Jańa zań jobasy áıelderdiń zeınetke shyǵý jasyn ulǵaıtýdy durys dep sanaıdy - BAQ-qa sholý

ASTANA. 13 naýryz. QazAqparat - «QazAqparat» agenttigi respýblıkalyq basylymdarda 13 naýryz, sársenbi kúni shyqqan ózekti materıaldarǵa sholýdy usynady.

***

«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, keshe Májiliste Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstri Serik Ábdenov depýtattarǵa zeınetaqymen qamsyzdandyrý jónindegi zań jobasynyń jańa redaktsııasyn tanystyrdy. Bul halyqtyń kópten beri alańdaı kútip otyrǵan zań jobasy bolǵandyqtan, oǵan degen qyzyǵýshylyq ta kúshti boldy. Mınıstr óziniń sózinde bizde zeınetaqymen qamtamasyz etý júıesin reformalaý 1998 jyldan beri engizilgenin eske saldy. Sodan beri Qazaqstan halqy 10 zeınetaqy jınaqtaý qorlaryna 3 trln. teńge zeınetaqy aktıvin jınaqtaǵan eken. Endigi maqsat osy qorlardyń báriniń basyn biriktirip, Qazaqstan Úkimetiniń basqarýyndaǵy Birtutas zeı­netaqy jınaqtaý qoryn qurý. Osynyń sebebin jáne utymdylyǵyn túsindirýde mınıstrdiń aıtqan dáıekterine toqtalaıyq. Aldymen ol zeınetaqy qorlarynyń jumysyna birshama syndar aıtty. Sonyń ishinde jınaqtalǵan qarajatty ınvestıtsııa retinde quıa almaı, kóbinese memlekettik qundy qaǵazdar alýǵa ǵana jumsalǵanyn atady. Osy jumystardy Búkilálemdik bank te synap, zeınetaqy qorlarynyń tıimdi jumys isteı almaǵanyn atap ótipti. Sonymen qatar, Bas prokýratýra qarjylyq zań buzýshylyqtardy da anyqtady, dedi mınıstr. Bul maqala «Áıelderdiń zeınetke shyǵý jasyn ulǵaıtý durys dep sanaıdy jańa zań jobasy» degen taqyryppen berilgen.

Osy basylymda «Kúshi tasyǵan» polıtseıler qamaýǵa alyndy» atty materıal jarııalandy. Jambyl oblysy pro­kýra­tý­rasynyń arnaıy prokýrorlar basqarmasy qylmystyq isterdi tekserý aıasynda Taraz qalasyndaǵy ІІB 2-polıtsııa bóliminiń qyzmetkerlerin, ıaǵnı qylmystyq polıtsııa bólimshesi bastyǵynyń mindetin atqarýshy G. Igen men jedel izdestirý ókili T. Aýjanovty ýaqytsha oqshaýlaý mekemesine qamaýǵa aldy. Oblystyq prokýratýranyń arnaıy prokýrorlar basqarmasynyń bastyǵy J. Batyrovtyń habarlaýynsha, polıtseıler qylmystyq iske qatysy bar degen kúdikpen ustalǵan eki azamatty istegen qylmystaryn moıyndatý maqsatynda kúsh qoldanǵan. Son­­daı-aq, densaýlyǵyna zalal kel­tiremiz dep qorqytý arqyly jábirlenýshini de jalǵan málimet berýge májbúrlegen.

***

«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, Qazaqstanda Tutynýshylardyń quqyǵyn qorǵaý agenttigi qurylýy qajet. Parlament qabyrǵasynda keshe osyndaı usynys aıtyldy. Jáne ony usynǵan - Úkimet ókili. Jalpy, elimizde tutynýshylardyń quqyǵyn qorǵaý úshin qurylǵan uıymdar qaptap jatyr, olardyń qyzmetine qoldaý kórsetý maqsatynda jyl saıyn el qazynasynan mıllıondap qarjy bólinedi. Tipti sondaı uıymdy basqarǵan Svetlana Romanovskaıa Májilis depýtattyǵyna qol jetkizdi. Biraq sonyń ózinde qazir tutynýshylar kóbinese, qorǵaýsyz qalady.


«Jalpy, memleket tarapynan siz ben biz­diń tutynýshy retindegi quqyǵymyz­dy Básekelestikti qorǵaý agenttigi «qyz­ǵyshtaı» qorýǵa tıis edi. Biraq bul or­gan­nyń pármenin qarapaıym halyq baıqa­maı otyr, ras, tek agenttik basshyly­ǵynyń Úkimet otyrysynda másele etip kóterip, medıtsınalyq mekemelerdiń kóbinde tutynýshylardyń bahıllasyz júrýine qol jetkizgenin eske túsedi. Al endi osy qurylym basshylyǵynyń bıik laýazymdy tulǵasy dál osy máselemen jeke aınalysatyn agenttik qurmaı, bolmaıdy dep otyr. Osylaısha, Básekele­stikti qorǵaý agenttigi óz moınyndaǵy júkten arylǵysy kelmeı me, degen de oı týady»,-dep jazady basylym.

- Biz Qazaqstanda jańa agenttikti - Tutynýshylardyń quqyǵyn qorǵaý agenttigin qurý máselesin kóterip, tıisti usy­nysty engizdik, - dep málim etti keshe Májilistegi «dóńgelek ústelde» Báseke­lestikti qorǵaý agenttigi tóraǵa­sy­nyń orynbasary Alıakpar Matıshev. - Ol osy máselemen júıeli túrde aınalysýy kerek. Biz halyqaralyq tájirıbeni zerttedik. Tutynýshylar quqyǵyn qorǵaý máselesin anaǵurlym salmaqty sheshýge degen qajettilik bar. Osy maqala kópshilik nazaryna «Taǵy bir agenttik qurylýy múmkin» degen taqyryppen usynylyp otyr.

Osy basylymda «Qadirin ketirgen kásipker jazalanady» degen maqala berilgen. Elimizde jalǵan kásipkerlikpen aınalysýshylar kóbeıip barady. Memlekettiń mindetti salyǵyn tólegisi kelmeı, túrli aıla-sharǵyǵa basatyndarǵa quzyrly organdar da tosqaýyl qoıýǵa tyrysyp jatyr. Munyń bir ushy keden beketteri arqyly taýar tasymaldaýdan bastalatyn sııaqty. Keshe Úkimet úıinde Qarjy mınıstri Bolat Jámishev bastaǵan mekemeniń jetekshileri kedendik ákimshileýdi jetildirýge qatysty baspasóz máslıhatyn ótkizdi. Mınıstrdiń málimdeýinshe, el bıýd­je­tiniń negizgi kirisin toltyratyn kedennen 2012 jyly 1 trln 146,9 mlrd teńge túsim túsip, tıisti jospar 101,4 paıyzǵa asyra oryndalypty. Mamandar mundaı kór­setkishke jetýdi saladaǵy ózgeristermen baılanystyrady. Endi mejeni taǵy da kóterý úshin tyń qadamdarǵa barýǵa daıyn­dalyp jatyr. Qarjy mınıstr­liginiń arnaıy daıyndaǵan jospary mańyzdy máselelerdi qamtıtyn 7 negizgi bloktan turady. Atap aıtqanda, kedendik tarıfterdi birizdendirýdi, ınfraqury­lymdardy damytýdy, elektrondy dek­laratsııalaýdy engizýdi, elektrondy ruqsat berý men lıtsenzııalaý júıelerin yq­paldastyrýdy, kásipker mártebesin tirkemeı-aq jeke tulǵalarǵa kommertsııalyq taýar­lar partııasyn ótkizýdi yntalandyrýdy, ókiletti ekonomıkalyq operatorlar ıns­tıtýtyn jetildirýdi, Kedendik baqylaý komıtetinen fıskaldy ókilettikti Salyq komıtetine berýdi kózdeıdi.

***

«Alash aınasy» gazetiniń jazýynsha, Qyzylordanyń «Qaısar» fýtbol komandasyna budan bylaı jergilikti jastar ǵana alynatyn bolady. Bul týraly komandanyń bas dırektory Bolat Esmaǵanbetov gazettiń sport jýrnalısterine bergen suhbatynda aıtty. «Ras, búgin sol maqsatta jospar jasaýdamyz. Syr elinen talaı talantty fýtbolshylar shyqqany belgili. Olardyń atyn atap, túsin tústemeı-aq qoıalyq. Jankúıer qaýym bul azamattardy jaqsy biledi. Alaıda keıingi jyldarda sol dástúr úzilip qalǵandaı. «Qaısardyń» sapynda syrttan kelgen oıynshylar sany kóbeıip ketken. Esesine, jergilikti fýtbolshylar sany kemigen. Jasyl alań tórinde qyzylordalyq jastar kórine bermeıtin boldy. Endigi kezekte jastar oblys namysyn abyroımen qorǵaıdy dep senemin», - dedi B.Esmaǵanbetov. Bul týraly «Qaısar» qaısar uldaryn qaıta jınady» atty suhbatta jazylǵan.

Osy basylym taıaýda elimizdegi tórt bankke aqsha aıyrbas operatsııasyn júrgizýge tyıym salynatyndyǵyn jazyp otyr. Atap aıtqanda, Temirbank, TsentrKredıtbanki, Kaspıı bank jáne reseılik Sberbanktiń bizdegi fılıaly. Bul tyıym Ulttyq banktiń buıryǵy boıynsha 28 naýryzǵa deıin óz kúshinde bolmaq. Negizinen, másele qarjy monıtorıngi talaptarynyń buzylýynan týyndaǵan kórinedi. Alaıda, mamandardyń aıtýynsha, mundaı fakt -bizdegi ekinshi deńgeıdegi bankterdiń basynda bar ortaq jaıt. Onda jaza nege atalǵan tórt bankke ǵana qoldanylǵan? Saýaldyń jaýabyn jáne osy tóńirektegi basqa da jaıttar týraly qarjy jýrnalısi Kámshat Satıevanyń «Tórt bankke nege jaza qoldanyldy?» atty maqalasynda jazylǵan.