Kóne qoljazbalardy qalpyna keltirýde dástúrli qaǵaz quıý ádisi qoldanyla bastady
ASTANA. KAZINFORM — Qoljazbalar jáne sırek kitaptar ulttyq ortalyǵynda kóne kitaptar men qoljazbalardy qalpyna keltirý isinde qolmen qaǵaz quıý ádisi tájirıbege engizile bastady. Bul týraly Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi málim etti.
Bul tásil túpnusqa qaǵazdyń quramyna barynsha sáıkes keletin jańa qaǵaz túrin jasaýǵa múmkindik bere otyryp, restavratsııa barysynda joǵalǵan better men bólikterdi tolyqtyrý úshin qoldanylady.
Qolmen qaǵaz quıý restavratsııadan qalǵan qaǵaz qıyndylary men jaramsyz qaǵazdardy qaıta óńdeý tehnologııasy arqyly júzege asady. Sondaı-aq mamandar shetelden aldyrylǵan qaǵaz massasymen tájirıbe jasap kórdi.
Talshyqty sýspenzııadan (pýlpa) paraq qalyptastyrý protsesi barysynda arnaıy súzgi formasynda qaǵaz massasy birkelki jaıylyp, tabıǵı túrde keptiriledi. Bul ádis XIII–XIV ǵasyrlarda Eýropa men Azııada qoldanylǵan dástúrli tehnologııalarǵa negizdelgen.
— Qaǵaz daıyndaý barysynda maqta, tsellıýloza, zyǵyr nemese sora talshyqtarynan arnaıy massa ázirlenip, sý qosý arqyly birtekti pýlpa kúıine keltiriledi. Qalypqa salynǵan pýlpa súzilgen soń, artyq sý alynyp tastalyp, ylǵal massa arnaıy preste syǵylady jáne tabıǵı jaǵdaıda keptiriledi. Qajet bolǵan jaǵdaıda daıyn paraqtar metıl tsellıýlozamen jelimdelip, agat tasy arqyly jyltyratylady, — delingen habarlamada.
Daıyn ónimder restavratsııalyq jumystarda — jyrtylǵan paraqtardy qalpyna keltirý, joǵalǵan bólikterdi tolyqtyrý, sondaı-aq ýaqyttyń áserinen zaqymdanǵan kitaptar men qoljazbalardy jańǵyrtý úshin paıdalanylady.
Qolmen qaǵaz quıý ádisiniń engizilýi ulttyq mádenı murany saqtaý isinde mańyzdy qadam. Bul tásil kóne jazba eskertkishterdiń ómirin uzartýǵa, sondaı-aq dástúrli tehnologııalardy qazirgi zaman talaptaryna saı jańǵyrtýǵa baǵyttalǵan.