Jergilikti ózin-ózi basqarý bıýdjetiniń negizgi kiris kózderi naqtylandy
«Ózderińizge belgili, Memleket basshysy «Bes ınstıtýtsıonaldyq reformany iske asyrý jónindegi 100 naqty qadam» Ult josparynyń 98-qadamy sheńberinde aýdandyq mańyzy bar qala, aýyl, kent jáne aýyldyq okrýg deńgeıinde jergilikti ózin-ózi basqarýdyń derbes bıýdjetin engizýdi tapsyrdy. Jańǵyrtý jónindegi ulttyq komıssııa jergilikti ózin-ózi basqarýdyń derbes bıýdjetin engizý tásilderin pysyqtaǵan bolatyn. Zań jobasynda jergilikti ózin-ózi basqarýdyń derbes bıýdjeti men kommýnaldyq menshigin engizý, jergilikti ózin-ózi basqarý organdarynyń bıýdjettik protsess pen kommýnaldyq menshikti basqarýdaǵy ókilettikterin keńeıtý kózdelgen»,-dedi Tımýr Súleımenov «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine jergilikti ózin-ózi basqarýdy damytý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy boıynsha baıandamasynda.
Atap aıtqanda, zań jobasymen Bıýdjet, Salyq jáne Azamattyq kodeksterge, «Memlekettik múlik týraly», «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy jergilikti memlekettik basqarý jáne ózin-ózi basqarý týraly», «Jarnama týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańdaryna ózgerister men tolyqtyrýlar engizilýde.
«Elimizdiń bıýdjet júıesiniń 3 deńgeıden turatyny ózderińizge belgili. Aýyldyq okrýgter deńgeıinde derbes bıýdjet joq. Olar shamamen 2,5 myń ákimshilik birlikti quraıdy. 2018 jylǵy 1 qańtardan bastap jergilikti ózin-ózi basqarý bıýdjeti halyq sany 2 myń adamnan astam aýyldyq okrýg deńgeıinde, al 2020 jyldan bastap barlyq jerlerde memlekettik bıýdjettiń 4-shi deńgeıi retinde engiziletin bolady»,-dep naqtylady mınıstr.
Jergilikti ózin-ózi basqarý bıýdjetiniń kiris kózderi birinshiden salyqtyq túsimderden turady: tólem kózinen salyq salynbaıtyn kiristerden alynatyn jeke tabys salyǵy; jeke tulǵalarǵa salynatyn múlik salyǵy; jeke jáne zańdy tulǵalardan alynatyn kólik salyǵy; eldi mekenderdiń jerleri úshin jeke jáne zańdy tulǵalardan alynatyn jer salyǵy; aýdandyq mańyzy bar qalalar, aýyldar, kentter, aýyldyq okrýgterdiń aýmaqtary arqyly ótetin avtomobıl joldarynyń bólingen beldeýinde syrtqy jarnamany ornalastyrǵany úshin alynatyn tólemaqy.
Al salyqtyq emes túsimderde memlekettik múlikti múliktik jalǵa (jaldaýǵa) berýden túsetin kirister; kommýnaldyq menshikti satýdan túsetin kirister; jeke jáne zańdy tulǵalardyń erikti túrdegi alymdary; ákimderdiń «Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly» Qazaqstan Respýblıkasy kodeksinde kózdelgen ákimshilik quqyq buzýshylyqtar úshin óndirip alatyn aıyppuldar qamtylǵan.
Onyń sózinshe, aýyldyq okrýg ákiminiń apparaty jergilikti qoǵamnyń jınalysynda mindetti túrde talqylanyp, kelisiletin jergilikti ózin-ózi basqarýdyń bıýdjet jobasyn ázirleıdi. Jergilikti ózin-ózi basqarýdyń bıýdjetin aýdandyq máslıhat bekitetin bolady. Jergilikti ózin-ózi basqarýdyń bıýdjetin atqarý aýyldyq okrýg ákimi men onyń apparatyna júkteledi. Osylaısha, jergilikti qoǵamdastyqtyń múddelerin eskere otyryp, bıýdjet shyǵystaryn josparlaýǵa múmkindik beretin tetikter kózdelgen.