Jetisý oblysyna 397 mlrd teńge ınvestıtsııa tartylyp, 108,5 myń jumys orny ashyldy
ASTANA. KAZINFORM – Jetisý oblysynyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýy týraly óńir ákimi Beıbit Isabaev Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde esep berdi.
Ákimniń aıtýynsha, jyl sońynda oblystyń jalpy óńirlik ónimi 2,7 trln teńgeni quraıdy. 2023–2024 jyldary negizgi kapıtalǵa 894 mlrd teńge ınvestıtsııa tartylǵan, onyń ishinde 71,3 paıyzy – jeke ınvestıtsııalar.
Bıylǵy 10 aıdyń qorytyndysynda barlyq salalarda ósim bar. Jyl basynan beri oblys ekonomıkasyna 397 mlrd teńge ınvestıtsııa salynyp, ósim 17,5 paıyzdy qurady. 2023–2025 jyldary óńirde 108,5 myń jumys orny ashylyp, 70 myńnan astam adam turaqty jumyspen qamtylǵan. Nátıjesinde jumyssyzdyq deńgeıi 4,7 paıyzǵa deıin tómendedi (2023 j. – 4,9%).
Ortasha jalaqy 331 myń teńgege jetip, 18 paıyzǵa ósti, al jan basyna shaqqandaǵy tabys 172 myń teńgeni qurady (ósim – 19%). 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha óńirlik ónim kólemi 2,2 trln teńgege jetip, 14,8 paıyzǵa ulǵaıdy.
Aýyl sharýashylyǵy
Brıfıng barysynda oblys ákimi óńirdiń negizgi salasy – agrarlyq sektor dep atap ótti. Byltyr aýyl sharýashylyǵy jalpy óniminiń kólemi 3 paıyzǵa, bıyl 5 paıyzǵa artady dep kútilýde. Jyl basynan beri salaǵa 25 mlrd teńge ınvestıtsııa salynǵan.2025–2027 jyldary agroónerkásip kesheninde quny 94,4 mlrd teńge bolatyn 23 joba iske asyrylady.
Irrıgatsııalyq júıelerdi qalpyna keltirý baǵytynda 37,7 mlrd teńgege 11 joba júzege asyrylyp jatyr. Ótken jyly 5 nysan aıaqtalyp, 4,8 myń gektar sýarmaly alqap aınalymǵa engizildi. Kelesi jyldyń sońyna deıin taǵy 3,2 myń gektar jańa sýarmaly alqap qosylyp, 23,2 myń gektarǵa sýarmaly jer qalpyna keltiriledi. 2022–2025 jyldary oblysta 1,3 mln gektar paıdalanylmaıtyn aýyl sharýashylyǵy jerleri anyqtaldy. Onyń 603 myń gektary memleketke qaıtarylǵan.
– 1,3 mln gektardyń 712 myń ga jerinde mal bar, egin egilgen bolǵandyqtan burynǵy qojaıyndarynda qaldy. Al 603 myń gektarda ne mal bolmaǵan, ne egin egilmegendikten bir maqsatqa paıdalanbaǵandyqtan zańnyń kúshimenen keri ókimetke qaıtardyq. Onyń ishinde 431 myń gektar jerin konkýrs arqyly qaıtadan aınalymǵa engizdik. Al qalǵan 172 myń ga jerdi Prezıdenttiń tapsyrmasyna sáıkes kelesi jyldyń jazyna deıin bitiremiz, onyń jartysy jaıylymdyq jerge beriledi, – dedi ol.
Qaıta óńdeý salasy
Aýyl sharýashylyǵy ónimderin qaıta óńdeý úlesi 49 paıyzdan 68 paıyzǵa ósti. Aqsý qant zaýyty tolyq modernızatsııadan ótti, sondaı-aq maıly daqyldar men krahmal-sirne zaýyttarynyń qýattylyqtary artty. Óńirde jyl saıyn 100 myń tonnadan astam sút, 1,5 myń tonnaǵa deıin balyq óńdeledi.
Qant qyzylshasynyń egis alqaby 2022 jylǵy 4,2 myń gektardan 2025 jyly 12,2 myń gektarǵa deıin ulǵaıdy. Bıyl 490 myń tonna tátti túbir jınalyp, 87 myń tonna qant óndirý josparlanǵan.
Aqsý qant zaýytyna qatysty jýrnalıster tarapynan «qaryzdar qaldy ma?» jáne «fermerlerge qant qyzylshasy úshin sýbsıdııa tolyq tólendi me» degen suraqtar qoıyldy.
– Bıylǵy 5 mlrd teńgelik sýbsıdııa jańa jylǵa deıin tolyq tólenedi. Qalǵan 5,5 mlrd teńge sýbsıdııa kelesi jyldyń aqpanynda beriledi. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligimen osyndaı kelisim bar, – dep jaýap berdi oblys ákimi Beıbit Isabaev.
Sonymen qatar Beıbit Isabaev júgerige qatysty suraqtarǵa da toqtaldy.
– Byltyr Qazaqstan boıynsha júgeriniń baǵasy 55–60 teńgege deıin túsip ketti. Bıyl óńirde 42 myń gektarǵa júgeri egilip, 322 myń tonna ónim alyndy. Zaýyttarǵa ótkiziletin júgeriniń baǵasy sýbsıdııamen birge 110 myń teńgege jetti. Kelesi jyly sýarmaly alqaptardyń artýyna baılanysty júgeri egisin keńeıtý josparlanyp otyr, – dedi oblys ákimi.
Oblys ákimi óz sózine aýyl sharýashylyǵy salasyndaǵy birqatar ózekti máselelerdi atap ótti. Onyń aıtýynsha, búginde sý sharýashylyǵy nysandarynyń 45 paıyzy tozǵan, aýyl sharýashylyǵy jerlerin tıimdi paıdalaný mindeti ózekti bolyp qalyp otyr, mıneraldy tyńaıtqyshtar men joǵary sapaly tuqymǵa, sondaı-aq aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyna qajettilik bar. Sondaı-aq ákim sý únemdeý tehnologııalaryn keńinen engizý qajettigin aıtty.
Sonymen qatar Jetisýda 27 jańa óndiris ashylyp, myń jarym jumys orny qurylǵanyn jazǵanbyz.
Oǵan qosa, sońǵy eki jylda Jetisý oblysynda 29 saıabaq, 2 ortalyq alań, kóptegen balalar jáne sport alańdary salynyp, jańǵyrtyldy. Eldi mekenderde 250 myń aǵash otyrǵyzylyp, orman qory 27,4 mln túp aǵashqa ulǵaıdy.