Jyl basynan beri myńǵa jýyq aqtóbelikten qaterli isik tabyldy

AQTÓBE. KAZINFORM — Aqtóbe oblysy boıynsha bıyl 912 adamnan onkologııalyq aýrý anyqtaldy. Naýqastardyń 11 paıyzy qaterli isiktiń tórtinshi satysynda ǵana óziniń dertke shaldyqqanyn bilgen. M. Ospanov atyndaǵy BQMÝ Medıtsına ortalyǵynda ashyq esik kúni ótip, súıek jáne jumsaq tin isikteriniń aldyn alý úshin adamdar tekserildi.

Bıyl elimizde sarkoma dertiniń aldyn alý úshin aılyq is-shara ótip jatyr. M. Ospanov atyndaǵy BQMÝ Medıtsına ortalyǵynda onkolog mamandar qabyldaý júrgizdi.

— Sarkoma — qaterli isiktiń bir túri. Bul isikti der kezinde anyqtap, alyp tastamasa adamnyń ishki aǵzalaryn qurtyp jiberedi. Sondyqtan ashyq esik kúnin ótkizip, adamdarǵa túsindirip jatyrmyz. Biz medıtsınalyq saqtandyrý jaıyn da suramaımyz. Adamdardy qabyldap, tekserip, keńes berdik. Qandaı da bir isik bolsa odan analız alamyz. Bul kúni basynan baqaıyna deıin tekseremiz dep aıta almaımyn. Biraq qajetti apparattarǵa túsirýge bolady. Biz qaterli isikti erte anyqtaýymyz kerek osy jolmen. Ashyq esik kúni kelýshiler qatary ártúrli bolady. Máselen sút bezi isigin anyqtaýǵa arnalǵan ashyq esik kúnine 80-ge jýyq áıel keldi. 4 saǵattyq qabyldaý úshin bul jaqsy kórsetkish, — dedi onkolog dáriger, hırýrg, mammolog Erbol Dýstanov.

Onyń aıtýynsha, qazir óńirde ókpe obyry jıi kezdesedi. Al áıelder arasynda sút bezi obyry kóp. 

— Kóbine 30 jastan asqan adamdardan anyqtalady. Skrınıng kezinde tirkeledi basym bóligi. Odan da jas adamda túrli dert kezigýi múmkin. Meniń oıymsha, 30 jastan bastap jyl saıyn tekserilý kerek. Asqazandy teksergen durys qazirgi adamdar úshin. Sebebi búgingi tamaqtanýǵa qarap osyny jıi aıtamyn. Sonymen birge ish qurylystardy nazarda ustańyz. Kez kelgen aýrýdy erte anyqtap, kútpese, emdemese, qaterli isikke ákep soqtyrady. Bizde 28-30 jastaǵy jigitterdiń asqazan obyryna shaldyqqan deregi de tirkeldi. Sondaı-aq jaqyn týystarynda osy dert anyqtalsa bul da qaýipti. Dert tuqym qýalaýy múmkin, — dedi Erbol Dýstanov. 

Adamdar óziniń qaterli isikke shaldyqqanyn kesh bilip jatady. Sebebi kóbine isik túzelgen kezde adam aýyrsynýdy sezbeıdi, bilmeıdi.

Al kúsh alǵan kezde dárigerge júginse, bul kesh kelgeni bolyp esepteledi.

— Ókpe obyry rentgenge túskende anyqtalyp jatady. Bizde jumysqa ornalasar kezde anyqtama suraǵan soń muny anyqtaý esh qıyndyq týǵyzbaıdy. Eger adam erte kelse, em de qonady. Taǵy bir aıta ketetinim, dertke shaldyqqan adam em alyp, úıine oralǵan soń alǵashynda árbir úsh aı, keıin alty aı, sodan soń bir jyl ótkende tekseriledi. Keı adamdar bárin umytyp, qaıta qatty aýyrǵanda, jyl ótkende ǵana kelip turady. Bul durys emes. Emhanalar da osy baǵytta jumys isteýi kerek. Deni saý adam elge kerek. Adamnyń saýlyǵy, eldiń damýynyń kepili. Ár adam densaýlyǵyn kútip, óz-ózine qurmetpen qaraýy tıis dep aıtam edim, -dedi onkolog.