Jańa megapolıs: Alataý qalasynyń 4 aýdany qandaı baǵyttarda damıdy
ALATAÝ. KAZINFORM — Birneshe kún buryn arnaýly mártebe alǵan Alataý qalasynyń damý jospary tanystyryldy.
Bolashaq qalasyna aınalý tıis Alataý birneshe aýdanǵa bólinedi. Olardyń árqaısysynyń ónerkásiptik-logıstıkalyq ortalyqtan bastap ǵylymı-bilim berý jáne týrıstik klasterlerge deıin ózindik ereksheligi bolady.
Gate District
Bul aýdan — qarjy-iskerlik jáne halyqaralyq saýda ortalyǵyna aınalady. Ol Ótegen batyr, Pokrovka, Qoıanqus, Yntymaq jáne Jańalyq eldi mekenderiniń ortasynda ornalasady, jalpy aýdany — 4 myń gektarǵa jýyq. Bolashaqta munda 220 myńnan astam adam turady dep josparlanǵan (qazir — nebári 15 myń).
Munda 6,5 mln sharshy metrden astam turǵyn úı, 3,6 mln sharshy metr kommertsııalyq nysan, shamamen 181 myń jumys orny, sondaı-aq mektepter, balabaqshalar men emhanalar salynady. Qazirdiń ózinde PepsiCo, Caspian Group jáne Almaty jeldetkish zaýytynyń jobalary júzege asyryla bastady. Aýdannyń sımvoly — Halyqaralyq bıznes damytý ortalyǵy Iconic Building-1 bolady.
Golden District
Bul aýdan — eń úzdik bilim berý júıesi bar, zamanaýı medıtsınanyń ortalyq bolmaq. Aýmaǵy 15 myń gektardan asatyn bul aýdan Kishi Almaty men Qaskeleń ózenderi arasyndaǵy joldyń boıyna ornalasady. Bolashaqta munda 675 myńǵa deıin turǵyn qonystanady (qazir — shamamen 2,3 myń). 20 mln sharshy metrden astam turǵyn úı jáne 3,6 mln sharshy metr kommertsııalyq nysan salý josparlanyp otyr. Jalpy 337 myń jumys orny, ondaǵan mektep, balabaqsha jáne medıtsına mekemeleri qarastyrylǵan.
Qazirgi ýaqytta mádenı-iskerlik K-Park kesheniniń qurylysy bastaldy. Bolashaqta halyqaralyq bilim berý ortalyǵy, akademqalashyq, medıtsınalyq klaster jáne Hyundai Green Food Almaty men Mars kompanııalarynyń jobalary iske asady.
Growing District
Bul — ǵylymı-óndiristik ortalyq jáne Qazaqstandy Qytaı men Reseımen baılanystyratyn iri kólik torabyna aınalady. Almaty — Qapshaǵaı tasjoly men Jetigen — Qazybek temirjolynyń boıynda ornalasqan aýdan 36 myń gektardan astam jerdi qamtıdy. Munda 650 myńnan astam adam ómir súredi dep josparlanǵan. Shamamen 20 mln sharshy metr turǵyn úı salynyp, 300 myńnan astam jumys orny ashylmaq.
Aıryqsha mańyzǵa ıe nysan — 1,5 myń gektar aýmaqtaǵy jańa áýejaı. Óndiristik aımaqtar kólik dálizderiniń boıyna shoǵyrlanyp, óndiris pen logıstıka úshin qolaıly jaǵdaı jasaıdy.
Green District
Bul — týrızm, ekologııa jáne demalys aýdany. Munda kazıno ortalyǵy, tabıǵı aımaqtar men belsendi demalys ınfraqurylymy biriktiriledi. Ol Qapshaǵaı sý qoımasy men Qaskeleń ózeniniń jaǵalaýynda, Qonaev qalasynyń janynda 31 myń gektardan astam aýmaqty qamtıdy. 320 myńǵa jýyq adam turady dep boljanyp otyr. 10 mln sharshy metr turǵyn úı, 3,6 mln sharshy metr kommertsııalyq nysan salynyp, 155 myń jumys orny ashylady. Bolashaqta munda «Formýla-1» trassasy jáne týrıstik keshen — Iconic Building-2 paıda bolady.
Búgingi kórinis
Bolashaq megapolıs aýmaǵy — qazir negizinen bos jatqan alqaptar. Degenmen, keı aýmaqta alǵashqy qurylys jumystary bastalǵan: alańdar tegistelip, arnaıy tehnıka jumys istep jatyr. Qalanyń jalpy aýmaǵy 88 myń gektardan asady. Biraq barlyq jerge qurylys júrgizilmeıdi: basty nazar jasyl aımaqtarǵa, saıabaqtar men sý nysandaryna aýdarylady. Alataý — zamanaýı ári ekologııalyq qala retinde josparlanyp otyr.
Alataý qalasynyń ákimi Árken Ótenov búgingi kúni jerdi memleketke qaıtarý jumystary belsendi júrip jatqanyn atap ótti. Aıtýynsha, qazir 1000 gektardan astam jer memleket menshigine qaıtarylǵan.
Al Premer-mınıstrdiń orynbasary Qanat Bozymbaev jer máselesiniń ótkir ekenin aıtty. Onyń sózinshe, memleket zańsyz berilgen jerlerdi qaıtaryp alýdy kózdep otyr.
Alataý qalasy ınvestıtsııa esebinen salynady
— Memlekettiń róli — ınfraqurylymdy qamtamasyz etý. Bıznestiń jumys isteýi úshin joldar, kommýnıkatsııalar, áleýmettik nysandar qajet. Sol sebepti Prezıdent Alataýǵa erekshe mártebe berý jáne Premer-mınıstr basqaratyn arnaıy keńes qurý týraly jeke Jarlyqqa qol qoıdy. Munyń bári ınvestorlardyń jumysyn jeńildetýge jáne bıýrokratııalyq kedergilerdi azaıtýǵa baǵyttalǵan, — dedi ákim Árken Ótenov.
Jobaǵa ondaǵan kompanııa qyzyǵýshylyq tanytyp otyr. Kóbi ázirge jobalaý kezeńinde. Alaıda keıbir ınvestor qurylysqa kirisip ketken. Mysaly, PepsiCo kompanııasy 80 mlrd teńge kóleminde ınvestıtsııa quıǵan.
— Ýaqyt óte kele bul óndiristi keńeıtý josparlanyp otyr. Sondaı-aq Mars kompanııasymen de kelissózder júrip jatyr, olar Arnaıy ekonomıkalyq aımaqta kásiporyn ashýǵa nıetti. Kólik-logıstıkalyq qyzmetke qyzyǵýshylyq tanytqan kompanııalar da kóbeıip keledi, — dedi qala ákimi.
Onyń aıtýynsha, qazir 30 ınvestordyń tizimi jasaqtalǵan. Olardyń jalpy ınvestıtsııa kólemi 500 mlrd teńgege baǵalandy, shamamen 7 myń jumys orny ashylady.
Qanat Bozymbaev qala negizinen jeke ınvestıtsııalar esebinen salynatynyn, al memleket áleýmettik ınfraqurylymdy — mektepter, aýrýhanalar, balabaqshalardy salýdy óz moınyna alatynyn aıtty.
— Biz medıtsınalyq klaster qurýdy josparlap otyrmyz. Mysaly, Ońtústik Koreıanyń birneshe ınvestory óz emhanalaryn ashýǵa daıyn. Maqsat — olardy mindetti medıtsınalyq saqtandyrý júıesine engizip, jergilikti halyqqa qyzmet kórsetýge jaǵdaı jasaý. Mundaı bastamalardy biz Bas josparǵa engizemiz, — dedi ol.
Alataýdyń aldaǵy 5 jyldaǵy damýy
Qanat Bozymbaevtyń aıtýynsha, Alataý qalasynyń damýy úzdiksiz júredi.
— Qala únemi jańaryp, jetildirilip otyrady. Biraq aldaǵy bes jyldaǵy basty mindet — irgetasyn qalap, ony Qazaqstan ekonomıkasynyń draıverine aınaldyrý, — dedi ol.
Vıtse-premer Alataý — adamdar jaıly ómir súrip, oqyp, jumys istep ári demala alatyn polıortalyqty qalaǵa aınalýy kerek ekenin atap ótti.
— Bul mindetti júzege asyrý úshin biz ýrbanıstıka salasyndaǵy úzdik mamandardy tartyp otyrmyz. Alǵashqy nátıjelerdi turǵyndar kelesi jyly kóredi, ol kezde qarqyndy qurylys jumystary bastalady, — dedi vıtse-premer.
Eske salaıyq, buǵan deıin Alataý qalasy Qazaqstandaǵy alǵashqy tsıfrlyq shaharǵa qalaı aınalatynyn jazǵanbyz.