«Uly dalanyń jeti qyry» baı tarıhymyzǵa tereń úńilýge shaqyrady - Talǵat Nurǵojın
«Elbasymyzdyń «Uly dalanyń jeti qyry» maqalasy bizdi baı tarıhymyzǵa tereń úńilýge shaqyrady. Menińshe, Elbasymyzdyń bul maqalasyn birinshi kezekte mańyzdy strategııalyq qujat retinde qabyldaý qajet. Memleketimiz aýmaǵynyń kólemi jaǵynan álemde 9-oryndy ıelenip otyr, bul jerde qazaq mádenıetiniń álem órkenıetiniń tarıhyndaǵy zor yqpalyn aıtpasaq ta belgili jaıt. Bizdiń qazirgi maqsatymyz - osyny halyqqa jetkizý, ásirese keleshek urpaqqa», - deıdi rektor.
Ýnıversıtet rektory Elbasymyzdyń arqasynda búginde jurt Qazaqstandy álemdik órkenıettiń besigi retinde tanyp, ejelgi qazaq jeri uly adamdardy tárbıelep shyǵarǵanyna nazar aýdardy.
«Barlyǵy Kopernık, Nıýton nemese Mendeleevtiń kim ekenin biledi. Sol sekildi ál-Farabıdiń, Abaı men Altynsarınniń kim bolǵanyn búkil álemge tanyta alsaq, keremet emes pe. Olar - bizdiń maqtanyshymyz. Osy jáne ózge de kóptegen tarıhı tulǵalar tek elimizdiń ǵana emes, sonymen birge adamzattyń tarıhynda mańyzdy ról atqardy» - deıdi Talǵat Nurǵojın.
Sondaı-aq, Talǵat Nurǵojın Elbasynyń «Uly dalanyń jeti qyry» maqalasy barlyq jaǵynan óte mańyzdy jáne qundy degen pikir bildirdi. Onyń aıtýynsha, maqalada halqymyzdyń ótkeni búgingi kúnmen sheber ushtastyrylyp, óte aıqyn sıpattama berilgen.
«Prezıdent óte durys atap ótti, «búginde tól tarıhymyzǵa oń kózqaras kerek». Biraq qandaı da bir tarıhı oqıǵany tańdamaly jáne konıýnktýralyq turǵydan ǵana sıpattaýmen shektelýge bolmaıdy. Aq pen qara - bir-birinen ajyramaıtyn uǵymdar. Bular ózara birleskende jeke adamdardyń da, tutas halyqtardyń da ómirine qaıtalanbas reńk beredi» - dep qosty ýnıversıtet rektory.
Talǵat Nurǵojınniń sózinshe, QazUMÝ bıyl 89 jyldyǵyn atap ótedi. Oqý ordasynyń tarıhy óte baı ári ýnıversıtet murajaıynda qazaq halqynyń orta ǵasyrdaǵy uly ǵalymdary týraly qundy tarıhı jádigerler saqtalǵan.
«Bul materıaldar arasynda halyq emshisi, qazaq mədenıetiniń teńdesi joq qazynasy sanalatyn Óteıboıdaq Tileýqabyluly da bar. Ony tarıhshylar 15-ǵasyrdaǵy ataqty emshilerdiń biri sanaıdy. Óteıboıdaq Tileýqabyluly «Shıpagerlik baıan» atty medıtsınalyq úlken ǵylymı eńbeginde 350 anatomııalyq termın, 1108 dárilik zat, 1580 dári-dármek jáne 4600 retsept ataýyn keltirgen» - deıdi Talǵat Nurǵojın.
Ýnıversıtet rektory Elbasy maqalasynda kórsetilgen jobalar aıasynda atqarylyp jatqan jumysy jaıly da áńgimeledi.
«Búgingi tańda «Uly dalanyń jeti qyry» jobasyn júzege asyrý úshin biz arhıv materıaldaryn izdestirý, Qazaqstan medıtsınasy tarıhynda anyqtalǵan qujattardy taýyp, saralaý jáne taldaý, medıtsına tarıhyndaǵy arhıvtik materıaldardy jarııalaý sekildi jumystardy belsendi atqaryp jatyrmyz» - dedi ol.
Aıta ketý kerek, byltyr Elbasy Nursultan Nazarbaev «Uly dalanyń jeti qyry» atty maqalasyn jarııalaǵan bolatyn.
Elaman Turysbekov
