Jergilikti ókildi organdardyń mindet aýqymy keńeıetin bolady - Málik Qulshar
Bul týraly BQO máslıhatynyń hatshysy Málik Qulshar málim etti, dep habarlaıdy «QazAqparat» HAA tilshisi.
Onyń aıtýynsha, endi Prezıdenttiń qyryq ókilettigin Parlament pen Úkimetke berý kózdelýde. Úkimet basshysyn Elbasy burynǵydaı Parlamentpen kelise otyryp, ózi taǵaıyndaıdy. Jańa tártip boıynsha Úkimet endi memlekettik baǵdarlamalardy ózi bekitetin bolady. Memlekettik baǵdarlamanyń túri kóp, ony baqylap otyrmasa taǵy bolmaıdy. Baqylaýdy kúsheıtý úshin Elbasy bul ókilettikti Parlamentke berýdi uıǵardy. Bolashaqta Parlament tek Úkimettiń basshysyn ǵana emes, sonymen qatar ár mınıstrdiń óz salasy boıynsha júzege asyrylýy tıis memlekettik baǵdarlamasy jónindegi esebin tyńdaı alady. Eger Parlament mınıstrlerdiń jumysyna qanaǵattanbasa, onda burynǵydaı Prezıdentke shyqpaı-aq, mınıstrdi jumystan bosatý jóninde ózderi sheshim qabyldaıdy. Parlament burynǵydaı Úkimet jumysyna baqylaý ornatady. Buryn Úkimet Parlament aldynda jylyna bir ret esep bergen bolsa, endi Parlament Úkimetti kez kelgen ýaqytta shaqyryp alyp, esep bergize alady. Bul aldaǵy ýaqytta oblystyq jáne aýdandyq deńgeıde jalǵasa bermek. Al oblys ákimin Prezıdent oblys máslıhatynyń depýtattarymen kelise otyryp, taǵaıyndaıdy. Qala, aýdan jáne aýyl ákimderin saılaý nemese taǵaıyndaý degen fýnktsııa burynǵysha qalady, oǵan Prezıdent aralaspaıdy. Qazirdiń ózinde aýyl ákimderi saılanady. 2013 jyldan bastap aýdan ákimi sol aýylǵa baryp, aýyldaǵy qoǵamdyq uıymdarmen, aqsaqal, ardagerlermen kezdesedi, olar aýyl ákimdigine 2-3 úmitkerin usynady. Sosyn bul máseleni aýdandyq máslıhattyń sessııasyna salyp, olardyń bireýin saılaıdy. Bolashaqta bul jaǵdaı aýdandyq deńgeıge qoldanylýy múmkin. Qalaǵa da kelýi ǵajap emes. Múmkin deýimniń sebebi bul jaǵdaılar jóninde zańǵa engizilmeı, naqty aıtýǵa bolmaıdy.
«Taǵy bir aıta ketetin jaıt, jergilikti memlekettik basqarý jáne ózin-ózi basqarýdyń mindetteri ulǵaıtylmaq. 2018 jyldan bastap eki myńnan astam turǵyny bar aýyldyń óz bıýdjeti bolady. Qazirgi ýaqytta aýyldarǵa bıýdjetti aýdan bólip otyr. Aýdan belgili bir aýylǵa qarajat bólse, sol aýylda jol salynady nemese mektep jóndeledi, bıýdjet bólinbese, ol aýylda eshteńe de jasalmaıdy. Endi jańa zań boıynsha eki myńnan astam halqy bar aýyldarǵa jyl basynda aqsha bólinip, aýyl ákimi ony qaıda jumsaýdy aýyl turǵyndarymen kelisip, sheshedi. Halyq neni shuǵyl kerek dep eseptese, soǵan daýys berip, bólingen qarajatty soǵan jumsaıdy. Bir sózben aıtqanda, aldaǵy ýaqytta olar burynǵydaı ózinen joǵary turǵan organdardyń sheshimin kútip otyrmaıdy. Bul jergilikti memlekettik basqarý jáne ózin-ózi basqarýdy damyta otyryp, halyqty memlekettik basqarý protsesine tartý úshin qajet. 2020 jyldan bastap bıýdjet barlyq eldi mekenderge bóline bastaıdy. Sóıtip, jergilikti memlekettik basqarý jáne ózin-ózi basqarý jónindegi zańǵa osy reforma deńgeıinde ózgerister engizile me dep kútip otyrmyz. Osyǵan oraı aýyldyq jerlerde qoǵamdyq uıymdardyń, úkimettik emes uıymdardyń damýyna múmkindik bere me dep oılaımyz, óıtkeni halyqpen jumys jasaıtyn, olarǵa mán-jaıdy túsindiretin bir uıym kerek bolady ǵoı. Qazirgi tańda aýylda sharýa qojalyqtary bytyrańqy kúı keshýde. Sońǵy kezderi olardy biriktirip, kooperatıv qurý baǵytyndaǵy jumystar qolǵa alynýda. Árkim ózimen-ózi júrgennen paıda joq, óıtkeni Úkimet jekedara júrgenderge qarajat bóle almaıdy. Sondyqtan bytyrap júrgen sharýa qojalyqtaryna úlken bir qurylymǵa birigý tıimdi, sonda ǵana olar aýyl sharýashylyǵyna qajetti tehnıkalardy satyp alýǵa nemese olardy jóndeýge Úkimet tarapynan qarajat ala alady. Biz eki-úsh kúnnen beri aýdan ákimderiniń turǵyndarmen eseptik kezdesýlerine qatysyp keldik. Onda da saıası reformaǵa baılanysty usynys-pikirler aıtylýda. Osynyń bárin eskerip, halyqpen keńese otyryp, túpkilikti sheshim qabyldanady dep oılaımyz», dedi «QazAqparat» tilshisine Málik Qulshar.
