1 naýryz. Tulǵalar týǵan kún
Búgin, 1 naýryz kúni tulǵalardan kimder dúnıege kelgen? Kazinform oqyrmandaryna esimder kúntizbesin usynady.
ESІMDER
65 jyl buryn (1959) Túrki ınvestıtsııalyq qorynyń prezıdenti Baǵdat Qultaıuly ÁMІREEV dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysynyń Sozaq aýdanynda týǵan. Dýshanbe memlekettik ýnıversıtetiniń shyǵystaný fakýltetin bitirgen.
1981-1996 jyldary Iemen, Lıvan memleketterinde tilmash, Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń (qazirgi ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti) oqytýshysy, Syrtqy ister mınıstrliginiń basqarma bastyǵy, Irak memleketinde tilmash qyzmetterin atqarǵan. 1996-2002 jyldary QR Saýd Arabııasy, Kýveıt, Oman, Katar, Bahreın memleketterindegi, Egıpet Arab Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshisi, Sırııa Arab Respýblıkasyndaǵy, Marokko Koroldigindegi Tótenshe jáne ókiletti elshisi mindetin qosa atqarýshy bolǵan. QR Iran Islam Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne ókiletti elshisi boldy. 2018-2021 jyldary Túrkitildes memleketter yntymaqtastyǵy keńesiniń Bas hatshysy. 2021-2022 jyldary Túrkitildes elderi yntymaqtastyǵy keńesiniń bas hatshysy qyzmetin atqardy.
2022 jyldyń qarasha aıynan bastap qazirgi qyzmetinde. «Qurmet» ordenimen marapattalǵan.
56 jyl buryn (1968) Abaı oblysy Aqsýat aýdanynyń ákimi Ashat Saıdahmetuly SMAILOV dúnıege keldi.
Semeı oblysynda (qazirgi Abaı oblysy) týǵan.
1991 jyly Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin ekonomıst mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek joly: 1991-1994 jyldary Aqsýat aýdandyq qarjy basqarmasynyń kiristerdi boljaý jáne ekonomıkalyq taldaý bóliminiń aǵa ekonomısi, 1994-1996 jyldary Aqsýat aýdandyq qarjy basqarmasynyń salyqtyq boljaý jáne ekonomıkalyq taldaý bóliminiń bastyǵy, 1996-1997 jyldary Aqsýat aýdandyq qarjy bóliminiń bastyǵy, 1997-2002 jyldary Tarbaǵataı aýdandyq qarjy bólimi bastyǵynyń orynbasary - bıýdjet bóliminiń bastyǵy, 2002-2005 jyldary Tarbaǵataı aýdany ekonomıka bóliminiń bastyǵy, Tarbaǵataı aýdany ákimi apparatynyń qarjy-sharýashylyq bóliminiń meńgerýshisi, 2005-2007 jyldary Tarbaǵataı aýdany ákiminiń orynbasary, Tarbaǵataı aýdandyq qarjy bóliminiń basshysy, 2007-2009 jyldary Tarbaǵataı aýdanynyń ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý bóliminiń basshysy, Kókjyryn aýyldyq okrýginiń ákimi, 2009-2010 jyldary Tarbaǵataı aýdany ákimi apparatynyń basshysy, 2010-2018 jyldary Tarbaǵataı aýdany ákiminiń orynbasary, 2018-2020 jyldary Shyǵys Qazaqstan oblysy Kókpekti aýdanynyń ákimi, 2020-2022 jyldary Shyǵys Qazaqstan oblysy Tarbaǵataı aýdanynyń ákimi boldy.
2022 jyldyń maýsym aıynan beri qazirgi qyzmetinde.
52 jyl buryn (1972) Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ulany Bas qolbasshysynyń birinshi orynbasary - Bas shtab bastyǵy Qaırat Mıhaılovıch AQTANOV dúnıege keldi.
Soltústik Qazaqstan oblysy Jambyl aýdany Sýatkól aýylynda dúnıege kelgen.
1997 jyly QR UQK Shekara qyzmetniń áskerı ınstıtýtyn, 2005 jyly Tuńǵysh Prezıdent atyndaǵy Ulttyq qorǵanys ýnıversıtetin, 2012 jyly RF Qarýly Kúshteri Bas shtabynyń áskerı akademııasyn támamdaǵan.
1997-2013 jyldar aralyǵynda Іshki áskerlerde vzvod komandırinen qurama komandırine deıingi túrli laýazymdarda qyzmet etti. 2014 jyly QR ІІM Іshki áskerleri «Batys» óńirlik qolbasshylyǵynyń qolbasshysy, 2014-2017 jyldary QR Ulttyq ulany «Batys» óńirlik qolbasshylyǵynyń qolbasshysy, QR Ulttyq ulany «Ońtústik» óńirlik qolbasshylyǵynyń qolbasshysy boldy. 2019 jyly QR Ulttyq ulany «Shyǵys» óńirlik qolbasshylyǵynyń qolbasshysy, 2020 jyly QR Ulttyq ulany Bas qolbasshysynyń keńesshisi, 2020-2022 jyldary QR Ulttyq ulany Bas qolbasshylyǵy Bas shtab bastyǵynyń birinshi orynbasary.
2022 jyldyń qańtar aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
ІІ dárejeli «Dańq» ordenimen, Qazaqstan Respýblıkasynyń 9 medalimen marapattalǵan.
QR Prezıdentiniń 2015 jylǵy 5 mamyrdaǵy Jarlyǵymen «general-maıor» áskerı sheni berildi.
45 jyl buryn (1979) Qazaqstan Respýblıkasy Sot ákimshiliginiń Almaty qalasy boıynsha bólim meńgerýshisi Erjan QaırollaulyQUJAHMETOV dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan.
2000 jyly ál-Farabı atyndaǵy Qazaq memlekettik ulttyq ýnıversıtetin «quqyq» mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek joly:2001-2006 jyldary Almaty qalalyq sotynyń jetekshi mamany, sot prıstavy, 2006-2007 jyldary QR Joǵarǵy Sotynyń Tóraǵasy hatshylyǵynyń bas sarapshysy, 2007-2009 jyldary Taldyqorǵan qalalyq sotynyń sýdıasy, 2009-2010 jyldary Almaty qalasy Bostandyq aýdandyq sotynyń sýdıasy, 2010-2011 jyldary Astana qalasynyń Sottar ákimshisi, 2011-2013 jyldary Astana qalasy Sotynyń keńse meńgerýshisi, 2013-2014 jyldary Almaty qalalyq sotynyń keńse meńgerýshisiniń orynbasary, 2016-2019 jyldary «Quqyq jáne qorǵaý» JShS bas zańgeri, 2019-2020 jyldary Almaty qalasy boıynsha Sottar ákimshisi basshysynyń mindetin atqarýshy, 2020-2023 jyldary Almaty qalasy boıynsha Sottar ákimshisiniń basshysy qyzmetin atqardy.
2023 jyldyń naýryz aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
44 jyl buryn (1980) Qazaqstan Respýblıkasy Kólik vıtse-mınıstri Talǵat Tileýbekuly LASTAEV dúnıege keldi.
Shyǵys Qazaqstan oblysynda týǵan. Shyǵys Qazaqstan memlekettik ýnıversıtetin, QR Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasyn támamdaǵan. Ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty.
Eńbek jolyn «Qazagroónerkásip banki» AAQ Shyǵys Qazaqstan oblystyq fılıalynyń mamany bolyp bastady. «Qostanaı qus» AAQ jabdyqtaý jónindegi bas maman, «Qostanaı qus» AAQ jabdyqtaý bóliminiń bastyǵy, «Qostanaı qus» AAQ vıtse-prezıdenti, «Cheremshanka qus fabrıkasy plıýs» JShS dırektory qyzmetterin atqarǵan. 2008 jyldyń aqpan aıynan bastap Qazaqstan Respýblıkasy Kólik jáne kommýnıkatsııa mınıstrligi Kólik-kommýnıkatsııa keshenin damytý departamentiniń avtomobıl joldaryn damytý basqarmasynyń bastyǵy, 2008 jyldyń shilde aıynan Qazaqstan Respýblıkasy Kólik jáne kommýnıkatsııa mınıstrliginiń Avtomobıl joldary komıteti sapany baqylaý basqarmasynyń bastyǵy boldy. 2009 jyldyń maýsym aıynan bastap Qazaqstan Respýblıkasy Kólik jáne kommýnıkatsııa mınıstrligi Azamattyq avıatsııa komıteti tóraǵasynyń orynbasary bolyp qyzmet atqardy. 2014 jyldyń qazan aıynan beri Qazaqstan Respýblıkasy Investıtsııalar jáne damý mınıstrligi Azamattyq avıatsııa komıteti Tóraǵasynyń orynbasary qyzmetin atqardy. QR Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrliginiń Azamattyq avıatsııa komıtetiniń tóraǵasy (2017-2019).
2023 jyldyń qazan aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
93 jyl buryn (1931-1999) qoǵam jáne memleket qaıratkeri, ǵalym, Qazaqstannyń eńbek sińirgen ǵylym qaıratkeri, Qazaqstan Memlekettik syılyǵynyń laýreaty Ómirbek Aryslanuly JOLDASBEKOV dúnıege kelgen.
Ońtústik Qazaqstan oblysy Saıram aýdanynda týǵan. M.Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. 1954-1958 jyldary Qazaq hımııa-tehnologııa ınstıtýtynyń oqytýshysy, aǵa oqytýshysy, mehanıka fakýltetiniń dekany bolǵan. 1958-1962 jyldary Máskeý toqyma ınstıtýtynyń aspıranty, assıstenti. 1962-1970 jyldary Qazaq polıtehnıka ınstıtýtynyń (qazirgi Qanysh Sátbaev atyndaǵy Qazaq ulttyq tehnıkalyq ýnıversıteti) aǵa oqytýshysy, dotsenti, kafedra meńgerýshisi, dekany, prorektory. 1970-1986 jyldary Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń (qazirgi ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti) rektory qyzmetin atqardy. Qazaq memlekettik ýnıversıteti qalashyǵynyń salynýyna uıytqy bolyp, kóptegen jańa kafedralardyń ashylýyna basshylyq jasady. 1986-1988 jyldary Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń qoldanbaly matematıka kafedrasynyń meńgerýshisi. 1988-1994 jyldary Qazaqstan Ǵylym Akademııasynyń Mehanıka jáne mashınataný ınstıtýty zerthanasynyń meńgerýshisi, dırektory, qurmetti dırektory. 1994-1995 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Joǵarǵy Keńesiniń depýtaty, Ǵylym, blim jáne jańa tehnologııalar jónindegi komıtetiniń tóraǵasy, 1995-1996 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty boldy.
1996 jyldan ómiriniń sońyna deıin Parlament Májilisiniń depýtaty, Áleýmettik-mádenı damý jónindegi komıtetiniń tóraǵasy qyzmetterin atqarǵan. Ol 1991 jyly Halyqaralyq ınjenerlik akademııanyń vıtse-prezıdenti, 1993 jyly Islam elderi ınjenerlik akademııasynyń vıtse-prezıdenti, 1997 jyly Amerıka ınjener-mehanıkter qoǵamynyń múshesi bolyp saılanǵan. Qazaqstan Respýblıkasy Injenerlik akademııasynyń negizin qalap, onyń tuńǵysh prezıdenti boldy. Ol jazyq rychagty joǵarǵy klasty mehanızmder kınematıkasy, kınetostatıkasy, serpindi býyndy mehanızmder dınamıkasy salalarynda ǵylymı zertteýler júrgizip, jazyq jáne keńistiktik joǵarǵy klasty mehanızmder men manıpýlıatsııalaýysh qurylǵylardyń grafıktik-analıtıkalyq jáne analıtıkalyq teorııasyn negizdedi. Sonyń nátıjesinde onyń basshylyǵymen álemdik tájirıbede teńdesi joq jańa júk kótergish, júk tıegish-túsirgish, greıderlik, júk qarmaýysh jáne manıpýlıatsııalaýysh qurylǵylar jasalyp, óndiriske engizildi. Ol qazaq ǵalymdary arasynda birinshi bolyp qazaq tilinde mashınatanýdyń termınologııalyq sózdigin jasap, mashınalar men mehanızmder teorııasy týraly oqýlyqtar jazdy.
Atalǵan ǵylym salalary boıynsha ǵalymnyń 400-den asa ǵylymı eńbekteri, 12 monografııasy jaryq kórgen. 30-dan asa oqýlyqtary men oqý quraldarynyń, 126 avtorlyq kýálik pen sheteldik patentterdiń avtory. Lenın, 2 ret Eńbek Qyzyl Tý ordendarymen, birneshe medalmen, onyń ishinde Halyqaralyq jáne reseılik ǵylymı-ınjenerlik birlestikterdiń G.V.Shýhov atyndaǵy altyn medalimen, ál-Horezmı atyndaǵy halyqaralyq festıvaldiń altyn medalimen, Halyqaralyq ınjenerlik akademııanyń kúmis medalimen marapattalǵan. Ómirbek Joldasbekovtyń esimi Mehanıka jáne mashınataný ınstıtýtyna, ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıtetiniń qalashyǵyndaǵy Stýdentter saraıyna, ýnıversıtet murajaıyna, sondaı-aq, Almaty jáne Shymkent qalalaryndaǵy kóshelerge berilgen.
