«Zertteýshiler «Instagram» - depressııaǵa, «Vkontakte» - janjalǵa soqtyrady dep baǵalaıdy» - baspasózge sholý

ASTANA. QazAqparat - «QazAqparat» halyqaralyq aqparattyq agenttigi 11 naýryz, juma kúni jaryq kórgen respýblıkalyq buqaralyq aqparat quraldaryndaǵy ózekti maqalalarǵa sholýdy usynady.

«Egemen Qazaqstan» basylymy Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń Aqtóbe óńirine jasaǵan jumys saparynyń ekinshi kúnine qatysty reportajdy usynyp otyr.

«Elbasy Nursultan Nazarbaev Aqtóbe óńirine kelgen jumys saparynyń ekinshi kúni elimizdegi keshendi munaı kásipshiligi qondyrǵylaryn shyǵarýǵa mamandandyrylǵan iri kásiporyn - «Aqtóbe munaı qondyrǵylary zaýyty» AQ-ta boldy. Bul zaýyt elimizde sorǵy shtangalaryn shyǵaratyn birden-bir iri kásiporyn bolyp tabylady, elimizdiń munaı qondyrǵylaryna degen suranysynyń 86 paıyzyn qamtamasyz etedi jáne Ózbekstan munaı kompanııalaryna jabdyqtar jetkizedi. Kásiporyn óz ónimderin eksportqa shyǵarý joldaryn da qarastyrýda», - delingen «Qazynaly óńirdiń senimdi qadamdary» atty maqalada.

Elbasy, sondaı-aq, osy arada úlgileri qoıylǵan «Kaspıı plıýs» «Aqtóbe rels arqalyǵy zaýyty», «Svetokom», «Evrazmetall» jaýapkershiligi shekteýli seriktestikteri ónimderimen tanysty. Bul kásiporyndar daǵdarys jaǵdaıynda da damýdy qamtamasyz etip otyrǵan óndiris oryndary bolyp tabylady.

Aımaq basshysy óńirdiń áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıy týraly baıandaı kelip, óńirdegi atqarylyp jatqan jumystar men ıgilikti izdenisterge toqtalyp ótti. Oblysta jumyssyzdyq deńgeıi ósken joq. Áleýmettik mańyzǵa ıe azyq-túlik baǵalary, eńbek qatynastaryna qatysty máseleler baqylaýda ustalýda, olardy oń sheshýdiń sátti qadamdary qalyptasýda, - dep málimdedi Berdibek Mashbekuly.

Aımaq basshysynyń aıtýynsha, ótken jyly oblystaǵy sa­lyq salynatyn baza 1,4 mıllıard teńgege artqan. Ústimizdegi jyly taǵy da qosymsha 2 mıllıard teńge tabý kózdelýde. Buǵan qosa, bıyl 2,3 mıllıard teńge ońtaılandyrylady. Sonyń ishinde barlyq áleýmettik nysandar gazben jylytýǵa, memlekettik mekemeler avtokólikteri syǵymdalǵan gazǵa kóshiriledi. Bul jylyna 0,5 mıllıard teńge únemdeýge múmkindik beredi. Іri kompanııalardyń áleýmettik jaýapkershiligin arttyrý boıynsha belsendi jumys jasalyp jatyr. Mysaly, ótken jyly tabıǵat paıdalanýshylar oblystyń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna 3,1 mıllıard teńge bólgen. Ústimizdegi jyly bul kólem 4,4 mıllıard teńge bolady dep boljanýda.

Qasym-Jomart Toqaevtyń tóraǵalyǵymen ótken jalpy otyrysta senatorlar bıler sotynyń úzdik dástúrimen jymdasqan jańa turpatty zań qabyldady, dep jazady «Aıqyn».

«Tórelik týraly» dep atalǵan bul joba bir-birin sotqa súıregen otandastarymyzdy bitistirýge, eldegi turaqtylyqty saqtaýǵa baǵyttalyp otyr.

Joǵarǵy sottyń burynǵy tóraǵasy, Senattyń Konstıtý­tsııalyq zańnama, sot júıesi jáne quqyq qorǵaý organdary komıtetiniń múshesi Bek­tas Beknazarov onyń mán-mańyzyn ashyp kórsetti.

- «Tórelik týraly» jańa zań elimizdegi múliktik daýlardyń neǵurlym jyldam sheshim tabýyna yqpal etedi. Qazirgi kezde sotqa kelip túsetin isterdiń basym kóp­shi­ligi ártúrli múliktik qatynastarǵa baı­lanysty bolyp keledi. Memlekettik sot­tar­daǵy bul daýlardyń sheshilýi - zańmen belgilengen protsedýralardyń saqtalýyna jáne sottasýshy taraptardyń artynsha joǵarǵy satydaǵy sot ınstantsııalaryna shaǵymdanýyna oraı, birazǵa sozylyp ketedi, - dedi Bektas Ábdihanuly.

«Qazaqtyń uly ǵalymy Shoqan Ýálıhanov «Sot reformasy týraly» atty eńbeginde: «Bıler sotynyń basty mindeti - jeńý nemese jeńilý emes, jeńildetý» deıdi. Qazaq handyǵy zamanynda handar men bıler qalyptastyrǵan qazaq quqyǵy - ultymyzdyń ǵana emes, barsha kóshpeli órkenıettiń mádenı baılyǵy bolyp tabylady», - delingen «Turaqtylyqty saqtaıtyn jańa turpatty zań» atty materıalda.

«Aıqyn» basylymynyń jazýynsha, telehıkaıa kóretinderdiń basym bóligi kúızeliske ushyraıdy eken.

Amerıkalyq psıhologtar júrgizgen saýalnamaǵa sener bolsaq, adamdardyń kóbi súıikti telehıkaıasy aıaqtalǵan soń eriksiz muńaıady eken. Biraq jyl saıyn telehıkaıaǵa qyzyǵýshylyq tanytatyndardyń sany artýda.

«Saýalnamaǵa nazar aýdarsaq, respondentterdiń shamamen 73% telehıkaıalardy úzdiksiz qaraý qalypty jaǵdaı dep sanaıdy. Keıbireýleri bul áýesqoılyq, psıhıkalyq problema týdyrady dep esepteıdi. Áńgime 2-5 saǵat boıy úzdiksiz telehıkaıany kórý máselesi jaıly sóz bolyp otyr. Saýalnamaǵa qatysqandardyń 35 paıyzǵa jýyǵy telehıkaıalarǵa kóp ýaqyt bóletindikterin moıyndaıdy. Mundaı adamdar óz­gelerge qaraǵanda kóbirek zar­dap shekken jáne kúızeliske ushyraǵan», - delingen «Telehıkaıa kórgender nege kúızeliske túsedi?» atty maqalada.

«Túrkistan» basylymynyń búgingi sanynda «Instagram» - depressııaǵa, «Vkontakte» - janjalǵa soqtyrady dep baǵalaıdy zertteýshiler. Nege?» atty maqala jarııalandy.

«Dúnıe júzinde jylyna shamamen 100 adam áleýmettik jelide qaldyrǵan haty úshin o dúnıelik bolady eken. Sondaı-aq, áleýmettik jeli álemdegi árbir úshinshi juptyń aıyrylysýynyń basty sebepshisi bolatyn kórinedi. Ǵalymdardyń paıymynsha, jas otbasylar kóp jaǵdaıda áleýmettik jelide týyndaǵan kıkiljińniń saldarynan ajyrasyp jatatyn sııaqty. Zertteý jumystaryna saı, ǵalymdar «Instagram» jelisin depressııaǵa uryndyratyn jeli dep atasa, «VKontakte» sýıtsıdke aparatyn jeli bolyp shyqqan. Al elimizde bul jelini paıdalanatyndardyń basym kópshiligi - jasóspirimder», - delingen atalmysh materıalda.

- Psıhologııalyq turǵydan qarastyratyn bolsaq, áleýmettik jeliler, ǵalamtor, jalpy uıaly telefon degenniń balalar men jasóspirimderge keri áseri mol. ıAǵnı, bala tańnan qara keshke deıin uıaly telefon men kompıýterge úńilip, tek áleýmettik jelilerdi paraqtap otyratyn bolsa, onyń qorshaǵan ortaǵa degen qyzyǵýshylyǵy tómendeıdi. Adamdarmen aralasyp, tildesýden de qalady. Aınalada bolyp jatqan dúnıeniń barlyǵyn áleýmettik jelilerden tabýǵa daǵdylanatyn bolsa, ol izdenisti toqtatady. Sonyń áserinen jasóspirimderdiń dúnıetanymyna da taryla bastaıdy», - deıdi psıholog Rahat Isaqulova.

«Ekspress K» gazetiniń habarlaýynsha, birneshe qazaqstandyq týrıst Ońtústik Koreıa jerine óte almady. Seýldyń kórikti jerlerin tamashalaýdyń ornyna, olarǵa áýejaıdyń jertólesinde úsh táýlik boıy turýǵa týra keldi. Keıin olar elge deportatsııalandy.

«Qazaqstannyń Syrtqy ister mınıtsrligine atalmysh oqıǵa belgili», - deıdi vedomstvo hatshysy Ánýar Jaınaqov. - bizdiń dıplomattar koreı tarapymen tıisti jumystar atqarylýda. Bul másele syrtqy ister vedomstvosynyń jiti qaraýynda jatyr».

Jáısyz oqıǵaǵa tap bolǵan qazaqstandyqtardyń aıtýyna qaraǵanda, olardyń jolyn Reseı, Sırııa, Mońǵolııa elderiniń azamattarymen birge Seýl áýejaıynda bógegen. Keıin kóp uzamaı áýejaı jertólesine qamap qoıǵan. Tamaq pen sýdy olar óz aqshalaryna alýǵa májbúr bolǵan. Áýejaıda baǵalar aspandap ketken: «Doshırak» laǵmany 10 dollar turady, kishkene ǵana gambýrger de solaı turady.

«Kez kelgen egemen el shetel azamattarynyń óz eline kirýine qatysty sheshimdi ózdigimen qabyldaýǵa quqyly», - dep habarlaıdy Á.Jaınaqov. - Koreı bıliginiń Qazaqstan ǵana emes, ózge de memleketterdiń azamattaryna qatysty mundaı qatańdyǵy, eń aldymen eldegi zańsyz jumys istep júrgenderdiń sany kúrt artýyna baılanysty bolyp otyr». Tolyǵyraq, «Seýlskıe sıdeltsy» atty maqaladan oqı alasyzdar.