Jahandyq jylynýǵa baılanysty Jerdiń aınalýy baıaýlady
ASTANA. KAZINFORM — Jerdiń aınalýy birte-birte baıaýlap, táýlik uzarady. Bul zertteýdi NASA ǵalymdary júrgizdi.
— Bul — jahandyq jylynýdyń saldary. Muzdyń erýi men teńiz deńgeıiniń kóterilýine baılanysty planetanyń massasy qaıta bólinedi. Alaıda kúndizgi qosymsha ýaqyt adamdarǵa kóp jumys isteýge múmkindik berýi ekitalaı, kerisinshe, bul navıgatsııalyq aqaý sııaqty jaǵymsyz saldarǵa ákeledi, — dep habarlady Pro Kosmos.
Ǵalymdardyń zertteýinshe, Jerdiń baıaýlaýynyń sebebi sońǵy 120 jylda planetanyń osi shamamen 10 metrge aýytqý mehanızmine baılanysty. Muzdyqtar erip jatyr, biraq jańalary qalyptasyp úlgermedi.
Jerasty sýynda da dál osylaı bolady — ol býlanyp, jaýyn-shashynnyń jetkiliksizdiginen toltyrylmaıdy. Saldarynan planetanyń massasy qaıta bólinip, baıaý aınala bastaıdy jáne osi aýysady.
Muny bilý úshin ǵalymdar aldymen juldyzdardyń kórinetin qozǵalysyn ólsheý arqyly polıýsterdiń qozǵalysyn qadaǵalady.
Ári qaraı olar kvazarlardyń radıo sıgnaldaryn taldaý arqyly ınterferometrııa ádisin qoldandy.
Zertteýshiler polıýsterdiń qozǵalysy Jerdiń ishki bóligindegi jáne onyń betindegi protsesterge baılanysty dep burynnan boljaǵan.
