Jambyldyq dıqandar tıimdi daqyldar óndirisine kóshýde
«Qazaq eginshilik jáne ósimdik sharýashylyǵy ǵylymı zertteý ınstıtýty» JShS bazasynda ótken «Aýyl sharýashylyǵy daqyldaryn ártaraptandyrý – Qazaqstannyń azyq - túlik qaýipsizdiginiń negizi» semınar-keńesiniń jumysyna óńir basshysy Berdibek Saparbaev arnaıy qatysty.
- El Prezıdenti Qazaqstan halqyna Joldaýynda áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik ónimderimen óz-ózimizdi qamtamasyz etý qajettiligin atap ótti.
Sondyqtan bizge otandyq ónimdi shyǵarý men qaıta óńdeýdi ulǵaıtyp, jaqyn bolashaqta eksport kólemin arttyrý kerek. Eginshiliktiń mádenıettiń dástúrli túrlerimen shektelip qalmaı, úlken suranysqa ıe daqyldarǵa aıryqsha nazar aýdaryp, basymdyq berý qajet, - dedi oblys ákimi.
Saparbaev fermerlerdiń nazaryn tabysty arttyrýǵa baǵyttady.
- Bul oraıda tuqymdardyń sapasyna erekshe den qoıý kerek, óıtkeni oblystaǵy fermerlerdiń 21 paıyzy tórtinshi jáne besinshi reprodýktsııaly tuqymdy paıdalanady. Sol sebepti olar mol ónimge qol jetkize almaıdy.
Taǵy bir másele, sharýa qojalyqtarynyń bári birdeı mıneraldy tyńaıtqyshtardy qoldanbaıtyndyǵy bolyp otyr. Biraq jerge de kútim qajet. Bul ónim kólemine tikeleı áser etedi. Osy oraıda memleket bul máselege kómektesýge tyrysyp, sýbsıdııalar bólýde. Degenmen nátıje oıdaǵydaı emes. Tehnıkanyń jaǵdaıy da mańyzdy ról atqarady. Ózderińiz biletindeı, ósimdik maıyna suranys jyl saıyn artyp keledi desek, bul ásirese rapsqa qatysty. Sondyqtan biz de osy daqyldy ósirýdi qolǵa alýymyz kerek, - dep atap ótti ol.
Semınarda sondaı-aq oblys ákiminiń orynbasary Berik Nyǵmashev sóz alyp, aýylsharýashylyq daqyldaryn egýdiń 2021 jylǵa arnalǵan jospary týraly baıandady. Sondaı-aq, ol sharýa qojalyqtaryn aýylsharýashylyq holdıngterine biriktirý jumystary týraly aıtty.
- Oblys ákiminiń tapsyrmasyna sáıkes, egistik alqaptary 50 gektarǵa deıingi sharýa qojalyqtary 11 agroqurylymǵa birigýi kerek. Búgingi kúni úsh aýylsharýashylyq holdıngi qurylǵan, - dedi ol.
«Qazaq eginshilik jáne ósimdik sharýashylyǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýty»JShS bas dırektory Andreı Ageenko ınstıtýt jetistikteri jáne zamanaýı tehnologııalar týraly toqtalyp ótti. Ol dıqandarǵa raps sııaqty paıdaly jáne ósirýge qolaıly aýylsharýashylyq daqyldaryna nazar aýdarýdy usyndy.
- Raps óte qarapaıym ósimdik. Sonymen qatar, raps maıyn tamaq pisirýden metallýrgııaǵa deıin qoldanýǵa bolady. Sondyqtan bul maıly daqyl óte baǵaly bolyp sanalady jáne joǵary suranysqa ıe, - dep túsindirdi A.Ageenko.
Onyń baıandamasy ınstıtýtpen yntymaqtastyq ornatqysy keletin fermerlerdiń aıtarlyqtaı qyzyǵýshylyǵyn oıatty.
«AsiaWaterGroup» JShS bas dırektory Qaırat Tájitaev Almaty oblysyndaǵy pııaz ósirý tájirıbesimen bólisti. Onyń aıtýynsha, kásiporyn pııaz sapasy boıynsha eýropalyq deńgeıge qol jetkizgen. Ol oblys aýmaǵynda pııaz óndirýshiler qaýymdastyǵyn qurýdy usyndy.
Óz kezeginde Berdibek Saparbaev jyl saıyn pııaz ótkerý isi qıyndap jatqanyn atap ótti.
«Bizdiń sharýalar pııaz ósirýden aıtarlyqtaı paıdaǵa shyǵa almaýda, óıtkeni ony saqtaıtyn jer joq. Sondyqtan, olar ony múmkindiginshe arzan baǵaǵa bolsa da tez satýǵa tyrysady. Eger biz ónimdi kóktemge deıin saqtaı alsaq, onda sharýashylyqtar paıdaǵa keneler edi. Sondyqtan kez kelgen daqyldy ósirý kezinde oǵan degen suranysty eskergen jón, - dedi aımaq basshysy.
Semınar sońynda Berdibek Saparbaev aýyl sharýashylyǵy basqarmasy men aýdan ákimderine naqty tapsyrmalar júktedi.
- Qazir kúzgi dala jumystary bastaldy. Álemdik naryqta suranysqa ıe kúzdik daqyldardyń egistik alqabyn biz múmkindiginshe arttyrǵanymyz abzal.
Rapsqa degen suranystyń kóptigine baılanysty ony kúzdik daqyl retinde sebýimiz qajet, - dep atap ótti aımaq basshysy.
Sonymen qatar, aýdan ákimderi aýylsharýashylyq tehnıkalaryn barynsha jańartý úshin sharýa qojalyqtarymen belsendi yntymaqtastyqta jumys
jasaýy tıistigi aıtyldy.