Jemqorlyq qylmystar qaı óńirlerde kóp
2021 jyldyń qańtar-qarasha aralyǵynda elde 1,6 myń jemqorlyq isi tirkelgen. Bul ótken jylǵa qaraǵanda 33,5% az. 2020 jyldyń osy kezeńinde mundaı 2,4 myń (+5,5%) qylmys tirkelgen.
Óńirler boıynsha jemqorlyq qylmystarynyń basym bóligi Almatyda jasalǵan: 160 jaǵdaı – bir jyl burynǵy kórsetkishten 8,6% tómen. Jemqorlyq boıynsha «kóshbasshylar» úshtigine Nur-Sultan (145 jaǵdaı, mınýs 28,2%) jáne Shymkent (128 jaǵdaı, mınýs 3%) kiredi.
Sybaılas jemqorlyqqa qatysty kórsetkishi eń tómen óńir – Aqtóbe oblysy: 47 jaǵdaı – bir jyl burynǵydan 42% tómen.
Barlyq quqyu buzýshylyqtyń 35,8% para berýge tıesili – 564 jaǵdaı, ótken jylǵydan 12% az. Eń «tanymal» qylmystardyń úshtigine para alý (433 jaǵdaı) jáne sybaılas jemqorlyq alaıaqtyǵy (161 jaǵdaı) kirgen.
Jyl basynan beri QR-da qylmystyq sybaılas jemqorlyq quqyq buzýshylyq jasaǵan 921 adam anyqtaldy. Bul kórsetkish bir jyl burynǵyǵa qaraǵanda 11,3% tómen.
Onyń ishinde 352 adam para berý, 231 adam para alý, 114 adam sybaılas jemqorlyq alaıaqtyǵy, 84 adam laýazymdyq ókilettikterin asyra paıdalaný, 73 adam ózine senip tapsyrylǵan bóten múlikti ıemdený nemese jaratý isi boıynsha ustaldy.
Alqabıler sotyna barlyǵy 921 adamnan 811 adam jiberildi. Olardyń kópshiligi – Іshki ister organdarynyń qyzmetkerleri (159 adam), ákimdikter men olardyń qurylymdyq bólimsheleriniń qyzmetkerleri (143 adam), Qarjy mınıstrliginiń qyzmetkerleri (34 adam), Іshki ister mınıstrligi Qylmystyq-atqarý júıesi komıtetiniń qyzmetkerleri (20 adam), Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń qyzmetkerleri (15 adam).
Adam ózi para berýge májbúr bolatyn jaǵdaılar elimizde ádeıi jasalýda, dep habarlaıdy QR Prezıdenti janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmeti. 2015 jyly «para berý» baby boıynsha faktiler barlyq qylmystyń 10% qurasa, osy jyly bul kórsetkish úshten bir bóligine jetip otyr.
Adamdar sheneýnikterdi paraǵa satyp alýǵa sanaly túrde barady, óıtkeni QR-da bıýrokratııalyq kedergiler ádeıi qoldan jasalady.
