Joldar qurylysynan jymqyrylǵan 35 mlrd teńge memleketke qaıtaryldy – Bas prokýratýra
Búgin Bas prokýror Berik Asylovtyń tóraǵalyǵymen avtomobıl joldary salasyndaǵy tekserýlerdiń nátıjelerine arnalǵan keńeıtilgen alqa otyrysy ótti.
Berik Asylov orasan zor bıýdjet qarajatynyń bólinetinine qaramastan, avtojoldardyń sapasy azamattardyń narazylyǵyn týdyratynyn atap ótti.
Sondyqtan Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha prokýrorlar avtojoldardyń jaı-kúıin jumystardy josparlaýdan qabyldaýǵa deıin keshendi túrde tekserdi.
Tekserý nátıjeleri kóptegen buzýshylyqtardy anyqtady, sonyń ishinde tapsyrys berýshilerdiń oryndalmaǵan jumysqa aqy tóleýi, smetalyq qundy asyrý, jobalardan aýytqý, qurylys normalaryn saqtamaý derekteri jáne taǵy basqasy.
Búgingi tańda tekserý materıaldary boıynsha qylmystyq ister qozǵaldy, kináliler qylmystyq jaýapkershilikke tartylyp, zalaldy óteý sharalary qabyldanyp jatyr.
«Mysaly, quqyq qorǵaý organdary «Qalbataý-Maıqapshaǵaı» jáne «Qaraǵandy-Balqash» avtojoldaryn salý kezinde jumystardy oryndamaý jáne qarajat jymqyrý faktilerin tekserýde. Uzyndyǵy 800 km-den asatyn bul jol ýchaskelerin sheteldik qatysýy bar konsortsıýmdar syrtqy qaryz qarajaty esebinen salyp jatyr, onyń sheńberinde «QazGerStroı BK» JShS (Qaırat Satybaldy qurylymdarymen úlestes) jumystardy birlesip oryndaýshy retinde tartyldy.
Tek «Qalbataý-Maıqapshaǵaı» jobasy boıynsha «QazGerStroı BK» JShS 21,4 mlrd teńge avanstyń edáýir bóligin avtojolǵa baılanysty emes basqa maqsattarǵa, onyń ishinde kredıtke aqy tóleýge jumsady. Ol úshin merdiger kapıtaldy shyǵarýdyń kúdikti shemalaryn qoldandy.
Qylmystyq isten tys prokýrorlardyń aktileri boıynsha 35 mlrd teńge memleketke qaıtaryldy jáne bıýdjet shyǵynyna jol berilmedi, tártiptik jáne ákimshilik jazaǵa 600-den astam adam tartyldy», - delingen prokýratýra aqparatynda.
Máselen, Aqmola jáne Shyǵys Qazaqstan oblystarynda prokýrorlar jergilikti bıliktiń aýdandyq jáne oblystyq mańyzy bar jaqsartýdy qajet etpeıtin jol ýchaskelerin jóndeý týraly sheshimine toqtaý salyp, bıýdjetten shamamen 1 mlrd teńgeniń negizsiz jumsalýyna jol bermedi.
Anyqtalǵan júıeli buzýshylyqtar boıynsha Bas prokýratýra Úkimetke usynys engizdi.
Otyrys barysynda sondaı-aq, Jol salasyn jaqsartý sharalary týraly Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstriniń, Avtomobıl joldary komıteti tóraǵasynyń jáne «QazAvtoJol» UK» AQ basshysynyń baıandamalary tyńdaldy.
Bas prokýror jaǵdaı tek jazalaý sharalarymen ózgermeıtinin, búkil salany túbegeıli qaıta qurý qajet ekenin atap ótti.
Osyǵan baılanysty joǵary qadaǵalaý organy Úkimetpen birlesip jol-kólik ınfraqurylymyn reformalaýdyń birqatar kelesi bastamalaryn kóterdi.
Birinshi. Jol jobalaryn qarjylandyrý tapshylyǵy problemasyn sheshý úshin nysanaly qor qurý usynyldy, oǵan kólik salyqtary, janarmaıǵa aktsızder, aqyly joldardan alynatyn alymdar, aıyppuldar, avtojol salasyndaǵy ótelgen zalal somalary jáne basqa da túsimder shoǵyrlanatyn bolady.
Ekinshi. Qurylys materıaldarynyń (onyń ishinde bıtýmnyń) tapshylyǵyn eńserý jáne joldy paıdalaný merzimin uzartý maqsatynda jergilikti jáne kóshe joldary úshin asfaltty saqtaı otyryp, respýblıkalyq jeli úshin beton jabyny bar avtojoldarǵa kóshý usynyldy.
Úshinshi. Memlekettik saraptamamen tolyq qamtý jáne jol-qurylys jumystaryna táýelsiz qoǵamdyq monıtorıng engizý arqyly kólik joldarynyń sapasyn baqylaýdy kúsheıtý.
Tórtinshi. Jol qurylysyn tehnıkalyq qadaǵalaýdyń qazirgi modeliniń tıimsizdigin eskere otyryp, pılottyq joba retinde ony Jol aktıvteriniń sapa ortalyǵyna berý usynylady.
Besinshi. Avtojol salasy ǵylymyn qarjylandyrýdy ulǵaıtý, bul jol salýdyń ozyq tehnologııalaryn keńinen engizýge múmkindik beredi.
Іs-shara sońynda qatysýshylar usynylǵan bastamalar avtojol salasyn damytýǵa jańa serpin beretinin atap ótti.
Belgilengen usynystardy iske asyrý úshin Berik Asylov jáne Roman Sklıar jaýapty laýazymdy tulǵalary bekitilgen 2023-2024 jyldarǵa arnalǵan Jol kartasyna qol qoıdy.
Jol kartasynyń iske asyrylýyn baqylaý Indýstrııa jáne ınfraqurylymdyq damý mınıstrligi men Bas prokýratýraǵa júkteldi.