Utsań – maqtaıdy, utylsań – dattaıdy. Smetov otbasy, mansap pen jankúıerler týraly baıandady
Otbasy jáne sport
Tokıo olımpıadasynan oralǵan júldeger sportshy josparynyń biri densaýlyǵyn retke keltirý ekenin jasyrmady.
«Qazirgi jospar solaı bolyp tur. Biraz emdelýim kerek. Odan keıin qalpyna kelip jatsa, jattyǵýda kedergi keltirmese, odan ári kúresti jalǵastyramyz», - dedi Smetov.
Smetov elimizde talantty sportshylar, onyń ishinde dzıýdoshylar bar ekenin aıtty.
«Elimizdiń Ánuranyn oınatatyn sportshylar óte kóp. Ásirese, meniń salmaǵymda (60 keli) barshylyq. 66 kelide de bar. Ár salmaqta «men» degen jigitter bar. Ol jigitterdiń bolashaqtary jarqyn. Olar álemdi moıyndata alatynyna senemin. Sebebi qazaq degen myqty halyq qoı. Biz ózimizdiń myqtylyǵymyzdy qatty baǵalaı almaımyz. Áıtpese, rýhymyz myqty, namysty, qaısar minezdi jigitter óte kóp. Eli men kók Týy úshin, eli men abyroıy úshin kúresetin er azamattar óte kóp. Sportshy eshqashan «utylamyn» dep barmaıdy. Barlyǵy «jeńemin» dep barady», - dedi Eldos Smetov.
Osyǵan deıin sportshynyń Instagram áleýmettik jelisinde ulymen túsken vıdeosy jurttyń yqylasyna bólingen edi.
«Ol vıdeo haıp bolsa eken, eldiń bárine qyzyq bolsa eken degen maqsatta túsirilgen joq. Men onyń túsirilip jatqanynan habarsyz boldym. Tańerteń balalarymdy balabaqshaǵa turǵyzyp, erkeletip «qazir oqý-jattyǵý jıynyna ketem, baryp keleıin balam» degenimdi kelinshegim túsirip alyp, «storızyna» salypty. Oǵan adamdar shyǵyp, «osynyń tolyq vıdeosyn jiberińizshi» depti. Men oqý-jattyǵý jıynyna baram degenshe, bireýler «keremet vıdeo shyqty» dep habarlasyp ketti», - dedi Eldos Smetov.
Sportshy ataǵandaı, ol vıdeoda áke men bala arasyndaǵy meıirimdilik pen mahabbat dáriptelgen.
«Barlyq qazaqstandyqqa úlken áser bergen vıdeo boldy. Qazir negatıv óte kóp. Jaqsy nárse shyqpaı ketti. Bir-birin dattap jatqan dúnıeler kóbeıip ketti. Ondaı áreketter azaısa, jaqsy bolatyn edi», - dedi ol.
Smetovtyń oqý-jattyǵý jıyndary qansha ýaqytqa sozylatynyn aıtty.
«Eki aptaǵa ketip, 3 kún úıde bolamyz. Qaıtadan 2 aptaǵa ketip jatatyn kezder bolady. Mysaly, Olımpıadanyń aldynda úıimizden 1 aıǵa ketip qaldyq. Bala-shaǵamyzdy bir aı kórmedik», - dedi Smetov.
Arman men maqsat
Sportshy óziniń eń úlken armanyn aıtty.
«Musylman adamnyń armany - jánnattyq bolý. Bul ómirdeginiń barlyǵy maqsat. Sol maqsattarǵa jetý kerek. Bul ómirdegi eń úlken maqsatym – Olımpıadanyń altyny edi. Ókinishke qaraı, kúmis pen qola bolyp qaldy. Biraq men bul nárselerge ókinbeımin. Alda josparlar bar. Naqty emes, árıne. Qazir meniń ata-anam kórip jatqan ómirdi, men de óz balalarymnan kórsem deımin. Men úshin sodan asqan baqyt joq bul ómirde», - dedi Eldos Smetov.
Sportshy halyqtyń qoldaýy bolǵandyqtan, ózin batyr sezinetinin de jasyrmady.
«Árıne, ózimdi batyr sezinemin. Elim úshin, elimniń abyroıy men kók Týdy jelbiretý úshin tyrysyp júrmiz. Mysaly, ata-babalarymyz aq naızanyń ushymen, aq bilektiń kúshimen jerin qorǵaý úshin soǵysqa attanǵan. Qazir biz egemendi el boldyq. Ata-babamyz mıras etip qaldyrǵan jerindemiz. Qazirgi soǵys - sportta úlken jetistikterge jetý. Elimizdi tanytyp, atyn shyǵarý. Sondyqtan sportshylar - qazirgi tańnyń batyrlary. Men de ózimdi batyrmyn dep oılaımyn. Sebebi Álem birinshiligi men Olımpıada oıyndarynda Týymyzdy jelbirettik», - dedi ol.
Onyń aıtýynsha, kórermeni kóp fýtboldan keıin jankúıeri basym dzıýdo tur.
«Sheteldik kez kelgen dzıýdo súıer qaýymnan «Smetov Eldos kim?» dep surasań barlyǵy tanıdy. Sondyqtan men qazaqtyń kim ekenin kórsetkenime óte qýanyshtymyn», - dedi Smetov.
Baq pen bap
Dzıýdoshy aıtqandaı, jetistikke jetý úshin ár adam óz isin jaqsy kórýi kerek.
«Birlik te bolý kerek. Azııa qurlyqtarynda biz komandalyq esepte fınalda otyramyz. Bul úlken jetistik. Sebebi Azııa qurlyǵyna dzıýdo damyǵan kil myqty elder kiredi. Mysaly, Japonııa, Koreıa, Mońǵolııa, Ózbekstan elderiniń sportshylary qazir myqty. Qazaqstandyqtardyń da áleýeti óte joǵary», - dedi Eldos Smetov.
Olımpıada júldegeriniń aıtýynsha, dzıýdoda buryn da myqty sportshylar boldy. Biraq osyndaı nátıje bolmaǵan.
«Myqty sportshylar óte kóp boldy. Meniń salmaǵymda Bazarbek Dombaı, Salamat Otarbaev degen aǵalarymyz boldy. Olar Olımpıada oıyndarynda top jarmasa da, kúresteri myqty boldy. Olar dzıýdo endi damyp kele jatqan eń qıyn kezeńdegi sportshylar boldy. Ashat Jıtkeev dzıýdodan Olımpıada oıyndarynyń tuńǵysh júldegeri. Qazir dzıýdonyń damý qarqyny óte myqty», - dedi Smetov.
Namys pen qamys
Sportshy áńgimesiniń sońynda halyqqa qoldaý kórsetkeni úshin alǵysyn jetkizdi.
«Meniń úshinshi ornymdy altynǵa balap jatqan halqyma alǵysym sheksiz. Olardyń kóńilderinen shyǵyp, senimin aqtaǵanyma óte qýanyshtymyn. Qazir Olımpıada jalǵasyp jatyr. Baýyrlarymyz áli baq synasyp jatyr. Elimizdiń Ánuranyn oınatady dep senemiz. Qazir álemdi indet jaýlap jatqan kez. Osyndaı kezde jattyǵý jasap, Olımpıadaǵa ruqsat alýdyń ózi úlken erlik. Utsań - maqtap, utylsań - dattap jatady. Utylǵan balýandardy dattamaı, saǵyn syndyrmaı, kerisinshe qanattandyryp ári qaraı umtylýyna yntalandyrý kerek. Jeti ret qulasań da, segizinshi ret turyp júrýge haqyń bar deıdi ǵoı. Qansha qulasa da, ár sportshynyń turyp júrýine haqysy bar. Sondyqtan olardyń saǵyn syndyrýdan paıda joq. Olarǵa senim uıalatyp, qoldasa, ǵana erik-jiger oıanady. Sol úshin halyqtyń senimi men qoldaýy kerek», - dedi Eldos Smetov.
Onyń aıtýynsha, onsyz da moınyna úlken jaýapkershilik alyp, el namysyn arqalaǵan sportshylar súringen kezde, odan ári syndyrýdyń qajeti joq.
«Súringen adamdy turǵyzyp, odan ári qoldaý kórsetse, ol minezin qaıraıdy, shyńdalady. Keleside jeńimpaz bolýǵa tyrysady», - dedi ol.
Smetov Tokıo Olıpıadasynyń kórermensiz ótýi ózine qalaı áser etkenin jetkizdi.
«Dzıýdo - kórermeni kóp sporttyń túri. Kúresý kezinde sportshynyń ádemi ádisterin kórermen qolpashtap otyratyn edi. Biz de kórermenniń qoldaýyna úırenip qalǵan edik. Tokıo Olıpıadasynda kórermenniń bolmaýy zııanyn tıgizdi dep te aıtýǵa bolady. Degenmen teledıdar ár jaǵynda halqymyzdyń qoldaýy men lebizi bar ekenin bildik, sezdik. Sol arqyly namysymyzdy qamshylap otyrdyq», - dedi Eldos Smetov.
Tokıo Olımpıadasynda Smetov qola medalǵa talasta Tornıke Tsıakadoeany jeńgenin aıta keteıik. Osylaısha, ol Qazaqstan quramasynyń qorjynyna alǵashqy Olımpıada medalin salǵan edi.
Avtory Aıagóz QURMASh
