«Zorlyq-zombylyqqa qarsy 16 kún» halyqaralyq naýqany bastaldy
ASTANA. KAZINFORM – «Zorlyq-zombylyqqa qarsy 16 kún» halyqaralyq naýqany bastaldy, – dep jazdy Polisia.kz.
Búgin elimizde Birikken ulttar uıymynyń Áıelderge qatysty kemsitýshiliktiń barlyq nysandaryn joıý týraly Konventsııasyna sáıkes jyl saıyn 25 qarasha men 10 jeltoqsan aralyǵynda ótetin «Genderlik zorlyq-zombylyqqa qarsy 16 kún belsendi is-qımyl» atty jahandyq halyqaralyq naýqany bastalady. Bul naýqan álemniń 180-nen astam elin biriktiredi jáne áıelder men qyzdarǵa qatysty zorlyq-zombylyq máselelerine nazar aýdarýǵa, otbasylyq qundylyqtardy nyǵaıtýǵa jáne halyqtyń qol jetimdi qorǵaný sharalary týraly habardarlyǵyn arttyrýǵa baǵyttalǵan.
Bıyl naýqan – «Áıelder men qyzdarǵa qatysty tsıfrlyq zorlyq-zombylyqty toqtatý úshin birigeıik» degen uranmen ótedi. Tsıfrlyq tehnologııalar bizdiń ómirimizdiń ajyramas bóligine aınaldy, adamzat úshin jańa múmkindikter ashqanymen, qaýip-qaterdiń jańa túrlerin ıaǵnı kıberbýllıng, onlaın qýdalaý, jeke bastyń derekteri, sýretter men beınejazbalardy ruqsatsyz taratý, jelide qorlaý jáne názik jandylardyń jeke basyna onlaın qaýip týdyryp keledi.
Zertteýler kórsetkendeı, áıelder men qyzdar kóbinese osyndaı áreketterdiń qurbany bolady. Tsıfrlyq zorlyq-zombylyq adamǵa aýyr psıhologııalyq zııan keltiredi, qaýipsizdik sezimin tómendetedi, áıelderdiń qoǵamdyq ómirge jáne tsıfrlyq ekonomıkaǵa qatysýyn shekteıdi.
Naýqan aıasynda búkil el aýmaǵynda keń aýqymdy aqparattyq-aǵartý is-sharalary ótedi. Halyqpen kezdesýler, mobıldi toptardyń jumysy, jedel jeliler, fleshmobtar, dóńgelek ústelder, uıymdar men oqý oryndaryndaǵy semınarlar. Zardap shekkenderge arnalǵan is-qımyl algorıtmderin túsindirýdi kúsheıtip, jadynamalar, ınfografıka áleýmettik rolıkter men bılbordtar ornalastyrylady. Agressorlarmen jumys isteýge jáne qaıtalanǵan zorlyq-zombylyqtyń aldyn alýǵa erekshe nazar aýdarylatyn bolady.
Tsıfrlyq saýattylyq jáne onlaın-qaýipsizdik boıynsha zańgerler, IT mamandar men psıhologtardyń qatysýymen trenıngter, pikirtalas alańdary uıymdastyrylady. Mektepterde, kolledjderde jáne joǵary oqý oryndarynda sýret konkýrstary men taqyryptyq sabaqtar ótedi. Kóptegen aımaqta – is sharalardy qyzǵylt sary tústes jalaýshalar, plakattar jáne sharlarmen bezendirý, ǵımarattardy qyzǵylt sary tústes jaryqpen jaryqtandyrý sııaqty zorlyq-zombylyqpen kúresýdiń sımvoly «Qyzǵylt sary kún» ıaǵnı «Orandj deı» aktsııasy ótedi. Áleýmettik jelilerde zorlyq-zombylyqtyń kez kelgen túrin, onyń ishinde onlaın-ortada jol bermeý mádenıetin qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan #TsıfrlyqZorlyqZombylyqtyToqtatý heshtegimen fleshmobtar iske qosylady.
– Tsıfrlyq saýattylyqty arttyrýǵa qoǵamnyń ashyqtyǵy men oǵan qatysýy, barlyq azamatqa, ásirese áıelder, qyzdar men balalar úshin qaýipsiz tsıfrlyq keńistik qurýǵa kómektesetinine senimdimiz. Qazaqstan Respýblıkasynyń ІІM Memlekettik organdardy, buqaralyq aqparat quraldaryn, úkimettik emes uıymdardy jáne barlyq genderlik zorlyq-zombylyqqa beıjaı qaramaıtyn azamattardy osy naýqanǵa qosylýǵa shaqyrady. Biz tek birigip ǵana zorlyq – zombylyqtyń kez kelgen kórinisterine – naqty ómirde jáne tsıfrlyq ortada-qoǵamdyq tózbeýshilikti qalyptastyra alamyz jáne Qazaqstanda qaýipsiz, kúshti jáne ornyqty qoǵam qura alamyz, - delingen habarlamada.
Aıta keteıik, Qyrǵyzstanda 7–9-synyp oqýshylary zorlyq-zombylyqqa eń kóp ushyraıtyny anyqtaldy.