Jetisýda tsıfrlandyrý jáne jasandy ıntellektini engizý jumystary josparlanǵan
TALDYQORǴAN. KAZINFORM — Búgin oblys ákimi Beıbit Isabaevtyń tóraǵalyǵymen el Prezıdentiniń «Jasandy ıntellekt dáýirindegi Qazaqstan: ózekti máseleler jáne ony túbegeıli tsıfrlyq ózgerister arqyly sheshý» atty Qazaqstan halqyna Joldaýyn iske asyrý jóninde jıyn ótti, dep habarlaıdy oblys ákiminiń baspasóz qyzmeti.
Jıynǵa oblystyq basqarmalardyń basshylary, qoǵamdyq uıymdardyń ókilderi, sol sııaqty onlaın rejımde aýdan-qala ákimdikteriniń qyzmetkerleri qatysty.
Oblys ákimi óz sózinde Memleket basshysy júktegen jeti naqty mindetke basa nazar aýdardy. Atap aıtqanda, ınvestıtsııa tartý, óńdeý ónerkásibin, kólik-logıstıka salasyn damytý, aýyl sharýashylyǵyn jańa deńgeıge kóterý, turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵy men sý ınfraqurylymyn jańǵyrtý, kásipkerlerdiń tsıfrlyq damýdyń qozǵaýshy kúshi retindegi rólin nyǵaıtý, adam kapıtalyn damytý arqyly ekonomıkany jan-jaqty jańǵyrtý máselelerine keńinen toqtaldy.
Máselen, óńirde qolaıly ınvestıtsııalyq ahýaldy qalyptastyrýdyń arqasynda oblys qurylǵannan beri 1,2 trln teńge ınvestıtsııa tartylǵan. Bıylǵy jyly jalpy somasy 37 mlrd teńgeni quraıtyn 14 iri jobany iske asyrý josparlanyp otyr. Bul 830-dan astam jańa jumys ornyn ashýǵa múmkindik beredi. Bul rette aıtarlyqtaı ınvestıtsııalyq jáne logıstıkalyq áleýetke ıe, belsendi jumys istep turǵan eki arnaıy ekonomıkalyq aımaqty damytýǵa nazar aýdarylyp otyr. Osy oraıda óńir basshysy ınvestorlarmen júıeli jumys júrgizýdiń tıimdi modelin engizip, josparlanǵan ınvestıtsııalyq jobalardyń belgilengen merzimde iske asyrylýyn qatań baqylaý qajettigin basa aıtty.
Sonymen qatar oblys óńdeý ónerkásibin damytýda joǵary áleýetke ıe. Osyǵan oraı joǵary tehnologııalyq óndiristerdi damytý strategııalyq baǵyt retinde belgilenip otyr. Bul rette óńirde Kóksaı mys óńdeý zaýytyn salý jobasynyń mańyzy zor bolmaq.
Al aýyl sharýashylyǵynda jyl basynan 54,3 mlrd teńgege tamaq ónimderi óndirilip, naqty ındeks kólemi 112,3% quraǵan.
— Aldymyzda Memleket basshysy tapsyrǵan aýyl sharýashylyǵyn jańa deńgeıge kóterý mindeti tur. Oblysta aýyl sharýashylyǵy ónimderiniń shıkizatyn qaıta óńdeý úlesi 68%-ǵa jetti. Munymen shektelip qalmaı, óńdeý isin odan ári arttyrý úshin qolda bar múmkindikterdi paıdalanyp, naqty sharalar qabyldaýymyz kerek. Ol úshin tıisti sala basshylaryna úzdik agrotájirıbeni engize otyryp, agrohabtar men logıstıka ortalyqtaryn qurýdy, mal sharýashylyǵyn qoldaý arqyly ishki naryqty etpen, sútpen jáne basqa da aýyl sharýashylyǵy ónimderimen qamtamasyz etip, eksportty arttyrýdy tapsyramyn, — dedi B. Isabaev.
Munan soń kólik-logıstıka sektoryn damytý máselesine toqtalǵan óńir basshysy tıisti basqarmalarǵa osy salada jasandy ıntellektini qoldana otyryp, kólik tasymaldaryn basqarýdyń kóp fýnktsııaly tsıfrlyq platformasyn engizýdi jedeldetý, shekarada avtokólik tasymaldaýshylarǵa kórsetiletin qyzmet sapasyn jaqsartý mindetterin júktedi.
Sol sııaqty turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyǵy men sý ınfraqurylymyn jańǵyrtý, sý únemdeý tehnologııasyn engizý, eldi mekenderdi abattandyrý, áleýmettik salany damytý, kadr daıarlaý t. b. máselelerge de keńinen toqtaldy.
Budan bólek, kásipkerler tsıfrlyq damýdyń qozǵaýshy kúshi bolýy kerektigin jetkizip, shaǵyn jáne orta bıznesti damytýdaǵy mindetterdi de atap ótti.
Óńir basshysy oblysta áli de ózekti bolyp otyrǵan birqatar problemany nazardan tys qaldyrǵan joq. Sonyń ishinde qaıtarylǵan aýyl sharýashylyǵy jerlerin qaıta aınalymǵa engizý máselesinde shıraqtyq kerek ekenin qadap aıtty.
Sondaı-aq elektrmen jabdyqtaý jelileriniń tozýyn tómendetýdi respýblıkadaǵy ortasha kórsetkishke jetkizý mindetin qoıdy.
Sonymen birge ataýly áleýmettik kómektiń shyn muqtaj jandarǵa ǵana kórsetilýi tıis ekenin tilge tıek etip, jergilikti jerlerde osyǵan qatysty jaǵdaıdy egjeı-tegjeıli zerdeleýdi tapsyrdy.
Sóziniń sońynda oblys ákimi tsıfrlandyrýdyń asa mańyzdy kezeńi bastalǵanyn aıtty.
— Ýaqyt talabyna saı óńirdi damytý eń aldymen jumysty durys uıymdastyra bilýmen qatar tsıfrlandyrý júıesin engizý deńgeıine baılanysty. Sondyqtan aldaǵy ýaqytta Tsıfrlyq tehnologııalar basqarmasy óte belsendi jumys istep, jasandy ıntellektini barlyq salaǵa qarqyndy engizýdiń alǵy shebinde júrýi tıis. Bilikti, bilimdi jergilikti ІT mamandarymyzdy qalyptastyrýymyz kerek. Aldymyzda úlken isterdi nátıjeli júzege asyrý mindeti tur. Ol úshin bizdiń oblysta barlyq múmkindik bar. Sondyqtan osy aıtylǵan maqsat-mindetterdi ózderińizben birlesip sapaly atqaramyz dep senemin, — dedi Isabaev.
