«Júrgizýshilerge beınetirkegishti paıdalanýdy mindetteý qajet pe?» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, keshe Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Nursultan Nazarbaev jumys saparymen Aqtóbe oblysyna keldi. Aqtóbe jerine kelisimen Memleket basshysy ótken jyldyń jeltoqsan aıynda iske qosylǵan, respýblıkalyq Indýstrııalandyrý kartasyna engen eń iri aqtóbelik ınvestıtsııalyq joba bolyp tabylatyn «TNK «Qazhrom» AQ-tyń jańa ferroqorytpa zaýytyna, sondaı-aq basqa da birqatar nysandarǵa bardy. Osy jaıynda tolyq bilgińiz kelse, «Qazynaly óńirdiń qaryshty qadamdary» atty kólemdi maqalany oqyp shyǵyńyz.
Osy basylymda «QazMunaıGaz» UK» AQ basqarma tóraǵasy Saýat Myńbaevtyń «QazMunaıGaz»: ózgeristerdiń áleýmettik basymdyǵy» atty maqalasy jarııalandy. Munaı-gaz sektoryna respýblıkamyzdyń birqatar aımaqtarynyń ekonomıkalyq damýy tikeleı táýeldi. Óz kezeginde, munaıshylardyń áleýmettik jaǵdaıy osy damýdyń turaqtylyǵyn aıqyndaıdy. Sońǵy jyldary munaı-gaz salasynda jumysshylardyń eńbekaqysy kólemindegi sáıkessizdikter aıtarlyqtaı daǵdarys nyshandary men eńbek qaqtyǵystarynyń týyndaýyna áser etti.
***
«Aıqyn» gazetiniń búgingi sanynda «Saıtanmen» - sybaı, «Protonǵa» - qarsy» degen taqyryppen maqala jarııalandy. «Qazǵarysh» «saıtannan» óz úlesin ıelengen eken. Ol ol ma, otandyq sońǵy ǵarysh apparatyn kók seńgirine de sol alyp shyǵypty! Bul týraly keshe Májiliste ótken «Úkimet saǵatynda» Ulttyq ǵarysh agenttiginiń tóraǵasy Talǵat Musabaev málimdedi. Bul jerde másele árıne, «ibilis» jaıynda bolyp otyrǵan joq. T.Musabaev qalaýlylarǵa bir «qupııany» habarlady: qazaqstandyq spýtnıkti kúni keshe ǵaryshqa dástúrli zymyran emes, ıadrolyq qarýdy tıep alyp, jerdiń ekinshi shetindegi memleketti talqandaý maqsatynda qurastyrylǵan qurlyqaralyq ballıstıkalyq zymyran jetkizipti. - «Dnepr» zymyrantasyǵyshtaryn kommertsııalyq paıdalanýǵa Qazaqstannyń qatysýy týraly másele sheshildi, - dep habarlady keshe «Qazǵarysh» basshysy. - 2010 jyly «Qazaqstan ǵarysh sapary» ulttyq kompanııasy «Kosmotras» halyqaralyq ǵarysh kompanııasynyń aktsıonerleri quramyna kirdi, ol álginde aıtylǵan kommertsııalyq ushyrýlardyń operatory bolyp tabylady. Túsindire ketsek, «Dnepr» - burynǵy RS-20, ıaǵnı «Satana» dep atalatyn ballıstıkalyq zymyrandar. RS-20 atty keńestik strategııalyq zymyran kesheni AQSh Qorǵanys mınıstrligi jáne NATO klassıfıkatsııalaýy boıynsha «SS-18 Mod.1,2,3 Satan» (qazaqsha «Saıtan») dep atalady. Bul qaharly qarýlardyń beıbit maqsattaǵy ǵarysh apparattaryn ushyrýlarǵa qandaı qatysy bar?
Osy basylymdaǵy «Kókeıdegi saýal» aıdarynda « Júrgizýshilerge beınetirkegishti paıdalanýdy mindetteý qajet pe?» degen másele kóterilip otyr. Bul turǵyda gazet birqatar azamattardyń pikirin ortaǵa saldy. Lázzat Turlashev, Parlament depýtaty: - Ras, qazirgi kúni el ishinde kólikke ornatylatyn beınetirkegish (vıdeoregıstrator) týraly alýan túrli pikir aıtylýda. Bul - zańdylyq. Degenmen eń aldymen beınetirkegishtiń jol-kólik apaty kezinde qanshalyqty paıdasy nemese zııany baryn jan-jaqty zertteý qajet. Sebebi beınetirkegishke qatysty bul másele áli kúnge zerttelmegen. Sondyqtan muny jol qaýipsizdigine jaýapty mekeme mamandary, onyń ishinde MAI qyzmetkerleri ǵalymdarmen qoıan-qoltyq jumys jasaı otyryp, beınetirkegishtiń qanshalyqty paıdaly ekendigin tolyq anyqtaýy tıis. Sodan soń ony paıdalaný nemese paıdalanbaýǵa baılanysty ortaq sheshimge kelgeni jón. Qajet bolsa, zańdastyrǵan artyq bolmaıdy. Áıtpese kez kelgen adamnyń pikirin alǵa tartyp, sol arqyly sheshim qabyldaý durys emes.
***
«Ana tili» gazetiniń sońǵy sanynda «Soltústik Qazaqstan» oblystyq gazetin shyǵarýshy «Qyzyljar - Aqparat» JShS dırektory Káribaı Imanjanuly Musyrmanmen aradaǵy suhbat «Soltústiktiń» saıty oqyrmandaryn kóbeıtip keledi» degen taqyryppen berilgen. «Biz saıt ashqannan keıin oqyrmandarymyzdy joǵalttyq dep aıta almaımyz. Qyzyljar óńiriniń 200 myńdaı ǵana turǵyny bar ekendigine jáne olardyń eleýli bir bóliginiń mektepte ana tilinde oqý múmkindigi bolmaı, qazaqshaǵa shalaǵaı bolyp óskendigine qaramastan, bıyl gazetimizdiń taralymy 10700 danaǵa deıin jetti. Bul - birneshe jyldan beri saqtalyp kele jatqan turaqty deńgeı. Onyń ústine, ózińiz aıtqandaı, gazet saıtyn aı saıyn orta eseppen 19 myń oqyrman qaraıdy eken. Teriskeı ólkedegi qazaq gazeti úshin ázirge jaman kórsetkish emes sııaqty. Árıne, qolda bar múmkindigimizdi áli de tolyq paıdalana alyp otyrǵan joqpyz», - deıdi ol.
***
«Ekspress-K» basylymynyń búgingi sanynda «Besh v rebro» atty materıal basyldy. Astanalyq Ábdildá Qajymuratova álemge keńinen tanylǵan tez ázirlenetin kespege básekeles bolatyn ónimdi daıarlap shyǵarǵan kórinedi. Atap aıtqanda ol ekpress-besbarmaqty ázirleýdiń ádisin oılap tapqan. Qajymuratovanyń sózinshe, osy taǵamdy daıarlaýdyń óndirisin iske qosýǵa nıetti ınvestor da tez tabylǵan eken.