Jańaarqadaǵy jut: Ákimdik shóptiń tonnasy 120 myń teńgege jetkenin joqqa shyǵardy
JAŃAARQA. KAZINFORM — Ulytaý oblysynyń keı aýdandarynda jylqy maly azyq jetpeı qyrylyp jatyr.
Bul týraly osy óńirdiń týmasy, ánshi ári án ónerin zerttep júrgen ǵalym Erlan Tóleýtaı habarlady.
Onyń aıtýynsha, Jańaarqa aýdanynda aýyr jut bolyp, mal qyrylyp jatyr.
«Keshe ózim ósip, erjetken Jańaarqa aýdany Baıdaly bı aýylynda bolyp, óz kózimmen kórdim, jylqy jaryqtyq qyrylyp jatyr, qyrylmaǵany ábden aryp, týlaqqa aınalǵan. Túrtip qalsań qulaǵaly tur. Qulaǵany turmaıdy — pyshaqqa ilinedi. Bıeler tegis qulyn tastaǵan. Tutas úıirler joǵalyp, iz-túzsiz ketken. Mal baqqan, onyń súmesine qarap otyrǵan eldiń eńsesi túsińki. Jemshóp jetpeıdi. Jylqy qolǵa qaraǵan soń eldiń shóbi túgesilýge taıaý. Shóp baǵasy sharyqtap ketken, tonnasy 120 myńǵa jetken! Buǵan qaırat qylyp jatqan ókimet joq. Estýimshe, bılik maldyń jutqa ushyraýyn halyqtyń ózinen kórýde. Halyq ólgen malyn dáleldeı almaı otyr. Kári qulaqtardyń aıtýynsha mundaı aýyr jut arqada 1968-1969 jyldary, eskishe Meshin men Taýyq jyldary bolǵan. Aıyrmashylyǵy — 1968-1969 jyldardaǵy jutta aptalap boran soǵyp, 30-40 gradýstyq aıaz bir aı boıy turyp alǵan. Bıylǵy jutta boran sońy jańbyrǵa, onyń sońy qatty aıazǵa ulasqan. Jańa syrttan keldim, teriskeıden shyǵyp alǵan ókpek, yzǵarly jel óńmenińnen ótedi. Jylqy baqqandar biledi, bul — ábden aryǵan, áljýaz jylqynyń túbine jetetin naǵyz juttyń jeli» dep jazdy ol Facebook paraqshasynda.
Onyń sózin jergilikti jurtshylyq ta rastady. Olar foto-vıdeo jiberip, jaǵdaıdyń aýyr ekenin jetkizdi.
Osyǵan oraı Jańaarqa aýdanynyń ákimi Qanat Qojyqaev jaýap berdi.
«Qys sońynda bolyp jatqan qıynshylyqtarmen tolyq tanyspyz. Bul baǵytta aýdandyq shtab qurylyp, tıisti mekemeler, kent, aýyldyq okrýg ákimderi men kásiporyndarmen, kásipkerlermen birlesken sharalar qolǵa alynýda. Shyǵynǵa ushyraǵan mal sanyn anyqtaý, sharýa qojalyqtaryna jylqylardy tıisti oryndarǵa jetkizip alý úshin materıaldyq-tehnıkalyq kómek kórsetý, jemshóp baǵasyn turaqty ustap turý jumystary júrip jatyr. Qazirgi ýaqytta daladan tabylǵan jylqylardyń ıeleri anyqtalmaı otyr. Keńes kezinde osyndaı jaǵdaıda memleket tarapynan úlken kúsh salynǵany ras. Degenmen, ol ýaqytta mal tolyǵymen memlekettik menshikte, ıaǵnı, ortanyń maly boldy. Soǵan sáıkes tıisti sharalar qabyldandy. Qazirgi jaǵdaı múldem bólek. Jylqy maly tolyq jeke menshik ıelerinde. Sondyqtan, olardy bazaǵa tirkeý, jemshóp qoryn daıarlaý, olardyń baǵylýyn uıymdastyrý memlekettik organ quzyretine kirmeıdi. Jemshóp shyǵynyn qaıtarý úshin memleket tarapynan beriletin sýbsıdııaǵa da árkim arnaıy júıege (bazaǵa) kirip, elektrondy qol qoıý arqyly jergilikti ákimdiktiń qatysýynsyz suranys bere alady. Shóptiń tonnasynyń baǵasy 120 myń degen derek negizsiz. Qyzylorda men Shymkent jaqtan jońyshqa jetkizilip, satylýda. Aýdan ishinde shóp qory bar, sharýashylyqtar tonnasyn 35-60 myń aralyǵynda satyp jatyr. Kebek qory jetkilikti. Olar ár pýnktte qaby 1350-1450 teńgeden satylýda. Aýdan ákimdigi jemshóp baǵasyn kótermeý úshin kásipkerlermen kelisimge kelip jatyr», — deıdi Qanat Qojyqaev.
Jalpy, Jańaarqa aýdany agroónerkásip kesheninde 12 JShS, 987 sharýa qojalyǵy jumys istep tur.
Ákimniń aıtýynsha, 2023 jyly oblys ákimdiginiń qaýlysymen talapqa saı keletin 584 sharýa qojalyǵyna oblystyq bıýdjet esebinen jemshóp shyǵynyn óteý úshin barlyǵy 749 mln 294 myń teńge kóleminde sýbsıdııa berilgen.
Jańaarqa aýdanynda qarasty sharýa qojalyqtaryna sýbsıdııa úlestirýdi Ulytaý oblysynyń aýyl sharýashylyq basqarmasy júzege asyrady.
Oǵan EGov elektrondy úkimet portaly arqyly ótinim berýge bolady.
Eske sala keteıik, dál osyndaı jaǵdaı elimizdiń ózge de óńirlerinde bolyp jatyr. Aqmola oblysynyń ózinde 1 myńnan astam jylqy ashtan qyrylǵan.
