Veterınarııalyq qujattardy satý paıdaly bıznes kózine aınalǵan - Jıgýlı Daırabaev
Búgin Májilistiń jalpy otyrysynda depýtat Jıgýlı Daırabaev elimizde mal basyn sáıkestendirýdiń tsıfrlyq júıesiniń jańa platformasyn daıyndaýdy usyndy, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.
«Jyl saıyn asa qaýipti ınfektsııalardyń, ıaǵnı sibir jarasy, qutyrý, aýsyl jáne brýtsellez aýrýynyń órshýi baıqalyp otyr. Málimetterge súıensek, 2023 jyldyń bes aıynda birneshe oblysta adamdardyń brýtsellezdi juqtyrý boıynsha 19 fakti tirkelgen. Onyń 53% aýyl turǵyndary, 47% qala turǵyndary. Jalpy, elimizde asa qaýipti mal aýrýlarynyń 68 túri bar, al onyń 20-25 ataýy boıynsha ǵana tegin vaktsınalaý júrgiziledi eken. Asa qaýipti aýrýlarǵa qarsy elde júrgiziletin profılaktıkalyq jáne emdik sharalar qajet nátıje bermeı jatyr. Sebebi shet elden tasymaldanatyn vaktsınalarda jergilikti mıkroflora eskerilmegen», - dedi J. Daırabaev Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligine joldaǵan saýalynda.
Onyń aıtýysha, qyrýar qarajat bólingenimen, otandyq vaktsınalar ázirlenbegen.
«Vaktsına ázirleıtin saladaǵy arnaıy ǵylymı ınstıtýttardyń ustaǵannyń ýysynda, tistegenniń aýyzynda ketip jatqany bizdi qatty qynjyltady. Sonda Memleket basshysynyń agrotehnologııalyq hab qurý tapsyrmasy veterınarııasyz qalaı oryndalmaq? Sondyqtan osy saladaǵy qordalanǵan máselelerge mınıstrlik nazar aýdarýy tıis», - dedi depýtat.
Onyń paıymynsha, mal basyn sáıkestendirýdiń tsıfrlyq júıesiniń jańa platformasyn daıyndap, jýyq arada qoldanysqa engizý qajet. Sebebi osydan 15 jyl buryn engizilgen mal basyn sáıkestendirýdiń tsıfrlyq júıesi áli kúnge deıin ýaqyt talabyna saı jetildirilmegen. Sonyń saldarynan mal dárigerleri áli de qaǵazbastylyqtan bosaı almaı jatyr. Júıeniń málimetteri kóbinde shyndyqqa janaspaıdy jáne de ondaǵy jalǵan, burmalanǵan nemese eskirgen derekter epızootııalyq ahýaldy durys baqylaýǵa kedergi jasap tur.
«Bazarlardyń mańyndaǵy jylpostardyń veterınarııalyq qujattardy satýy paıdaly bıznes kózine aınalǵan. Mal ónimderiniń kaýipsizdigin anyqtaý jumystaryna degen talap óte tómen. Ásirese, ondaǵy antıbıotıkter, bıostımýlıatorlar men garmondardyń bar-joǵyn tekserý mindettelmegen, ıaǵnı ondaı tekseristerdi júrgizetin qural-jabdyqtar bazarlardaǵy zerthanalarda joq. Osynyń barlyǵy bul salanyń tómen quldyraýyna, eldegi epızootııalyq ahýaldyń ýshyǵýyna, mal ónimderiniń eksportyna tosqaýyl bolýyna jáne halqymyzdyń densaýlyǵyna nuqsan keltirýine ákelip soǵyp otyr. Mal dárigeri degen mamandyq óziniń bedelinen aıyrylyp, elimizde osy mamandyqqa degen kadr tapshylyǵy jyl saıyn artyp keledi. Bulaı bola berse, bolashaqta aýyldyq jerlerde mal dárigeri qalmaýy ábden múmkin», - dedi Jıgýlı Daırabaev.
Onyń sózine qaraǵanda, keıingi 6 jylda 31 aımaqtyq mal dárigerlik zerthana jabyldy. Veterınarlar qural-saımandarmen, arnaıy kıimmen, kólikpen jáne qosalqy bólshektermen ýaqytyly qamtamasyz etilmeı jatyr.
