Jankent kóne qalashyǵynda arheologııalyq jádigerler tabyldy
Qyzylorda oblysy ákimdiginiń qoldaýymen 2014 jyldan beri Qazaly aýdanynda respýblıkalyq mańyzy bar tarıhı-mádenı eskertkish sanalatyn Jankent qalashyǵyna arheologııalyq zertteý júrgizilip keledi. Oǵan Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda ýnıversıteti janyndaǵy «Arheologııa jáne etnografııa» ǵylymı ortalyǵynyń basshysy, arheolog, tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty Ázilhan Tájekeev jetekshilik jasaýda.
Qazba jumystarynyń nátıjesinde ártúrli kezeńmen merzimdeletin turǵyn úı oryndary, mańyzdy qurylys nysandary, qysh, qumyra kúıdiretin peshter, keseneler tabyldy. Qazba jumystary barysynda konservatsııalanǵan bir bólmeniń kompozıtsııasy jasaqtaldy. Onda oǵyz dáýiriniń turmys-salt dástúrinen habar beretin, tarıhı músinder qoıyldy. Týrıster úshin qalashyq ishindegi turǵyn úıdiń ejelgi qalpyn kórýge múmkindik jasaldy. Tabylǵan zattar ǵylymı óńdelgennen keıin memlekettik mýzeılerge ótkiziledi.
2018-2019 jyldary jáne bıyl qalashyqta Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda ýnıversıtetiniń, Reseı Federatsııasynyń N.N.Mıklýho-Maklaı atyndaǵy etnologııa jáne antropologııa ınstıtýtynyń jáne Germanııanyń Tıýbıngen ýnıversıtetiniń birlesken úshjyldyq jobasy júzege asyryldy. Jobany Germanııanyń nemis gýmanıtarlyq zertteýler qory qarjylandyryp otyr. Nátıjesinde arheologııalyq qazba jumystary barysynda tsıtadelde shahrıstandaǵy turǵyn úı oryndary, geofızıkalyq zertteýler, topyraq quramyn anyqtaý, arshylǵan nysandardyń syzbasyn syzý sharalary atqaryldy.
«Qyzylorda oblysyndaǵy ortaǵasyrlyq Jankent qalasynyń ornynda arheologııalyq qazba jumystary bıyl da jalǵasty. Zertteýshiler jaratylystaný ǵylymdary ádisterin qoldanyp, Jankenttiń absolıýttik jasyn anyqtady. Buǵan deıingi derekterde kóne qalanyń ІH-HІ ǵasyrlarda boı kótergeni aıtylǵan edi. Jańa zertteýler shahardyń irgetasy VІІ ǵasyrda qalanǵanyn kórsetti.
Eskertkish búginde tórt jerden qazylyp, arheologtar zamanaýı ınnovatsııalyq qural-jabdyqtardyń kómegimen zertteý jumystaryn júrgizip jatyr», - dedi Ázilhan Tájekeev.
Óz kezeginde Germanııa Tıýbıngen ýnıversıtetiniń professory, arheologııa ǵylymdarynyń doktory Genrıh Harke qazba jumystary kezindegi qyzyqty sátter men erekshelikterine toqtalsa, N.N.Mıhlýko-Maklaı atyndaǵy etnologııa jáne antropologııa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri Irına Arjantseva ejelgi janýarlardyń, onyń ishinde úı janýarlarynyń tabylǵan súıekteri jaıynda aıtyp berdi.
Zertteý jumystaryna Tıýbıngen ýnıversıtetiniń, Reseıdiń Joǵary ekonomıka mektebiniń, Máskeý memlekettik ýnıversıtetiniń jáne Qorqyt ata atyndaǵy Qyzylorda ýnıversıtetiniń stýdentteri men 35 ǵalym qatysyp jatyr.
