Ulttyq qorǵa munaı sektorynan túsetin salyq tólemderi 30 paıyzǵa jýyq qysqarǵan
ASTANA. KAZINFORM – Ulttyq qorǵa munaı sektorynan túsetin salyq tólemderi 30 paıyzǵa jýyq qysqarǵan. Bul jaıynda Joǵary aýdıtorlyq palatanyń 2023 jylǵy respýblıkalyq bıýdjettiń atqarylýy týraly Úkimet esebine qorytyndysynnda aıtylǵan.
«Esepti kezeńde munaı sektory uıymdarynan tikeleı salyqtardyń túsimi 1 840,9 mlrd teńgege (-29,8%) tómendep, 4 557,4 mlrd teńgeni qurady. Onyń ishinde korporatıvtik tabys salyǵy boıynsha tólemder – 32, ústeme paıdaǵa salynatyn salyq – 42, paıdaly qazbalardy óndirýge salynatyn salyq – 19, eksportqa renta salyǵy boıynsha – 40, jasalǵan kelisimsharttar sheńberinde ónimdi bólýge qatysty eldiń úlesi boıynsha – 30, jer qoınaýyn paıdalanýshynyń qosymsha tólemderi boıynsha 85 paıyza qysqardy», - delingen qujatta.
Degenmen, tólengen bonýstardyń mólsheri eki esege jýyq 15,9 mlrd teńgege deıin ósti. Ulttyq qorǵa salyq tólemderiniń 30 paıyzǵa jýyq azaıýy munaı baǵasynyń tómendeýine baılanysty.
Salyqtyq emes túsimder (ákimshilik aıyppuldar, ósimpuldar, sanktsııalar, óndirip alýlar, tabıǵat paıdalanýshylardan munaı sektory uıymdarynyń zııandy óteý týraly talap-aryzdary boıynsha alynǵan qarajat jáne t.b.) 2 ese ósip, 8,5 mlrd teńgeni qurady. Respýblıkalyq menshikti jekeshelendirýden túsken túsimder kólemi 1,2 mlrd teńgeni qurady. Ulttyq qordy basqarýdan túsken ınvestıtsııalyq tabys ótken jyldyń teris máninen (-826,5 mlrd teńge) 2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha 1 819,7 mlrd teńgeni qurap, óskenin kórsetti. 2023 jyly kepildendirilgen transfert somasy 45%-ǵa tómendep, 2 200 mlrd teńgeni qurady. Bul rette qosymsha 1 800 mlrd teńge kóleminde nysanaly transfert bólindi.
Qordy basqarýǵa jáne jyl saıynǵy syrtqy aýdıtti júrgizýge baılanysty shyǵystar 69,9 mlrd teńgeni qurady (48,3 mlrd teńgege ulǵaıǵan). Atalǵan shyǵystardyń ósýi ótken jylmen salystyrǵanda ústeme kiristilik alǵan syrtqy basqarýshylardyń burynǵy syıaqylary men komıssııalar boıynsha tólemderge baılanysty úsh ese kóp boldy.
Basqarý shyǵystary aktıvterdi basqarý úshin bazalyq komıssııalardy jáne basqarý nátıjeleri boıynsha komıssııalardy (performance fee) tóleýdi, kastodıaldyq qyzmetterdi, jyl saıynǵy syrtqy aýdıt júrgizý qyzmetterin, sondaı-aq aqparattyq qyzmetterdi tóleýdi qamtıdy. Aýdıtke tikeleı jumsalǵan shyǵystar: 2022 jyly – 74,5 mln teńge, 2023 jyly – 84,3 mln teńge.
Ulttyq qordyń taza jınaqtary 2023 jyly 1,2 eseden astam ósip, 2 339,9 mlrd teńgeni qurady. 2022 jyldyń qorytyndysy boıynsha, bul kórsetkish 1 987,3 mlrd teńge boldy. Nátıjesinde Ulttyq qordyń jalpy kólemi 29 114,8 mlrd teńgeni (60 mlrd AQSh dollary) qurady.