Úndistanda dárigerlerge retseptini túsinikti etip jazý mindetteldi
ASTANA. KAZINFORM — Úndistannyń Pendjab jáne Harıana shtattarynyń sottary dárigerler úshin túsinikti qoljazbanyń mańyzdylyǵyn atap kórsetken qaýly shyǵardy, dep habarlaıdy BBC.
Sheshimde «oqýǵa bolatyn medıtsınalyq retsept — negizgi quqyq» delingen, óıtkeni olar ómir men ólim arasyndaǵy sheshýshi ról atqara alady.
— Tehnologııalar men kompıýterler ońaı qoljetimdi bolǵan kezde memlekettik dárigerlerdiń birneshe farmatsevtten basqa eshkim oqı almaıtyn qoljazba retseptterin jazýyn jalǵastyrýy uıatqa qalldyryp otyr, — delingen qujatta.
Sýdıalar úkimetten medıtsınalyq mektepterdiń oqý baǵdarlamalaryna qoljazba sabaqtaryn engizýdi jáne tsıfrlyq retseptterdi engizý úshin eki jyldyq merzim belgileýdi surady. Osy ýaqytqa deıin barlyq dárigerler retseptterdi anyq ári bas árippen jazýǵa mindetti.
330 myńnan astam dárigerlerdi biriktiretin Úndistan medıtsınalyq qaýymdastyǵynyń prezıdenti doktor Dılıp Bhanýshalıdiń málimdeýinshe, iri eldi mekenderdegi dárigerler tsıfrlyq retseptterge kóshkenimen, aýyldyq jerlerde túsinikti retseptter alý óte qıyn bolyp otyr.
— Biz óz múshelerimizge úkimet nusqaýlaryn oryndaýǵa jáne retsepterdi emdelýshilerge de, farmatsevterge de oqýǵa ońaı bolý úshin qoıý qarippen jazýǵa keńes berdik. Kúnine jeti naýqasty qabyldaıtyn dáriger muny isteı alady, biraq kúnine 70 naýqasty qarasańyz, siz olaı jasaı almaısyz, — dedi ol.
Retseptegi qateler ómirge qalaı qaýip tóndiredi
Sarapshylardyń sendirýinshe, qoljazbaǵa erekshe mán berý estetıkalyq nemese yńǵaıly sebeptermen emes, ekiushtylyqqa nemese qate túsindirýge jol beretin medıtsınalyq retsept aýyr, tipti qaıǵyly saldarǵa ákelýi múmkin.
Medıtsına ınstıtýtynyń (IoM) 1999 jylǵy esebine sáıkes, https://www.jpedhc.org/article/S0891-5245(00)70009-5/fulltext AQSh-ta medıtsınalyq qateler jyl saıyn aldyn alýǵa bolatyn keminde 44 myń ólimge ákelip otyr, onyń 7 myńy oqylmaıtyn qoljazbaǵa baılanysty bolǵan.
Shotlandııada áıelge kózdiń qurǵaýyna arnalǵan dári-dármektiń ornyna qatelesip erektıldi dısfýnktsııaǵa qarsy jaqpamaı bergennen keıin hımııalyq jaraqat aldy.
Ulybrıtanııanyń densaýlyq saqtaý organdary «retseptegi qateler densaýlyqqa qorqynyshty zııan men ólimge ákelip soqtyratynyn» moıyndady jáne «kóptegen aýrýhanalarǵa elektrondy retseptter júıesin engizý qatelerdi 50% tómendetýi múmkin» dep qosty.
2016 jyly Úndistannyń Medıtsınalyq keńesi «árbir dáriger jalpy dári-dármekterdi túsinikti túrde jáne bas áriptermen jazýy kerek» degen sheshim shyǵardy.
Qazaqstanda dárigerdiń qateliginen naýqas japa shekse, qansha ótemaqy alatynyn myna materıaldan oqı alasyz.