgen. Atkınsonnyń 1858 jyly Londonda jaryq kórgen «Shyǵys jáne Batys Sibirdegi zertteýler» atty eki tomdyq eńbeginde Semeı, Aıagóz, Qapal, Almaty qalalary men bekinisterindegi turǵyndardyń sharýashylyǵy, qazaqtardyń turmys-salty, ádet-ǵurpy, bıleýshi toptary arasyndaǵy talas-tartys, Shyńǵystaý kúmis keni, balyqqa baı Zaısan kóli jóninde kóptegen derekter bar.

1860 jyly «Amýdarııa boıymen saıahat» atty kitaby jaryqqa shyqty. Onda qazaq qoǵamyn ishteı jegideı jep jatqan «barymta» degenniń kýási boldym deı kelip, «Túngi aýylǵa shabýyl», «Attyly qyrǵyzdardyń urysy» dep atalatyn sýretter jarııalady. Sońǵy sýretinde qazaqtardyń sol kezdegi qarý-jaraǵy (aıbalta, naıza) beınelengen.

Qazaqtardyń kıimin, tamaǵyn, qysqy kıiz úıin sýrettep, bul jóninde birneshe etnografııalyq gravıýralar, kóp maǵlumattar qaldyrǵan. Alataýdyń soltústik betkeıinde, Zaısan men Balqash aralyǵynda kezdesken túrli obalar men kóne zırattardyń qurylysyn sıpattap jazǵan. Atkınson dala turǵyndarynyń aqyndyq rýhyna, moraldyq túsiniginiń joǵarylyǵyna, túrli jer attaryna (Qarkól, Qalmaqtaý, Aqtas, Ertis, taǵy basqalar) baılanysty ańyz-áńgimelerdi baıandaǵan. Súıik pen Aıǵanym arasyndaǵy súıispenshilik, Súıiktiń Aıǵanymdy alyp qashýy, Aıǵanymnyń qamysty kól jaǵasynda jolbarystan opat bolýy týraly halyq arasynda erteden kele jatqan ańyz jelisin baıandaýy da aǵylshyn avtorynyń qazaqtardyń rýhanı mádenıetine jiti nazar aýdarǵanyn kórsetedi.

Сейчас читают
telegram