Zamanaýı mektepter balanyń damýyna barynsha yńǵaıly bolýy tıis - STEM Academia
STEM Academia ǵylymı-óndiristik kompanııasy mektepterdegi oqý kabınetteri men qural-jabdyqtardy qamtamasyz etýde ınnovatsııalyq tásilderdi júzege asyryp keledi. Óz kezeginde atalmysh kompanııanyń kommertsııalyq dırektory Zalqarbek Muratáliuly zamanaýı mektepter qandaı bolýy tıis ekenin egjeı-tegjeıli baıandap berdi.
- Kompanııa 10 jylǵa jýyq ýaqyt boıy qyzmet etip keledi. Ózderińizdiń negizgi mıssııalaryńyz qandaı?
- Bizdiń kompanııa 2015 jyldan beri qyzmet etip jatyr. Basty mıssııa – bilim júıesinde ınnovatsııalardy engizý. Qazir 4 myńdaı mektepti ınnovatsııalyq qural-jabdyqtarmen, zerthanalarmen, mańyzdy kontentpen qamtamasyz ettik. Basty nazardy oqýshylarǵa arnalǵan kontentke aýdaramyz. Mektepke tıisti jabdyqtardy jetkize otyryp, olarǵa kúntúzbelik taqyryptyq jospardy qatar usynamyz, sondaı-aq muǵalimderdi ozyq tehnologııalarmen jumys isteýge oqytamyz. Sabaq kezinde pedagog qural-jabdyqtardy qalaı paıdalaný kerek ekenin naqty túsindiremiz. Sebebi oqýshylar zamanaýı múmkindikterdi barynsha jetik meńgerýi tıis. STEM Academia fızıka, hımııa, bıologııa, matematıka, ınjenerııa sııaqty baǵyttarǵa ekpin qoıyp otyrǵandyqtan, muǵalimder osy jaratylystaný pánderi boıynsha ınnovatsııalyq sabaqtardy ótkizýge múmkindik aldy.
- STEM Academia-ny «Bolashaq» baǵdarlamasynyń túlekteri qurdy. Bul turǵyda damyǵan elderdiń tájirıbesin eskerip otyrsyzdar ma?
- Jalpy, STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) bilimi AQSh-ta óte jaqsy damyǵan. Biz AQSh-ta bilim alyp kelgennen keıin, óskeleń urpaqqa jetispeı jatqan negizgi máselelerdi aıqyn kóre bastadyq. Atap aıtqanda, Qazaqstan bilim jaǵynan qalyp jatqan joq. Biraq ǵylymdaǵy jobalyq nemese toptyq jumystarda kemshilikter bar. Máselen, «Bolashaqpen» bilim alǵan kezde, Eýropadan, Qytaıdan kelgen stýdentter toptasyp jumys isteýge tyrysatynyn baıqadyq. Sondyqtan biz de osy tájirıbeni mektepterge engizýge talpynyp jatyrmyz. Joba bir adamnyń kózqarasymen ǵana jasalsa, keıin kemshilikteri shyǵyp, ony óndiriske engize almaı jatady. Al birneshe adamnyń kózqarasy eskerilse, nátıje bolady. Bul rette, ǵylymı jobalardy kommertsııalandyrý ońaıǵa túsedi. Qazir biz mektepterge qoıǵan jabdyqtardy oqýshylar barynsha osyndaı maqsattarǵa paıdalanýy tıis.
- Mektepterdegi jóndeý jumystaryna da qatysyp júrsizder. Qazir qandaı iri jobalaryńyz bar?
- Elimizdegi bir alpaýyt kompanııamen birlese úsh mektepti tolyqqandy jasap berip jatyrmyz. Pavlodar oblysyndaǵy Qarajar aýylynda zamanaýı standartqa saı keletin mekteptiń ashylýyna óz úlesimizdi qostyq. Osy nysannyń ashylýyna Oqý-aǵartý mınıstri Ǵanı Beısembaev arnaıy keldi. Sonymen qatar, osy óńirdegi Sychevka aýylynda jańa mekteptiń qurylysy aıaqtalyp qaldy. Rýdnyıdaǵy 1,2 myń orynǵa arnalǵan mekteptiń salynýyna atsalysyp, jabdyqtardy jetkizemiz. Kez kelgen mektepte qaýipsizdik, kreatıv, aýqymdylyq sııaqty negizi faktorlar eskerilýi tıis. Kóbine mektepterde qaýipsizdikti jeleý etip, negizsiz shekteýlerdi engiziledi. Kerek emes túrli qorshaýlar turady. Zertteýlerge qaraǵanda, balanyń úlgeriminiń 82 paıyzy qorshaǵan ortaǵa baılanysty. Mekteptegi temperatýra, kabınettiń dızaıny oqýshyǵa qatty áser etedi. Sondyqtan mektep qurylysynda sarapshy retinde kabınetterdi utymdy jasaqtaýdy túsindiremiz. Ár kabınetke jekeleı dızaın jasaımyz. Biz fızıka, hımııa, bıologııa pánderi boıynsha 1800-den astam kabınetti jabdyqtadyq. 1700-ge jýyq kabınetke STEM zerthanalaryn qoıdyq, sondaı-aq 65 zamanaýı kitaphanany jasaqtadyq. Elimiz aýmaǵyndaǵy 6 mektepke jylyjaı salyp berdik. Keıingi jyldary aýyldardaǵy mektepterge ekpin qoıyp otyrmyz.
- Qural-jabdyqtardy shetelden alyp jatsyzdar ma?
- Iá, birneshe elden alyp jatyrmyz. Bul qurylǵylarǵa suranys artyp kele jatqanyn eskere otyryp, bastapqyda Qazaqstanda ınteraktıvti paneldi qurastyrýdy josparladyq.
- Túrli konkýrstar men olımpıadalar uıymdastyryp otyrsyzdar. Qandaı nátıje bar?
- Byltyr muǵalimderge arnap konkýrs ótkizdik. Osy oraıda ozyq jabdyqtardy barynsha jetik qoldanyp jatqan muǵalimderdi anyqtaýdy jón kórdik. 1,2 myń pedagog osy konkýrsqa qatysyp, ınteraktıvti túrde sabaqty túsinikti ótkizgen, tsıfrly zerthanany meńgergen muǵalimderge baǵaly syılyqtar berdik. Bıyl konkýrs aýqymdyraq ótkizilmek, ıaǵnı 5-25 jeltoqsan aralyǵynda «óz mektebińniń ereksheligin kórset» degen konkýrs uıymdastyryp jatyrmyz. Bul rette 3-4 mınýttyq vıdeo túsirip, fleshmob arqyly mektepti tolyqtaı tanystyrý kerek. Budan bólek, balalar arasynda 7 jyl qatarynan STEM-olımpıada ótkizdik. Bıyl bizge 800-ge jýyq adam keldi. Bul is-shara Astanada halyqaralyq deńgeıde ótti, Reseıden, Ázerbaıjannan, Qyrǵyzstannan, Ózbekstannan komandalar qatysty. Olımpıada aqysyz tártipte uıymdastyrylyp jatyr. Balalar jatatyn qonaqúıdi, tamaǵyn, ekskýrsııasyn tolyqtaı ózimiz qarjylandyramyz. Munymen qosa, eki jyl qatarynan jaqsy nátıje kórsetken 2 balaǵa Astana IT University-ge grant berip jatyrmyz. Jalpy, bizdiń kompanııa tabysqa emes, sapaǵa ekpin qoıyp otyr.
- Áńgimeńizge raqmet!
