Jasy tórt júz jyldan asqan jabaıy júzim aǵashy tabyldy - sheteldegi qazaq baspasózi
Kazinform HAA sheteldegi qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
Ózbekstan 7 aıda 80,5 mıllıon dollarlyq shabdaly eksporttady – ÓzA
Shabdaly – Ózbekstan eń kóp ósiriletin jemisterdiń biri. Bul jemis S jáne A dárýmenderine baı bolyp, kózdiń kórý qabileti men ımmýnıtetti nyǵaıtýda asa mańyzdy. Sonymen birge, quramynda kremnıı, kalıı, fosfor, temir sekildi mıkro jáne makro elementter bar, dep habarlaıdy «ÓzA» aqparat agenttigi habarlady.
Habarlamada aıtylǵandaı, Memlekettik statıstıka komıtetiniń málimetinshe, 2025 jyldyń qańtar–shilde aılarynda Ózbekstan shabdaly eksporty boıynsha tabysty nátıjelerge qol jetkizgen. Osy kezeńde 87,9 myń tonna ónim eksporttalyp, odan 80,5 mıllıon dollar kiris túsken.
– Bul kórsetkish respýblıka jemis eksportynyń turaqty ósimin jáne básekege qabilettiligin dáleldeıdi. Shabdaly tek ishki naryqta ǵana emes, halyqaralyq deńgeıde de joǵary suranysqa ıe, - dep jazady «ÓzA».
2025 jyldyń alǵashqy jeti aıynda Ózbekstan shabdalysynyń 69,9 myń tonnasyn qabyldaǵan negizgi satyp alýshysy Reseı bolsa, bul jalpy eksporttyń negizgi bóligin quraıdy. Al Qazaqstan – 13,1 myń tonnamen ekinshi orynda.
Sondaı-aq osy aptada «ÓzA»-da «Ózbekstanda «jasyl» energııa óndirisi jalpy kólemniń 20 paıyzynan asty» degen taqyryptaǵy aqparat jarııalandy.
Habarlamada aıtylǵandaı, 23 qyrkúıektegi jaǵdaıǵa sáıkes, Ózbekstandaǵy kún jáne jel elektr stantsııalary 2025 jyly 8 mlrd kVt/saǵat elektr energııasyn óndirdi.
Energetıka mınıstrliginiń habarlaýynsha, búgingi tańda el aýmaǵynda jalpy qýaty 4 682 megavatt bolatyn 12 kún fotoelektr stantsııasy jáne 5 jel elektr stantsııasy jumys istep tur.
Bıyl jyl basynan beri 23 qyrkúıekke deıin Ózbekstandaǵy barlyq sý, kún jáne jel stantsııalary jalpy 13 mlrd 220 mln kVt/saǵat elektr energııasyn óndirdi. Bul – eldegi jalpy generatsııanyń 22 paıyzyn «jasyl energııa» qurap otyrǵanyn bildiredi.
Ózbekstandyq BAQ-tyń málimetinshe, bul kólem 7,3 mln úı sharýashylyǵynyń 9 aılyq nemese 5,5 mln úı sharýashylyǵynyń bir jyldyq elektr qajettiligine teń.
Qytaılyq elektrobýstarynyń alǵashqy partııasy Qazaqstandaǵy Astana Motors zaýytynda shyǵaryldy – «Halyq gazeti»
2025 jyldyń qyrkúıeginde BYD tobynyń 12 metrlik V12 elektr avtobýsynyń birinshi partııasy resmı túrde «Astana Motors» kommertsııalyq avtokólik zaýytynda óndiris jelisinen shyqty. Bul joba - Qytaı men Qazaqstannyń jańa energetıka salasyndaǵy yntymaqtastyǵynyń mańyzdy jetistigi ǵana emes, sonymen qatar Ortalyq Azııadaǵy «jasyl» sapar úshin jańa etalon.
Bul týraly osy aptada Qytaıdyń «Halyq gazeti» basylymy habarlady.
Atalǵan BAQ-tyń dereginshe, bul joly jeliden shyqqan BYD B12 elektr avtobýsy CTC (Cell to Chassis) batareıa men shassıdi biriktirýdiń sońǵy tehnologııasymen jabdyqtalǵan, ol batareıany shassıge tereń biriktirip, ony avtobýs qurylymynyń negizgi quramdas bóligine aınaldyrady.
Bul dızaın kóliktiń qurylymdyq beriktigin jaqsartyp qana qoımaıdy, sonymen qatar batareıanyń keńistikti paıdalanýyn ońtaılandyrady.
Qytaılyq basylymnyń keltirgen derekterine súıensek, BYD kompanııasynyń negizgi tehnologııasy retinde batareıanyń qaýipsizdigi álemdegi eń qatań akýpýnktýra eksperımentterimen rastalǵan, synaq kezinde batareıa janbady nemese tútin shyqpady. Ol óte joǵary termııalyq turaqtylyqty kórsetti. Bul Qazaqstandaǵy tótenshe klımattyq jaǵdaılarda jumys isteýge senimdi kepildik beredi.
Qazaqstan men Armenııa Iran arqyly ótetin aımaqtyq kólik dálizin damytýǵa erekshe mán beredi - ParsToday
Armenııa premer-mınıstriniń orynbasary qazaqstandyq áriptesimen vırtýaldy kezdesýde Iran arqyly aımaqtyq kólik dálizin damytýǵa basa nazar aýdardy, dep jazdy ParsToday aqparat agenttigi.
Atalǵan aqparat agenttiginiń habarlaýynsha, Armenııa Premer-Mınıstriniń orynbasary keńsesi taratqan málimdemede, Armenııa men Qazaqstan arasyndaǵy Ekonomıkalyq yntymaqtastyq jónindegi úkimetaralyq komıssııanyń 11-shi otyrysy vırtýaldy túrde ótti.
Otyrysqa Armenııa Premer-Mınıstriniń orynbasary Mehr Grıgorıan men QR Premer-Mınıstriniń orynbasary ári Ulttyq ekonomıka mınıstri Serik Jumanǵarın teń tóraǵalyq etken.
Kezdesýde, ásirese, Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaq (EAEO) aıasyndaǵy yntymaqtastyq aıasynda Qazaqstanmen qarym-qatynasty nyǵaıtýdyń mańyzdylyǵyna toqtalǵan Grıgorıan eki eldiń saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyǵy salasynda áli iske asyrylmaǵan áleýet kóp ekenin málimdegen.
Ol kólik salasyndaǵy yntymaqtastyqqa toqtalyp, Erevan «Qazaqstan-Túrkimenstan-Iran-Armenııa» dálizi boıynsha mýltımodaldy kólik baǵytyn qurý bastamasyn qoldaıdy degen.
Tórt júz jyldan astam jasaǵan júzim aǵashy tabyldy - Jenmın jıbao
Chandý qalasynyń orman sharýashylyǵy jáne shabyndyq bıýrosy jaqynda Tıbet resmı túrde Zýýgýn ýeziniń Raotszın qalashyǵy Zýoba aýylyndaǵy jabaıy júzim aǵashynyń 416 jasta ekenin rastady, dep habarlaıdy qytaılyq Jenmın jıbao aqparattyq portaly.
Atalǵan basylymnyń dereginshe, aǵashtyń bıiktigi shamamen 8 metr, túbiniń bir aınalymynyń uzyndyǵy 209 santımetr, orta tusynyń bir aınalymynyń uzyndyǵy 160 santımetr, sondaı-aq orta tusynyń dıametri 67 santımetr bolǵan.
Mamandardyń aıtýynsha, bul joǵary bıiktikte belgili eń uzaq ómir súretin jabaıy júzim jáne Qytaıda osy ýaqytqa deıin tabylǵan eń kóne jabaıy júzim aǵashtarynyń biri.
Málimetterge sáıkes, bul jabaıy júzim aǵashy Chandý qalasyndaǵy ejelgi jáne áıgili aǵash resýrstaryn úshinshi ret jalpy qalalyq zertteý kezinde tabylǵan. Ońtústik-Batys orman sharýashylyǵy ýnıversıtetiniń Aǵashtaný ǵylymı-zertteý zerthanasy Zýogong okrýgi, Raotszın qalashyǵy, Zýoba aýylyndaǵy júzim aǵashynda jyl saıynǵy saqınany anyqtaýdy júrgizdi jáne ólsheý nátıjeleri men keýde dıametri týraly aqparat negizinde aǵashtyń naqty jasyn baǵalady. Aqyry júzim aǵashynyń 416 jasta ekeni anyqtalǵan.
Mamandar teńiz deńgeıinen 2400 metr bıiktikte alǵash ret 400 jastan asqan jabaıy júzim aǵashtarynyń tabylýy ústirt aımaǵynyń ósimdik alýan túrliligin tolyq kórsetetinin jáne ǵylymı-tarıhı zertteý qundylyǵy óte joǵary ekenin atap ótti.
Pezeshkıan: Iran ıadrolyq qarý jasaýdy haram sanaıdy - Eurasia Today
Iran Islam Respýblıkasy Islam revolıýtsııasy jetekshisiniń pátýasyna sáıkes ıadrolyq qarý jasaýdy haram dep sanaıdy. Bul sózdi Iran Prezıdenti Masýd Pezeshkıan 24 qyrkúıek kúni keshke Nıý-Iorkte Shveıtsarııa prezıdenti Karın Keller-Sattermen kezdesýde aıtty, dep habarlaıdy Qyrǵyzstanda shyǵatyn «Eurasia Today» aqparat agentti.
Atalǵan basylymnyń málimetinshe, kezdesýde Iran Prezıdenti Tegeran Islam revolıýtsııasy jetekshisiniń pátýasyna sáıkes ıadrolyq qarý jasaýdy haram dep sanaıtynyn málimdedi. Ol Irannyń bul málimdemeni halyqaralyq quqyq sheńberinde tekserýge múmkindik berýge daıyn ekenin aıtqan.
Pezeshkıan óz sózinde «Biz bul máseleni sheshý úshin dıplomatııalyq kelissózderdi quptaımyz. Degenmen, snapback tetigi iske qosylsa, kelissózder maǵynasyn joǵaltady», - degen.
Osy kezdesýde Shveıtsarııa prezıdenti Karın Keller-Satter doktor Pezeshkıannyń syndarly ustanymdaryna rızashylyǵyn bildirgen.
Frantsııada Shyńǵys Aıtmatovtyń qurmetine konferentsııa ótti - TRT
Parıjdegi ıÝNESKO sharasy Aıtmatovtyń adamı murasyn qurmetteý úshin uıymdastyryldy.
Keltirligen derekterge súıensek, Parıjdegi ıÝNESKO shtab-páterinde qyrǵyz jazýshy, jýrnalıst, dıplomat jáne memleket qaıratkeri Shyńǵys Aıtmatovty eske alýǵa arnalǵan konferentsııa ótti.
Bul týraly Túrkııa Radıo Televızııa portaly habarlady.
TRT dereginshe, bul konferentsııa Qyrǵyzstannyń ıÝNESKO-daǵy Turaqty Ókildigi men TÚRKSOI (Túrki mádenıeti halyqaralyq uıymy) birlesip uıymdastyrǵan «Shyńǵys Aıtmatov jáne ıÝNESKO: Álemdi biriktiretin ortaq mura» atty is-shara aıasynda ótti. Konferentsııada Aıtmatovtyń ómiri týraly derekti fılm kórsetilip, dıplomattar, oǵan mádenıet qaıratkerleri jáne halyqaralyq qonaqtar qatysqan.
Qyrǵyzstannyń ıÝNESKO-daǵy ókili Sadyk Sher-Nııaz fılmniń maqsaty Aıtmatovtyń máńgilik murasyn kórsetý ekenin aıtty.
Parıjde ótken bul shara Aıtmatovtyń jahandyq, mádenı estelik pen adamgershilik qadir-qasıet týraly máńgilik murasy dáripteldi. Túrkııanyń ıÝNESKO-daǵy ókili ony «XX ǵasyrdyń eń uly daýystarynyń biri» dep atady.
Sondaı-aq ol Túrkııanyń ıÝNESKO-daǵy ókili Gúlnur Aıbet Aıtmatovty «XX ǵasyrdyń eń uly daýystarynyń biri» dep sıpattady.
Al TÚRKSOI basshysy Sultan Raev «Aıtmatov Ortalyq Azııany álemge ashty» degen.