«Jylqynyń jumbaǵy kóp biz bilmeıtin» - baspasózge sholý

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi 3 aqpan, sársenbi kúni jaryq kórgen respýblıkalyq buqaralyq aqparat quraldaryndaǵy ózekti maqalalarǵa sholýdy usynady.

***

«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, Búgin tańda Qazaqstan Respýb­lıkasynda Jerdi qashyqtyqtan zondtaý (JQZ) - «KazEOSat-1» jáne «KazEOSat-2» jerserikteri oıdaǵydaı jumys isteıdi.

2016 jyldyń 1 qańtarynan bastap Investıtsııalar jáne da­mý mınıstrligi qaramaǵyndaǵy «Qa­zaqstan Ǵarysh Sapary» Ulttyq kompanııasy» AQ (Ulttyq operator) Qazaqstan Respýblıkasynyń Jerdi qashyqtyqtan zondtaý ǵarysh júıesinen alynatyn ǵarysh túsirilimderin memlekettik organdar men uıymdarǵa tegin berý kózdelgenin habarlaıdy.

Osy maqsatta 2016-2018 jyl­darǵa arnalǵan respýblıkalyq bıýdjetpen «Qazaqstan Respýblı­kasynyń Jerdi qashyqtyqtan zondtaý ǵarysh júıesinen alynatyn ǵarysh túsirilimderin memlekettik organdar men uıymdarǵa berý qyzmetteri» ishki baǵdarlamasy qarastyrylǵan.

Osyǵan oraı qashyqtyqtan zondtaý jerseriktik sýretterin paıdalaný boıynsha memlekettik organdardyń múddeli mamandary úshin konsýl­tatıvtik jáne ádistemelik jumys­tary júrgizildi. Bul týraly «Jerserikter sýretteri tegin beriledi» atty materıalda jarııalandy.

Bas basylymda «Álıhannyń ettabaǵy tabyldy» degen maqala basyldy. Óshken janyp, joǵalǵan tabylsa - adamnyń jany semirip, ómirdiń de araılana túseri bar ǵoı. Al, tabylǵan dúnıe tarıhı tábárik bolyp shyqsa, onyń ústine Alashtyń aıaýlysyna qandaı da bir qatysy bolsa - bul degenińiz ısi qazaqqa ortaq qazyna emes pe?!

«Aqtoǵaı aýdanynan Alash­tyń kósemi Álıhan Bó­­keı­hanovtyń ettabaǵy ta­byl­dy. Endi osy qýa­nyshty ha­bardyń jaı-japsaryn ret-retimen baıandaıyq. Ettabaq týraly qýanysh­ty habardy ólke tarıhyn zertteýshi etno­graf-jazýshy Tórehan Maı­basqa jetkizgen Álıhan baba­myzdyń nemere qaryndasy Ánısha Jasym­bekqyzy eken. Jalma-jan telefon tutqasyna jabystyq»,-dep jazady maqala avtory.

«Álıhan atamyzdan qalǵan qun­dy jádiger - emennen oıylyp jasalǵan kádimgi ettabaq. Bul tabaqty babamyz meniń ájem Sa­qypqa óz qolymen tabystapty. Bir ǵasyr buryn jasalǵan qundy jádigerdi Qalymhan sheshem búgingi kúnge deıin kózdiń qarashyǵyndaı saqtap keldi», - deıdi Ánısha apamyz.

«Ultymyzda jylqyǵa qatysty aıtylǵan oı-tolǵamǵa toly, tushymdy dúnıeler az emes. Solardy sana eleginen ótkizer bolsańyz, jylqy túliginiń qadirin qazaqtan artyq biler halyq joq shyǵar degendeı tujyrym jasaryńyz anyq...

«Tegimiz - túrki, túligimiz - jylqy» deıtin qazaqtyń balasy bolǵandyqtan ári aýylda erjetip, jastyq shaǵymyzdyń edáýir bóligi mal sharýashylyǵyna qatysty ótkendikten biz de qyl quıryqty janýardyń erekshe qasıetterin kórip óstik. Osy oraıda jylqy balasyna qatysty, óz kózimmen kýá bolǵan, jan-dúnıeme erekshe áser etken, adamǵa oı salarlyq birdi-ekili oqıǵany áńgimelep bergendi jón kórdim», - dep jazady «Egemen Qazaqstan» gazeti.

Tolyǵyraq «Jylqynyń jumbaǵy kóp biz bilmeıtin» degen maqaladan oqı alasyzdar.

* * *

«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, Atyraýlyq áýesqoı ónertapqysh qýat óndirý qondyrǵysyn óz qolymen qurastyryp shyqty. Tabıǵattyń syıy - jel men kún energııasyn paıdalaný arqyly jumys isteıtin alǵashqy qondyrǵy qazir qurastyrylyp tur.

Qondyrǵynyń qýatyn arttyrsa, óndiristik maqsatqa paıdalanýǵa bolady.

Bul óńirdiń elektr qýatyna qajet­tiligi de jyl sanap artyp otyr. Osyny eskerip, kóp jyl­dar­dan beri oıynda júrgen jobany is júzinde paıdalanyp kórý atyraýlyq óner­tapqyshtyń maqsatyna aına­lyp, Murat Nursultanov óz qolymen elektr qondyrǵysyn qurastyrýǵa bel býady.
«Qazaeronovıgatsııa» RMK-nyń Atyraý fılıalynyń І sanattaǵy ın­jeneri Murat Nursultanovtyń alǵash qolǵa alǵany - jel qýaty men Kún sáýlesin qabat tutynatyn gıb­rıd qondyrǵy.
Balasy men jıen inisin qolǵabys etýge jumyldyrǵan áýesqoı óner­tap­qysh aldy­men qondyrǵynyń syz­basyn syzyp, keıin úsh jyldan soń qondyrǵynyń ózin quras­tyryp shyǵypty.
- Jalpy, osy jobanyń meni qy­zyq­tyr­­ǵanyna bes jyldaı merzim boldy. Táýekel etip bastaǵan alǵash­qy synaqta 1 kVt qýattylyqqa deıin jettik. Jarty jyl­daı synaq ótkiz­dik. Ózin-ózi aqtap shyq­ty. Osy qon­dyrǵyny qurastyryp otyrǵan labo­ratorııamyzdyń ózin jaryqpen qam­tamasyz etip tur. Qazirgi ýaqytta 3 kVt-tyq qýaty bar generatordy da jasap qoıdyq. Sekýn­dyna 3 metr jyldamdyqpen esken baıaý jeldiń ózi turmysqa kerekti 220 Voltty qýat alýǵa tolyq jetip tur. Aǵym­da­ǵy jyl basyndaǵy jeldiń kúshtiligi men borandy kúnderi qondyrǵy­ly­rymyzdy synap kórdik. Eshbir aqaý bolmady. Almatydaǵy avıatsııa sa­lasy boıynsha joǵary oqý ornynda bilim alyp jatqan ulym Nurbek pen Atyraýdaǵy S.Muqashev atyndaǵy polı­tehnıkalyq kolledjde oqı­tyn jıen inim Qazbek qolǵabys etip, jańa qondyr­ǵylar syzbasynyń úlgilerin jasap táji­rıbe jasaýda, - degen ónertapqysh Murat Qul­jan­uly men onyń kómekshile­riniń maq­saty - óz jobalarynyń EHRO-nyń kór­mesine qatysyp, óz baǵasyn alyp, jobala­rynyń óndiriste qol­danýyna qol jetkizýde ekenin aıtty. Bul týraly «Ónertapqysh óz jobasyn júzege asyrdy» degen maqaladan tolyq oqı alasyzdar.

Osy basylymda «Qorǵanys mınıstrligi áskerı jýrnalısterdi daıyndaıdy» atty maqala kópshilik nazaryna usynylyp otyr.

Qazaqstan Respýblıkasy Qorǵanys mınıstrliginiń uıytqy bolýymen ótkizilgen «Áskerı dıskýrs» praktı­kalyq semınaryn qazaqstandyq jýrnalıstıkadaǵy tyń baǵyt, áskerı jýrnalısterdi daıarlaýdaǵy jańa qadam dep sıpattaýǵa bolady.

Ol Astanada, alǵash ret jýrnalıster men saıasat­tanýshy stýdentterdiń qatysýymen ótti.
Úsh kún boıy bolashaq BAQ ókilderi tájirıbeli áskerı nusqaýshylardyń basshylyq etýimen ekstremaldy jýr­nalıstıka, qarýly qaqtyǵys aımaq­tarynda jýrnalıstiń jumys jasaý negizderin zerdeledi. Stýdentter Qa­zaqstan Aeroutqyr áskerleriniń desanttyq-shabýyldaý brıgadalarynyń birinde áskerı qyzmet qalaı ótip jat­qanyn kórdi, qazaqstandyq desant­shynyń keıpinde kedergiler jolaǵyn eńserdi, 68665 á/b men QR QK Áskerı-tarıhı murajaıynda ashyq aspan aıasyndaǵy murajaıda bolyp, tipti shańǵy tebýdiń qyr-syryna qanyq boldy.
Dáris jáne praktıkalyq sabaqtar úderisinde bolashaq jýrnalıster kásibı turǵydaǵy tapsyrmalardy oryndady, ekstremaldy jaǵdaılarda psıholo­gııalyq ázir bolý turǵysynda synaqtan ótti.

Jýrnalıstıka jáne saıasattaný fakýltetiniń stýdentterimen ótkizilgen «Áskerı dıskýrs» semınary elimizdiń qorǵanys vedomstvosy jáne L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti arasyndaǵy yntymaq­tastyq týraly qol qoıylǵan memoran­dým sheńberinde Qorǵanys mı­nıstriniń muryndyq bolýymen uıymdastyrylǵan alǵashqy is-shara.
Qujatta kózdelgen negizgi baǵyt-baǵdar - ol eńbek naryǵynda suranysqa ıe áskerı jýrnalıstıka salasynda mamandardy daıyndaý jáne áskerı jýrnalısterdi daıyndaý boıynsha birlesken bilim berý baǵdarlamalaryn iske asyrý.

***

«Kazahstanskaıa pravda» gazetiniń búgingi sanynda «Rahmet ı ýdachı tebe, Kazahstan!» degen suhbat berilgen. Jappaı qyryp-joıý qarýyn taratpaý salasyndaǵy belgili amerıkalyq maman jáne «Sapfır» operatsııasynyń negizgi qatysýshylarynyń biri Endı Veber basylymnyń saýaldaryna jaýap berdi.

«Birinshiden, prezıdentter Barak Obama men Nursultan Nazarbaevtyń ıadrolyq qarýsyz álemdi qurý týraly ortaq pikirlerin júzege asyrý boıynsha bizdiń kúsh-jigerdi nyǵaıta túsýimiz qajet. Álemdi jappaı qyryp-joıý qarýynan jáne lańkestikten qaýipsizdendirý baǵytynda birlese otyryp kóptegen jetistikterge qol jetkizdik»,-dep toqtaldy ol.