Ulystyń uly kúni: ShQO-daǵy túrli etnos ókilderi meıramdy qalaı atap ótedi

ÓSKEMEN. QazAqparat – Ulystyń uly kúnin tek qazaq halqy ǵana emes, elimizde turyp jatqan ózge ulttar da toılaıdy. Shyǵys Qazaqstandy meken etken san alýan etnostar jyl saıyn áz-Naýryzdy bir úıdiń balasyndaı qarsy alyp, merekeli kúnderdi berekeli ótkizýde. QazAqparat tilshisi osynaý kóktem meıramy qarsańynda oblystyq Dostyq úıi – Qoǵamdyq kelisim ortalyǵyndaǵy belorýs, ýkraın, orys ulttarynyń ókilderin áńgimege tartyp, Naýryzdy qalaı atap ótetindikterin surady.

Án salyp, bı bıleıdi

Belarýs etnomádenı birlestiginiń tóraǵasy Galına Avgýstınovna Óskemenge 1960 jyly kóship kelgen. Sol ýaqyttan beri onyń basqa jerge ketkisi kelmeıdi. Qonaqjaı qazaq halqynyń arasynan talaı dos tapqan. Ulttyq taǵamdardy til úıiretindeı etip ázirleıtini de bar.

- Et asyp, baýyrsaq pisirgendi jaqsy kóremin. Qazaqtyń tamyry tereńde jatqan salt-dástúrleri, bala tárbıeleý úlgisi keremet! Jastary úlkendi syılap, kómektesýge árkez daıyn turady, - deıdi ol.

Óskemende turatyn belorýstar Naýryz meıramynda án salyp, bı bılep, qazaqtyń jáne ózderiniń ulttyq taǵamdaryn daıyndap mol dastarqan jaıady.

- Naýryz – kóktem merekesi. Bul kúnderi qylyshyn súıregen qystyń qahary qaıtyp, kúlimdegen kóktemniń jyly lebi seziledi. Dala qulpyryp, jer kógeredi. Barsha jerlesterimdi Ulystyń uly kúnimen quttyqtaımyn! Ár januıaǵa shattyq, bereke-birlik tileımin, - dedi Galına Avgýstınovna.

Qonaqjaılylyq – qazaqtyń qanynda bar qasıet

Ýkraın mádenı ortalyǵynyń múshesi Olga Tarasovanyń aıtýynsha, Naýryz – tabıǵattyń jańarýyn beıneleıtin meıram.

- Kún men túnniń teńelýi tek qazaq halqynyń ǵana emes, osy elde turatyn etnostardyń da ortaq meıramy. Ýkraındar úshin onyń mán-maǵynasy erekshe. Bul – birliktiń, dostyqtyń sımvoly ispettes. Qazaqtar bizdi osy merekege baılanysty salt-dástúrlerimen tanystyrdy. Qonaqjaılylyq, basqa adamǵa qýanysh syılaýǵa daıar turý – qazaq halqynyń qanynda bar qasıet. Dostyq úıinde barlyq merekelerdi birge toılaý dástúrge aınalǵan. Naýryzdy da osylaı qarsy alyp, jyl saıyn umytylmas áser alyp kelemiz. Biraq qazirgi pandemııa kezinde karantın shekteýlerin qatań saqtaýymyz qajet. Ár otbasy óz shańyraǵynda otyryp, týǵan-týys, jora-joldastaryn telefon arqyly quttyqtaǵany abzal, - dedi ol.

Olga Tarasova óz sózinde naýryz kójeniń dámin qatty unatatynyn, ózi de 7 dám qosyp kóje ázirleıtindigin aıtty.

Qazaqsha án shyrqaıdy

Valentına Tretıakova – «Orys áni» halyqtyq horynyń múshesi. Ulystyń uly kúnine oraı ótkiziletin kontsertterdiń birin qaldyrmaıdy. Sahnaǵa shyǵyp, án aıtyp, óńir jurtshylyǵynyń qulaq quryshyn qandyryp júr. Alaıda karantın shekteýine baılanysty byltyr da, bıyl da merekelik sharalardy ótkizýge tyıym salynǵan.

- Qazaqstan atty shańyraqtyń astyna jıylǵan barlyq etnostardyń ortaq meıramy da taıap qaldy. Bul kúndi biz erekshe qadirleımiz. Óıtkeni qara jerge aq kórpesin jaıǵan qystyń yzǵary ketip, aınala gúldenip, aǵashtar búr jaryp, jańa ómir bastalǵandaı bolady, - dedi Valentına Tretıakova.

Hor múshesi qazaq halqynyń salt-dástúrlerine de qyzyǵýshylyq tanytatynyn aıtty. Oǵan ásirese kókpar oıyny unaıdy eken. Al ulttyq taǵamdardan – baýyrsaqty jaqsy kóredi.

- Osy jerde týyp-óskendikten qazaqtyń salt-dástúrin, mádenıetin qurmetteımiz. Basqa jaqqa qonys aýdarý jaıly oı múlde kelgen emes. Sebebi osy qasıetti topyraqqa shyn baýyr bastyq. Kontsertterde qazaqsha ánderdi de oryndaımyz. Ókinishke qaraı, qazirde tórtkil dúnıege taraǵan koronavırýs ınfektsııasyna baılanysty adam kóp shoǵyrlanatyn sharalardy uıymdastyrýǵa bolmaıdy. Jerlesterime aıtarym, bul indetti jeńip, kelesi jyly áz Naýryzdy baıaǵydaı dúrildetip merekelik kóńil-kúımen qarsy alaıyq! - dedi ol.