«Jýsan» operatsııasy: Sırııa jalǵyz ulymnan aıyrdy

ALMATY. QazAqparat – Qazaqstanan Sırııaǵa ketkenderdiń bári aldanǵan dep aıtýǵa bolmaıdy. Adasyp, teris aǵymdy qabyldap, ádeıilep, ólim tilep, jumaq izdep baratyndar da barshylyq. Ekstremısterge kózsiz senip, ózi de terrorlyq áreket jasamaqqa Sırııaǵa attanǵan azamatar jetedi. Eń soraqysy kúıeýleriniń artynan bala-shaǵasyn ertip áıelderi ketedi. Solardyń biri - Álııa esimdi kelinshek (esimi ózgertilgen-avt.). Oılanbastan sheshim shyǵarǵan Álııa, qazir barmaǵyn tistep otyr. Qansha jylasada, ókinsede Sham elinde mert bolǵan ulyn qaıtara almaıtyny anyq. Ol jaqynda «Jýsan» operatsııasy arqyly elge oraldy. Ońaltýdan ótip jatqan qazaq áıeli QazAqparat tilshisine Sırııaǵa qalaı tap bolǵanyn aıtyp berdi.

Álııanyń joldasy musylman baýyrlarmen birigip halıfat quramyn dep Sırııaǵa 2013 jyly attanǵan. Kúıeýi shaqyryp qoımaǵan soń artynan bes balasyn jetektep ózi de ketedi. Olar Sham eline jetkenshe otaǵasy ómirden ozyp ketipti. Shıtteı bala-shaǵamen jalǵyz qalǵan ol jesir áıelder jınalǵan úılerdiń birin panalaıdy.

«Ózim sııaqty jesir qalǵan áıelderdiń qasynda júrdim. Biz bir kúnmen ǵana ómir súretinbiz. Óıtkeni ólip ketýiń múmkin. Adamnyń jany tátti ǵoı qatty qorqatynbyz. Úreımen ómir súrdik. Men kóbine balalardy atys shabystan qorǵap, úıde tyǵyp ustap otyrdym. Qolda bar azyq -túlikpen tiske basar ázirleıtinmin. Ash qalǵan kúnderimizde boldy.Tek soǵysty ǵana kórdik. Balalarymnyń úlkeni 18- de, kishisi 6-da boldy»,- deıdi Álııa

Joldasy jaıynda keńirek aıtyp berýin surap, áńgimege tartsaq ta ol kóp syr ashpady. Ótken ómiri balalaryna zııanyn tıgizedi dedi me eken, álde lańkesterdiń úreıin alǵany sonshalyq, artyq aýyz sóz aıtýdan qorqyp qalǵan ba, tis jarmady. Tek ol jaqta óte qıyn bolǵanyn aıta berdi.

«Qalaı qaıtys bolǵanyn bilmeımin. Bombaǵa tústi me, bireý óltirdi me, ony eshkim aıtpaıdy. Sýretin de kórsetpedi»,- deıdi ol.

Joldasynyń ne úshin, kim úshin barǵanyn suraǵanymyzda bilmeımin dep bir aýyz sózben qaıyrdy. Ókinishtisi Sırııaǵa baryp kelinshek óz taǵdyryn ǵana talapaı qylǵan joq. Jalǵyz uly sol jaqta mert boldy. Al, bir qyzy múgedek bop qaldy.

«Sırııany jek kórem. 13 jasar ulymnan aıyryldym. Oǵan snarıad tústi. Súıegi shashylyp ketti. Sosyn qyzdarymdy qaıda jasyrarymdy bilmeı ábigerge tústim. Sharshadym, ábirjidim. Amalym taýsyldy. Basqa túsken soń kónedi ekensiń», -dep Álııa kózin tómen túsirdi.

Ólimdi kóre –kóre eti ólip ketkenbe, álde jylaı-jylaı kóz jasy men tózimi taýsylǵan ba? Kelinshek týǵan balasynyń qazasyn aıtqanda jylamady. Al, ómirin tozaqqa aınaldyrǵan kúıeýin eki dúnıede de keshirmeıtinin basa aıtty.

« Joldasym ol dúnıelik boldy. Alaıda men ony eshqashan keshirmeımin. Sonyń kesirinen aıdalada ańyrap qaldyq. Qaltamda aqsha bolmaǵandyqtan barar jerim, basar taýym bolmady. Aınala qıraǵan, bóten el, bóten til, amalsyz kóndim»,- deıdi kópbalaly ana.

Álııa burynǵy tynysh ómirin jıi eske alatynyn aıtyp qaldy.Ol Sham eline attanbas buryn úı sharýasymen otyrǵan. Al otaǵasy bazarda saýda jasapty.Tapqan tabysy otbasyn asyraýǵa jetetin. 2012 jyly namazǵa jyǵylypty. Meshitke baryp el qatarly minájat jasap júrgen. Bas aıaǵy bir jyldyń ishinde joldasy ózgerip ketken. Aıaq astynan «halıfat» quramyz « jıhat» jasaımyz dep Sırııadan biraq shyqqan.

«Sırııada teris aǵymnyń ókilderine ilesip, aldanyp jan-jaqtan kelgen áıelder kóp. Qazaq, ózbek, qyrǵyz, orys tipti eýropa elderinen de kelgender bar.Tili de, dini de bólek bola tura olar qalaı terrorısterdiń tuzaǵyna túsip qaldy degen saýalǵa men jaýap izdep taba almadym»-dep qynjylady Álııa.

Álııa basynan ótken qaıǵy-qasiretti tezirek umytqysy keledi. Qazir ol «Jýsan» operatsııasy arqyly elge oraldy. Qyzdarynyń boıyndaǵy úreı men qorqynysh tezirek joǵalsa eken deıdi. Qazaqstanǵa oralǵanyna qýanyshty. Endi ol bar ǵumyryn tórt qyzyna arnamaqshy.

Álııa sııaqty radıkal kúıeýine kózsiz senip, artynan opyq jep qalaǵandar barshylyq. Áıel eń aldymen ana. Sondyqtan balalarynyń qaýipsizdigi solardyń qolynda. Al, jat aǵymnyń jetegine ketip, beıkúná sábılerin soǵystyń qaq ortasyna aparý bul keshirilmes kúná. Sondyqtan jalǵyz ulynan aıyrylǵan, qyzynyń densaýlyǵyn qurtqan bul beıbaq qazaq áıeliniń áreketi basqalarǵa sabaq bolýy tıis.