Júrektiń sozylmaly ıshemııalyq aýrýy bar naýqasatar úshin koronavırýs qaýipti – kardıolog
Onyń aıtýynsha, sońǵy 2-3 jylda kovıdtiń ózine qaraǵanda onyń áldeqaıda kúrdeli aǵymy jáne kovıdten keıingi sındrom týraly jetkilikti aqparat jınaqtaldy. Polıneıropatııa (nerv júıeleriniń zaqymdanýy) túrindegi, kovıdten keıin asa jıi bolatyn asqynýlarǵa búırek, baýyr, júrek jáne shetki qan tamyrlarynyń zaqymdaný sımptomdary kiredi.
«Birqatar jarııalanymdar kóptegen asqynýlar keshirek paıda bolatynyn kórsetedi, júrek-qantamyr júıesiniń aýrýlary aýyrsyný, júrek yrǵaǵy men ótkizgishtiginiń buzylystary túrinde baıqalady. Birqatar zertteýshiler ınfektsııa kezinde patsıentterdiń 7,3%-da spetsıfıkalyq emes júrek soǵystary, COVID-19 shaldyqqan patsıentterdiń 16,7% -da arıtmııa damıtyndyǵy baıqalǵanyn jazdy»,- deıdi Kardıologııa jáne ishki aýrýlar ǴZI konsýltatsııalyq-dıagnostıkalyq ortalyǵynyń meńgerýshisi Qýat Abzalıev.
Sonymen qatar, ol jeńil túrindegi nemese sımptomsyz kovıd ınfektsııasyna shaldyqqandarda asqynýlar keıde belgili bir ýaqyttan keıin baıqalýy múmkin. Pandemııanyń alǵashqy tolqynynyń asqynǵan kezinde ınfektsııa tek tynys alý aǵzalarynyń júıesin zaqymdady, alaıda mýtatsııa barysynda júrek-qantamyr júıesin qosa, basqa da aǵzalardyń zaqymdanǵany anyqtaldy. Sebebi gıpoksııa men qabyný kórinisteri mıokard pen koronarlyq tamyrlarǵa aýysty.
«Vırýstyq ınfektsııa kóbine mıokardty zaqymdaıdy. Mıokardtyń qabyný reaktsııalarynyń kórinisteri júrek bulshyqetiniń zaqymdaný men ıntoksıkatsııanyń aýyrlyǵyna, sondaı-aq aǵzanyń ımmýndyq júıesine baılanysty. Eger mıokardıtti emdemese, onda kardıomıopatııa, ómirge qaýipti arıtmııa, qannyń uıý saldarynan trombtardyń paıda bolýynan kenetten ólimge ákeletin qaýipti asqynýlarǵa ákelýi múmkin. Azdaǵan júktemeler kezinde júrek soǵysy men entigýdiń paıda bolýy mıokardtyń qabyný reaktsııasynyń bar ekendigin bildiredi. Patsıentter, ádette, koronavırýs ınfektsııasy kezindegi álsizdik, ýyttaný dep esepteıdi de, nazar aýdarmaıdy. Olar dárigerge der kezinde qaralmaı, tekserilmeı, óz betinshe emdelýmen aınalysady. Jeńil sımptomdar men kórinisterge kóńil bólmeý aýrýdyń ári qaraı asqynýy men órshýine alyp keledi»,- deıdi dáriger.
Kardıolog kovıd ınfektsııasynan emdelip shyqqan naýqas elektrokardıografııa, júrektiń ýltradybystyq dıagnostıkasyn jasaý qajet ekenin basa aıtty.
«Qabyný markerlerine analız tapsyryp, júrek-qantamyr júıeleriniń qalpyna kelýi úshin kardıologqa baryp qaralǵan jón. «Tsıtokındik daýyl» dep atalatyn, ıaǵnı naqty júıeli qabyný jaýaby naýqastardyń 40%-da dıagnostıkalanady jáne tek júrek qana emes, sondaı-aq polıorgandyq jetkiliksizdikke alyp kelýi múmkin. Sondyqtan COVID-19 emdeý kezinde vırýstyq ınfektsııanyń kardıoýyttylyǵynyń qaýpine únemi baqylaý júrgizý qajet»- deıdi Qýat Baıandyuly.
Kompıýterlik jáne magnıtti-rezonansty tomografııa júrektiń ıshemııalyq aýrýyn boldyrmas úshin ókpe aýrýlaryn da, sonymen qatar júrek-qantamyr júıelerin de dıagnostıkalaýǵa kómektesedi. KT kardıomıopatııa, ınfektsııalyq endokardıt, júrektiń jańa paıda bolǵan qurylymdaryn dıagnostıkalaýda da kómektesedi.
«Qytaı ǵalymdarynyń zertteýlerinde sozylmaly júrek jetkiliksizdigi COVID-19 emdelýge jatqyzylǵan patsıentterdiń 23%-da baıqaldy. AQSh-da klınıkalyq aıqyndalǵan júrek kemistigi COVID-19 shaldyqqan patsıentterdiń 42%-da boldy. Sozylmaly júrek kemistigi bar patsıentterdiń 72%-da emdelýge jatqyzylǵannan keıin 1,5 kúnnen soń ókpeniń jasandy jeldetkishine qajettilik paıda boldy. Aıqyndalǵan júrek kemistiginiń damýy adamnyń ımmýndyq júıesiniń koronavırýs ınfektsııasyna baqylanbaıtyn reaktsııasynyń nátıjesi («tsıtokındik daýyl») bolyp tabylady, ony septıkalyq shok dep te ataýǵa bolady»,-dedi dáriger.