Zardap shekken balany beınejazbaǵa túsirip, jelige salý — janashyrlyq emes — Nasymjan Ospanova
ASTANA. KAZINFORM — Taıaýda áleýmettik jelide eresekterdiń zardap shekken jetkinshek qyzdyń záresin ushyryp, suraqtyń astyna alyp jatqan vıdeo tarady. Oqıǵa Aqtóbe oblysynda bolǵan.
Oqý-aǵartý mınıstrligi Balalardyń quqyǵyn qorǵaý komıtetiniń tóraǵasy Nasymjan Ospanova jelige júktelgen vıdeodaǵy oqıǵaǵa qatysty túsinik berdi.
— Qyzdyń dirildegen úninen qorqynysh pen abyrjý seziledi. Al áldekim sol sátti beınejazbaǵa túsirip, kóptiń nazaryn aýdaryp, haıp qýyp álek. Bul — janashyrlyq emes. Bul balanyń jan dúnıesine salynǵan jarany qaıta qanatyp, ekinshi márte syzdatý. Mundaı jazbalar aqparat keńistiginde uzaq saqtalyp, balanyń janyn kúnderdiń bir kúni qaıta jaralaıtyny sózsiz, — dedi ol.
Balalardyń quqyǵyn qorǵaý komıteti basshysynyń málimdeýinshe, jelide foto, vıdeo, daýys, esim tipti buldyrlaǵan beıneniń ózi de jarııalanbaýy tıis. Qazirgi tehnologııa kez kelgen kómeski kadrdy anyqtaı alady.
— Mundaı áreket tek moraldyq emes, zańdyq turǵydan da qate, — deıdi ol.
Balalardyń quqyǵyn qorǵaıtyn zań normalary:
• «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy balanyń quqyqtary týraly» zań árbir balanyń densaýlyǵyna, damýyna jáne ar-namysyna zııan keltirýi múmkin aqparattan qorǵalýyna kepildik beredi;
• «Mass-medıa týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń zańynyń 14-baby 5-tarmaǵyna sáıkes, quqyqqa qaıshy áreketterdiń saldarynan zardap shekken kámeletke tolmaǵan balanyń jeke basyn anyqtaýǵa múmkindik beretin derbes jáne bıometrııalyq derekterdi, sondaı-aq ony tanýǵa jol ashatyn kez kelgen aqparatty mass-medıada taratýǵa tyıym salynady;
• «Jeke derekter jáne olardy qorǵaý týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń zańyna sáıkes, balanyń aty-jóni, jasy, turǵylyqty mekenjaıy, oqıtyn mektebi sekildi jeke derekterin, ıaǵnı ony tanýǵa múmkindik beretin kez kelgen málimetti — zańdy ókiliniń kelisiminsiz jınaýǵa, saqtaýǵa jáne taratýǵa tyıym salynady;
• Azamattyq kodeks adamnyń beınesin, ıaǵnı fotosyn nemese vıdeosyn onyń kelisiminsiz paıdalanýǵa jol bermeıdi;
• Qylmystyq kodeks jeke ómirge qolsuǵýshylyq úshin jaýapkershilik qarastyrady — aıyppuldan bastap, bas bostandyǵynan aıyrýǵa deıin.
— Bul normalar qaǵaz júzindegi formaldyq emes. Olar qıyn jaǵdaıda qalǵan balany kópshiliktiń tasbaýyr nazarynan arashalap qalýdyń zańnamalyq qalqany. Men bul máselege jýrnalısterdiń, blogerlerdiń jáne qoǵam belsendileriniń nazaryn aýdarǵym keledi. Balanyń beınesin jarııalap, aty-jónin kópshilikke taratýdan aýlaq bolyńyzdar. Bógdeniń qaıǵysyn kontentke aınaldyrýǵa bolmaıdy. Áleýmettik jelidegi bul vıdeoǵa basylǵan árbir laık balanyń basynan ótken qaıǵyny qaıta eske salatyn tańba. Zorlyq-zombylyq kórgen balaǵa eń keregi — qaýipsizdik pen shynaıy qoldaý. Jeli toly qaralym jan jarasyna jubanysh bola almaıdy, — dep tolyqtyrdy Nasymjan Ospanova.
Eske sala ketsek, byltyr jyl sońynda Prezıdent 95 zańǵa qol qoıdy. Onyń qatarynda áıelderdiń jáne balalardyń quqyǵyn qorǵaý týraly zań da bar.