JANDERKIN ABDÝLǴAZIZ YBYRAIULY

Janderkın Abdýlǵazız Ybyraıuly (1905-1983) - ǵalym, bıologııa ǵylymynyń kandıdaty, Qazaq Aýyl sharýashylyǵy akademııasynyń korrespondent-múshesi, KSRO Memlekettik syılyǵynyń laýreaty.

Qaraǵandy oblysy Qarqaraly qalasynda dúnıege kelgen. Almaty zootehnıkalyq-maldárigerlik ınstıtýtyn (Qazaq ulttyq agrarlyq ýnıversıteti) bitirgen. 1929-1935 jyldary - Qaraqalpaqstan jáne Qazaqstan josparlaý komıtetterinde, 1935-1954 jyldary Qazaq mal sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynda ár túrli qyzmetter atqarǵan. 1954-1955 jyldary - Búkilodaqtyq aýyl sharýashylyǵy kórmesiniń Qazaqstan pavılonynyń dırektory jáne aǵa ádiskeri. 1955-1957 jyldary - Qazaqstan Ǵylym akademııasynyń Eksperımenttik bıologııa ınstıtýtynyń zerthana meńgerýshisi. 1957-1960 jyldary - Qazaqstan Ǵylym akademııasynyń Eksperımenttik bıologııa ınstıtýtynyń dırektory, 1960-1962 jyldary - Gýrev (qazirgi Atyraý) aýyl sharýashylyǵy tájirıbe stansasynyń dırektory. 1962-1963 jyldary - Qazaqstan Halyq sharýashylyǵy jetistikteri kórmesiniń dırektory qymetterin atqarǵan. 1963 jyldan ómiriniń sońyna deıin Qazaqstan Ǵylym akademııasynyń Eksperımenttik bıologııa ınstıtýtynyń aýyl sharýashylyǵy maldary genetıkasy zerthanasynyń meńgerýshisi, keńesshisi qyzmetterin atqardy.

Negizgi ǵylymı eńbekteri Qazaqstanda mal sharýashylyǵyn, onyń ishinde qoı jáne eshki ósirýge arnalǵan. A.Janderkın Qazaqstanda mal sharýashylyǵyn damytý jolynda zor eńbek sińirgen. Ol qazaqtyń arqar-merınos qoıyn shyǵarǵany úshin bir top ǵalymdarmen birge KSRO Memlekettik syılyǵyn alǵan.

Kak sozdavalsıa kazahskıı arharomerınos «Kolhoznoe proızvodstvo» (1951), Razvedenıe sherstenyh koz (1950), Anatomııa ı fızıologııa jıvotnyh (birigip shyǵarǵan, 1954), Mıaso-salnoe ovtsevodstvo Kazahstana (1964) atty eńbekteriniń avtory.

«Qurmet Belgisi» ordenimen jáne kóptegen medaldarmen marapattalǵan.

Derek kózi:

Qazaqstan ulttyq entsıklopedııasy 3 tom.