Japonııada Qazaqstan astanasynyń qurmetine jańa sakýra surpy shyǵaryldy
«Nur-Sultan» sakýrasynyń ereksheligi mınýs 40 gradýsqa deıin aıazǵa tózimdi – bul elordanyń aýa-raıyna beıimdelý úshin eń qajetti sıpattamanyń biri.
Qazaqstannyń astanasyn beıneleıtin órik gúli qos gúldený ereksheligine baılanysty 10 appaq kúlte japyraqshadan turady, al sakýranyń basqa suryptarynda ádette 5 japyraqsha ǵana bar.
Sakýranyń jańa surpynyń avtory - Hokkaıdo prefektýrasy Orman sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń doktory Ioıchı Vakıta.
«Meniń álemdegi sýyq aımaqtarda sakýrany ósirýmen aınalysatyn molekýlıarlyq bıolog retindegi maqsatym – aıazǵa tózimdi sakýranyń genetıkalyq áleýetin únemi keńeıtý. «Nur-Sultan» surypy ǵylymı eksperıment, sondaı-aq qazaq halqyna syılyq-tilek bolyp tabylady. Gúldep turǵan sakýrany tamashalaý japon halqynyń negizgi mádenı kody jáne býddıstik senimderdiń negizinde sakýra gúlderi tabıǵattyń shyǵarmashylyq kúshin jáne kóktemniń kelýin bildiredi. Osylaısha, men Qazaqstanǵa koronavırýstyq ınfektsııanyń taralýyn toqtatyp, daǵdarystan tez arada shyǵýdy tileımin», - deıdi Ioıchı Vakıta.
Aıazǵa tózimdi «Chıshımazakýra» sakýrasynyń túri Japonııanyń eń soltústik aımaǵy – Hokkaıdo prefektýrasynda ósedi jáne Orman sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýty bıotehnologııalardy qoldaný arqyly órik aǵashynyń osy túrin suryptaýmen aınalysady.
Tanymal japon sáýletshisi jáne Nur-Sultan qalasy bas josparyn ázirleýshi Kıse Kýrokavanyń uly Mıkıo Kýrokavanyń aıtýynsha, onyń ákesi QR Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń erekshe senimine arqa súıeı otyryp Qazaqstan astanasynyń bas josparyn ázirleý kezinde óziniń metabolızm men sımbıoz arhıtektýralyq baǵytynyń tujyrymdamasyn iske asyrdy. Arhıtektordyń negizgi ıdeıasy «sımbıotıkalyq sáýlet» prıntsıpi boıynsha qalalyq jáne tabıǵı ortany úılestirý boldy.
«Japon ǵalymdary ázirlegen Nur-Sultan atty sakýranyń jańa surpy bizdiń elderdi biriktiretin taǵy bir faktor bolatynyna senimdimin», - dedi M.Kýrokava.
Sakýra dep ataıtyn órik aǵashy Japonııanyń ulttyq brendi. Hanamı nemese gúldeý kezinde sakýrany tamashalaý dástúri jyl saıyn elge mıllıondaǵan týrısterdi tartady. Bul artyqshylyqty Germanııa, Frantsııa jáne AQSh sııaqty jaıly klımaty bar óńirlerde ornalasqan elder sheteldik týrısterdi tartý úshin paıdalanýda.
Japonııada hanamı kezeńi ystyq Okınavada aqpan aıynan bastalyp, aıazdy Hokkaıdoda mamyrǵa deıin sozylady. Sakýra gúlderiniń «tolqyny» birtindep eldiń ońtústiginen soltústigine taralady. Japon araldarynyń paıda bolýynan bastap ósip kele jatqan elde 10-ǵa jýyq jabaıy sakýranyń túri bar. Japondyqtar úshin sakýrany tamashalaıtyn eń yńǵaıly oryn – Shındzıýký ulttyq parki, onda 300-den astam sakýranyń surpy otyrǵyzylǵan.
