Jarty jylda 6,7 myńǵa jýyq etnıkalyq qazaq qandas mártebesin alǵan
ASTANA. KAZINFORM — 2025 jylda 6 755 etnıkalyq qazaq tarıhı otanymen tabysyp, qandas mártebesin aldy. Jalpy 1991 jyldan beri respýblıkaǵa 1 mln 154,8 myń etnıkalyq qazaq oraldy. Bul týraly Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi málim etti.

Jyl basynan Qazaqstanǵa kelgen qandastardyń jartysy, 45,1%-y — Qytaıdan, 41,7% — Ózbekstannan, 5,4% — Túrikmenstannan, 2,8% — Monǵolııadan, 2,4% — Reseıden jáne 2,6% — basqa elderden.
Bıylǵy 1 shildedegi jaǵdaı boıynsha eńbekke qabiletti jastaǵy etnıkalyq qonys aýdarýshylar sany 59,8%-dy, eńbekke qabiletti jastan kishi 31%-dy jáne zeınetkerler 9,2%-dy quraıdy.
— Eńbekke qabiletti jastaǵy qandastardyń ishinen bilim deńgeıi boıynsha
16%-y joǵary bilimdi, 27,1%-y orta kásibı bilimdi, 54,6%-y jalpy orta bilimdi, jáne 2,3% bilimi joq, — delingen habarlamada.
Qonys aýdarǵan etnıkalyq qazaqtar respýblıkanyń túrli óńirlerine qonystandy.
Sonymen birge, qandastardy qonystandyrý úshin kelesideı eńbek kúshi tapshy óńirler anyqtaldy: Aqmola, Abaı, Qostanaı, Pavlodar, Atyraý, Batys, Shyǵys jáne Soltústik Qazaqstan oblystary.
Qonystandyrý óńirlerinde 2025 jylǵa arnalǵan qandastardy qabyldaý kvotasy 2 309 adamdy quraıdy. 2025 jylǵy 1 shildedegi jaǵdaı boıynsha qonystandyrý óńirlerine 1 092 qandas qonys aýdardy.
Joǵaryda atalǵan óńirlerde qonystanǵan qandastarǵa kóshýge sýbsıdııa túrinde memlekettik qoldaý sharalary usynylady — bir mezgilde otaǵasyna jáne otbasynyń árbir múshesine 70 AEK (275,2 myń teńge) mólsherinde; turǵyn úı jaldaýǵa jáne kommýnaldyq qyzmetterge aqy tóleýge — bir jyl ishinde 15-ten 30 AEK (59-dan 118 myń teńgege deıin) mólsherinde.
Vedomstvonyń málimetinshe, jyl basynan beri 494 qandasqa túrli qoldaý sharalary kórsetilgen. Atap aıtqanda, 188 adam turaqty jumysqa ornalastyrylǵan.
Sonymen qatar erikti qonys aýdarýdyń tıimdiligin arttyrý maqsatynda azamattardy soltústik óńirlerge qonys aýdarýǵa qatysatyn jumys berýshilerdi qoldaý boıynsha ınstıtýtsıonaldyq sharalar qabyldandy. Turǵyn úı satyp alý, salý úshin nemese ıpotekalyq turǵyn úı qaryzdary boıynsha bastapqy jarnanyń bir bóligin jabý úshin ekonomıkalyq utqyrlyq sertıfıkaty turǵyn úı qunynyń 50%-y nemese bir otbasyna 4,56 mln teńgege deıin mólsherinde birjolǵy óteýsiz jáne qaıtarymsyz negizde engizildi.
Aıta keteıik, buǵan deıin Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstri Svetlana Jaqypova qandastardy qoldaý tásilderi jańaratynyn aıtqan edi.