Uıǵyr tilin latyn grafıkasyna kóshirý máselesi qaralýda- Úkimet basshysy
«Memleket basshysy N.Á. Nazarbaevtyń «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasynda qazaq tili álipbıin latyn grafıkasyna kóshirý jumystary boıynsha mindet kózdelgen. Osy tapsyrmany iske asyrý aıasynda Qazaq tili álipbıin latyn grafıkasyna 2025 jylǵa deıin kezeń-kezeńimen kóshirý jónindegi úsh kezeńdi qamtıtyn is-sharalar jospary bekitildi. Qazirgi ýaqytta bastapqy satydaǵy jumystar iske asyrylýda», - dedi Baqytjan Saǵyntaev.
Atap aıtqanda Premer-Mınıstr dereginshe, jańa qazaq álipbıine kóshý týraly qoǵamdy tolyq aqparattandyrý úshin aýqymdy aqparattyq-túsindirý, sonymen qatar respýblıka boıynsha qazaq álipbıin latyn negizinde aprobatsııadan ótkizý jumystary júrgizildi. Jańa álipbıge negizdelgen qazaq tili emlesiniń negizgi erejeleri belgili lıngvıst ǵalymdarymyzdyń arasynda jan-jaqty zerdelenip, qazaq tili álipbıin latyn grafıkasyna kóshirý jónindegi ulttyq komıssııa jalpy maquldady. Jańa álipbıdi IT tehnologııa jáne aqparattyq keńistikke beıimdeý jumystary júrgizilýde.
«QR Konstıtýtsııasynyń 7-babyna sáıkes, Qazaqstan Respýblıkasynda memlekettik til - qazaq tili. Memlekettik uıymdarda jáne jergilikti basqarý organdarynda orys tili resmı túrde qazaq tilimen teń qoldanylady. Memleket Qazaqstan halqynyń tilderin úırený men damytý úshin jaǵdaı týǵyzýǵa qamqorlyq jasaıdy. Sonymen qatar, «Qazaqstan Respýblıkasynyń til týraly» Zańynyń 23-babyna sáıkes tildiń damýy memlekettik tildiń basymdyǵyn jáne is qaǵazdaryn júrgizýdi qazaq tiline kezeń-kezeńmen kóshirýdi kózdeıtin Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik josparlaý júıesiniń qujattarymen qamtamasyz etiledi. Qazaqstan Respýblıkasy Úkimetiniń 2018 jylǵy 2 shildedegi № 401 qaýlysymen bekitilgen Qazaqstan Respýblıkasynda tilderdi damytý men qoldanýdyń 2011 - 2019 jyldarǵa arnalǵan memlekettik baǵdarlamasynda latyn grafıkasyna qazaq álipbıin ǵana kóshirý qarastyrylǵandyǵyn atap ótken jón», - dedi ol.
Osy rette Baqytjan Saǵyntaev uıǵyr tilin latyn grafıkasyna kóshirý máselesin pysyqtaýda joǵaryda atalǵan normalardy basshylyqqa alý qajettigine nazar aýdartady. Sondaı-aq, memlekettik tildi jańǵyrtýdyń mańyzdy kezeńinde Qazaqstandaǵy túrki tildes etnostardyń álipbıin latyn negizdi álipbıge kóshirý máselesin qaraý tereń jáne jan-jaqty zerdeleýdi, sonyń ishinde uıǵyr jazýyn latyn grafıkasyna kóshirý boıynsha usynys tyńǵylyqty zerdeleýdi jáne egjeı-tegjeıli pysyqtaýdy talap etetindigin atap ótedi.
«Osy rette Mádenıet jáne sport mınıstrligine múddeli memlekettik organdarmen birlese otyryp, ǵalymdar, depýtattar korpýsy, Qazaqstan uıǵyrlarynyń etnomádenı ortalyǵyn tarta otyryp, atalǵan máseleni talqylap, jan-jaqty tolyq taldaý júrgizý tapsyryldy. Osy máselelerdi tolyq pysyqtaǵannan keıin Mádenıet jáne sport mınıstrligi atqarylǵan jumystar týraly depýtattar korpýsyna qosymsha aqparat beretin bolady», - dedi Úkimet basshysy.
Aıta keteıik, Qazaqstan halqy Assambleıasynan saılanǵan Májilis depýtaty Shaımardan Nurymov QR Premer-Mınıstri Baqytjan Saǵyntaevtyń atyna saýal joldap, qoldanystaǵy uıǵyr jazýyn latyn grafıkasyna kóshirý qajettigin aıtqan bolatyn.
