Zııaly qaýym ókilderi ońtústik jastarymen latyn álipbıine kóshýdi talqylady

ShYMKENT. QazAqparat - Búgin Ońtústik Qazaqstan oblysyna Astanadan kelgen bir top saıasatkerler, jýrnalıster, jazýshylar joǵary jáne orta oqý oryndarynyń oqytýshylarymen, jastarmen kezdesti. Basqosýda latyn álipbıine kóshý máselesi talqylandy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Jıynda sóz sóılegen respýblıkalyq aqparattyq top músheleri qazirgi tańda qoǵamda qyzý talqylanyp jatqan latyn álipbıine kóshýdiń mańyzdylyǵyn aıtyp, artyqshylyqtaryn atap ótti. Sondaı-aq Elbasynyń baǵdarlamalyq maqalasy aıasynda memlekettik tildiń latyn grafıkasyna kezeń-kezeńimen kóshýiniń naqty júzege asyrylýy jáne onyń tıimdiligi jaıly túsindirdi.
 

Basqosýǵa qatysqan saıasattaný ǵylymdarynyń PhD doktory Talǵat Qalıev sońǵy kezde álemdik deńgeıdegi ǵylymı eńbekterdiń deni latyn grafıkasynda jarııalanyp kelgenin aıtty.

«Latyn álipbıine kóshý sebebimizdiń biri, qazir damyǵan tehnologııada latyn árpi qoldanylady. Sodan keıin myna ǵylymı eńbekterde alynyp jatqan patentterdiń 80 paıyzy osy latyn álipbıin qoldanyp jatqan memleketterdiń ókili bolyp otyr. Eki paıyzyn ǵana kırıllıtsa árpin qoldanatyn elderdiń ókilderi qurap otyr. Ǵylymı eńbekter jarııalanatyn jýrnaldardyń 70 paıyzdan astamy latyn grafıkasynda shyǵady. Damyǵan 30 eldiń 90 paıyzǵa jýyǵy latyn álipbıin qoldanady. Tipti, sońǵy Nobel laýreattary da - negizinen latyn álipbıimen jazatyndar. Osy álipbımen jazǵan ǵalymdar álemdik deńgeıde ǵylymı dárejesin tez qorǵaıdy», - deıdi Talǵat Qalıev.
 

Jıynda sóz alǵan Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń múshesi Aqberen Elgezek te jańadan engizilip jatqan álipbıge qatysty óziniń pikirin bildirdi.

«Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy qabyldanǵan kezde, ásirese, zııaly qaýym ókilderi qatty qýandyq. Bul maqalada Elbasy baǵyt baǵdar berip, 6 jobany kórsetip otyr. Bul Konstıtýtsııa qabyldaýmen birdeı. Ol - tildiń taǵdyry. Latyn grafıkasyn qabyldaý - ulttyq nar táýekel bolyp otyrǵan úlken joba. Bul bolashaqtyń sharýasy, tez sińip ketedi. Bul der kezinde qabyldanǵan saıası sheshim. Endi álipbı qalaı jasalady degen máseleni kótersek, bul bir kúndik sharýa emes dep aıtar edim. Bolashaqta bizdiń urpaǵymyz bizge renjimeıtindeı etip álipbı qabyldaýymyz kerek», - dedi Aqberen Elgezek. 

Astanalyq zııaly qaýym ókilderi jastarǵa latyn grafıkasymen jazatyndarǵa aǵylshyn tilinde jazý da, tildi úırený de jeńil bolatynyn aıtty. Jıynda joǵary oqý oryndarynyń oqytýshylary men stýdentter respýblıkalyq top ókilderine saýaldaryn qoıyp, tuşymdy jaýaptaryn aldy.