Jol qurylysy men jóndeýine qatysty mindetti merzim belgilendi

ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstanda avtojoldardyń naqty jóndeýaralyq merzimderi bekitildi. Bul týraly Kólik mınıstrligi habarlady. 

Qazaqstanda alǵash ret ulttyq deńgeıde respýblıkalyq jáne halyqaralyq mańyzy bar avtomobıl joldary men jol ınfraqurylym elementteriniń biryńǵaı qyzmet etý merzimderi bekitildi. Bul normalar qurylys, qaıta jańǵyrtý jáne jóndeýdiń barlyq túrlerinen keıin qoldanylady. Qujatty «Qazaqstan jol ǵylymı-zertteý ınstıtýty» ázirlep, Kólik mınıstrliginiń Avtomobıl joldary komıteti bekitti.

«QazjolǴZI» málimetinshe, buǵan deıin jol salasynda qyzmet etý jáne kepildik merzimderine qatysty biryńǵaı mindetti talaptar bolmaǵan. Kóp jaǵdaıda olar usynymdyq sıpatta kórsetilip, jekelegen kelisimsharttarda nemese «keminde» degen jalpylama formýlırovkalarmen shektelgen. Bul merdigerlerdiń mindettemelerin naqty túsindirýge múmkindik bermeı, joldardy uzaq merzimdi kútip-ustaýdy josparlaýdy qıyndatqan.

— Jańa qujat naqty jáne mindetti kepildik merzimderin belgileıdi. Atap aıtqanda, qurylys, qaıta jańǵyrtý jáne kúrdeli jóndeýden keıin kepildik merzimi jol sanaty men kólik qozǵalysynyń qarqyndylyǵyna baılanysty 4 jyldan 8 jylǵa deıin, al ortasha jóndeý kezinde 3 jyldan 6 jylǵa deıin belgilengen. Barlyq mánder normatıvtik túrde bekitilik qoldanysqa mindettelgen, — delingen mınıstrlik habarlamasynda.

Jóndeýaralyq merzimder jeke belgilenip, jol konstrýktsııasynyń kelesi kúrdeli aralasýǵa deıingi eseptik qyzmet etý kezeńin kórsetedi. Bul merzimder qoldanylatyn tehnologııalar men materıaldardyń sapasyna tikeleı baılanysty. Máselen, tsementbeton jamylǵysy bar avtomobıl joldary úshin jóndeýaralyq merzim 25 jyl, al asfaltbeton jamylǵysy bar jol kıimderi úshin 16 jyl bolyp belgilengen. Zamanaýı tehnologııalar men modıfıkatsııalanǵan materıaldar qoldanylǵan jaǵdaıda joldyń qyzmet etý merzimi qosymsha uzartylýy múmkin.

Kepildik merzimi aıaqtalǵannan keıin oryndalǵan jumystarǵa komıssııalyq tekserý júrgiziledi. Ol joldyń naqty tehnıkalyq jaı-kúıin belgilengen normatıvterge sáıkestigin jan-jaqty baǵalaýdy kózdeıdi. Komıssııanyń jumys tártibi, quramy jáne baǵalaý ólshemderi reglamenttelgen, al tekserý nátıjeleri obektini odan ári paıdalanýǵa berý jáne merdiger uıymdardyń jaýapkershiligin aıqyndaý úshin negiz bolady.

— Sonymen qatar, alǵash ret jol ınfraqurylymy elementterine arnalǵan jeke talaptar blogy bekitildi. Qoldanylatyn materıalǵa baılanysty borttyq tastardyń (bordıýr) qyzmet etý merzimi 30 jylǵa deıin ulǵaıtyldy: beton tastar úshin 20 jylǵa deıin, granıt tastar úshin 30 jylǵa deıin. Jol belgileri úshin jaryqqaıtarý qabiletiniń deńgeıi boıynsha jikteý engizilip, olardyń qyzmet etý merzimi 10 jylǵa deıin belgilendi. Qorshaýlar, tirekter jáne ınjenerlik elementter úshin 5 jylǵa deıingi biryńǵaı kepildik merzimder, sondaı-aq jol tańbalary, shý jolaqtary men qorǵanys qurylystary úshin normatıvtik merzim aıqyndaldy, — delingen habarlamada.

Buǵan deıin naqty merzimderdiń bolmaýy keı jaǵdaılarda ınfraqurylym elementterin tehnıkalyq qajettiliksiz erte aýystyrýǵa jol bere alǵan. Al naqty kórsetkishterdiń bekitilýi avtomobıl joldaryn kútip-ustaýdyń ashyq ári boljamdy júıesin qalyptastyrýǵa múmkindik beredi, dep atap ótti «QazjolǴZI».

Mamandardyń aıtýynsha, jańa tásil avtomobıl joldarynyń naqty jaı-kúıin taldaýǵa jáne olardy paıdalaný tájirıbesine negizdelgen. Qujatty ázirleý barysynda Ulttyq kásipkerler palatasynyń, avtojol salasyndaǵy salalyq qaýymdastyqtardyń, jol-qurylys kompanııalarynyń, sondaı-aq tıisti memlekettik organdar men ulttyq kompanııalardyń usynystary eskerilgen. Bul memleket, bıznes jáne salalyq qatysýshylardyń múddeleri arasyndaǵy teńgerimdi qamtamasyz etýge múmkindik berdi. Uzaq ári bekitilgen merzimder jol jobalarynyń ekonomıkasyn ózgertip, merdigerlermen atqarylatyn jumystardyń sapasy men uzaq merzimdiligine tikeleı áser etedi dep kútilýde.

Bekitilgen normalar elimiz boıynsha jol jumystaryn josparlaý, kelisimsharttar jasaý jáne obektilerdi qabyldaý kezinde negizgi bazaǵa aınalady.