Jarty ǵasyrda tabıǵattyń tótenshe qubylystarynyń saldarynan 2 mln adam mert boldy
Mundaı derekterdi Dúnıejúzilik meteorologııa uıymy usyndy.
DMU málimeti boıynsha, 1970 jyldan 2021 jylǵa deıin shamamen 12 000 tabıǵat apaty bolǵan, dep habarlaıdy QazAqparat BUU jańalyqtaryna silteme jasap.
Jańa zertteýdiń nátıjeleri keshe, 22 mamyrda, Dúnıejúzilik meteorologııa kongresiniń ashylýynda jarııalandy. Jenevada ótip jatqan kongress 2 maýsymǵa deıin sozylady. Oǵan qatysýshylar 2024-2027 jyldarǵa arnalǵan klımattyq jáne gıdrologııalyq qubylystar, tótenshe aýa raıynyń áleýmettik-ekonomıkalyq saldaryna memleketterdiń turaqtylyǵyn damytý boıynsha jospar qurady.
Meteorologtardyń aıtýynsha, keıingi jarty ǵasyrda bárinen de damýshy elder kóbirek zardap shekken – tótenshe aýa raıynan bolǵan ólimniń 90 protsenti men ekonomıkalyq shyǵynnyń 60 protsenti solarǵa tıesili.
Keıingi 50 jylda tótenshe aýa raıy men klımat qubylystarynan bolǵan ólimniń eń kóp bóligi Azııanyń enshisinde. Ol jaqta mıllıonǵa jýyq adam, onyń jartysynan kóbi Bangladeshte qaza tapqan.
Tabıǵat apattarynan bolǵan keıingi jarty ǵasyrdaǵy 733 585 ólim Afrıkada tirkelgen. Onyń 95 protsentine qýańshylyq sebep boldy.
DMU jetildirilgen erte eskertý júıeleri men qutqarý operatsııalaryn júıeli basqarý tabıǵat apattarynyń saldaryn jeńildetýge kómekteskenin aıtty. 2020-2021 jyldary kataklızm saldarynan bolǵan ólim kórsetkishi oǵan deıingi onjyldyqpen salystyrǵanda az.
2022 jyldyń qarashasynda Sharm-el-Sheıhte bolǵan klımatty ózgertý boıynsha COP27 konferentsııasynda BUU Bas hatshysy Antonıý Gýterrısh «Bárine erte eskertý júıesi» bastamasyn iske qosty. Onyń maqsaty – 2027 jyldyń sońyna qaraı Jer turǵyndarynyń bárin osyndaı júıemen qorǵaý.
Qazirgi ýaqytta jer turǵyndarynyń jartysy ǵana erte eskertý qyzmeti jumys isteıtin aýdandarda turady. Al shaǵyn araldaǵy damýshy elder men eń nashar damyǵan elder burynǵydaı álsiz jaǵdaıda tur.