Úkimettiń arnaıy kelisimder jobasyna kásiporyndar nelikten qyzyǵýshylyq tanytpaıdy
ASTANA. KAZINFORM – Eýropa qaıta qurý jáne damý banki óz resýrstary esebinen sheteldik ınvestıtsııalardy tartýǵa jáne ósý strategııalaryn iske asyrýǵa qabiletti keminde tıimdiligi joǵary 70 kásiporyndy qoldaýǵa nıetti. Bul týraly Ulttyq ekonomıka mınıstrliginen málim etti.
Aıta keteıik, jyl basynda ótken Úkimettiń keńeıtilgen otyrysynda Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev keleshegi zor árbir orta kásiporynnyń jumys josparyn ázirleýdi tapsyrǵan edi.
- Іri ónerkásip jobalaryn iske qosý jumystary baıaý júrip jatyr. Muny aktıvterdi qazynaǵa qaıtarý isimen qatar júrgizý qajet. Men bul jóninde iri bıznes ókilderimen kezdesýlerde aıtqanmyn. Qazaqstanda orta býynǵa jatatyn kóshbasshy kompanııalar shoǵyryn qalyptastyrý mindeti áli de ózekti. Úkimet bıylǵy maýsym aıynyń sońyna deıin keleshegi zor árbir orta kásiporynnyń jumys josparyn ázirleýge tıis, - degen edi Memleket basshysy.
Osy máselege oraı Ulttyq ekonomıka mınıstrligine saýal joldaǵan edik. Vedomstvonyń atap ótýinshe, Memleket basshysynyń tapsyrmasyna sáıkes, óndiristi 2-3 esege ulǵaıtýǵa baǵyttalǵan naqty jospardy (arnaıy kelisimdi) árbir tabysty jumys istep turǵan orta kásiporynǵa qatysty ázirleý aıasynda Úkimet keshendi jumys júrgizgen. Osy jumys aıasynda buryn maquldanǵan ólshemsharttarǵa sáıkes keletin (orta kásipkerlik sýbektisi, ónim óndirý jáne/nemese qaıta óńdeý salasyna tıesililigi, tólengen salyqtar, tabys jáne eńbekaqy qorynyń ósýi) orta bıznestiń 360 kásiporny aldyn ala iriktep alynǵan.
- Іriktelgen kompanııalarmen óndiristi keńeıtý, kásiporyndardyń básekege qabilettiligin arttyrý jáne jańa naryqtarǵa shyǵýyn qamtamasyz etýge baǵyttalǵan damý strategııalaryn aıqyndaý maqsatynda jergilikti atqarýshy organdar men «Atameken» óńirlik kásipkerler palatalarynyń alańdarynda birqatar sessııa ótkizildi. Bul óz kezeginde óndiris kólemin 2-3 esege ulǵaıtýǵa alǵyshart bola alady. Alaıda, ótkizilgen talqylaýlardyń qorytyndysy boıynsha kásiporyndar tarapynan arnaıy kelisimder jobalaryna qatysýǵa joǵary qyzyǵýshylyq baıqalmady. Bul jaǵdaı memlekettik qoldaý sharalary aıasynda kepildendirilgen qarjylandyrý men ótkizý naryqtarynyń bolmaýymen baılanysty, - dedi mınıstrlikten.
Osyǵan baılanysty júıeli ári keshendi tásildi iske asyrý maqsatynda 2025 jylǵy qańtarda Úkimet atynan mınıstrlik pen Eýropa qaıta qurý jáne damý banki arasynda qol qoıylǵan kelisim aıasynda orta kásiporyndardyń ınvestıtsııalyq tartymdylyǵyn arttyrý jónindegi birlesken sharalardy iske asyrý týraly ýaǵdalastyqqa qol jetkizilgen.
Baǵdarlamanyń maqsaty – damý áleýeti joǵary orta kásiporyndardy qoldaý arqyly olardyń jedel ósýine, tıimdiligine jáne básekege qabilettiligine qol jetkizý, sonymen qatar ınvestıtsııaǵa deıingi jáne ınvestıtsııadan keıingi kezeńderde nátıjelilikti arttyrý.
- Eýropa qaıta qurý jáne damý banki óz resýrstary esebinen sheteldik ınvestıtsııalardy tartýǵa jáne ósý strategııalaryn iske asyrýǵa qabiletti keminde 70 joǵary tıimdi kásiporyndy qoldaýǵa nıetti. Baǵdarlamanyń pılottyq kezeńi osy jyly iske qosylady, - dedi Ulttyq ekonomıka mınıstrliginen.
Baǵdarlama aıasynda:
- Eýropa qaıta qurý jáne damý banki benefıtsıarlardyń damýy men keńeıýine toptyq oqytý jáne konsaltıng, sondaı-aq jeke beıimdelgen quraldar usyný arqyly qoldaý kórsetedi;
- Kásiporyndardy sapaly irikteý men qajetti qamtýdy qamtamasyz etý úshin «ıirim» qaǵıdaty qoldanylatyn bolady. Bul qural atalǵan bank tarapynan shaǵyn jáne orta bıznes sýbektilerine úzilissiz qoldaý kórsetýdi jáne konsaltıngtik qyzmet kórsetýshi kompanııalar men joǵary bilikti sheteldik sarapshylardy tartý arqyly iske asyrylady;
- Akseleratsııalyq quraldardyń benefıtsıarlary Eýropa qaıta qurý jáne damý bankiniń basqa baǵyttaryndaǵy granttyq qarjylandyrý shekteýlerine qaramastan, jergilikti konsaltıngtik jobalar úshin 75 paıyz jáne halyqaralyq jobalar úshin 90 paıyz kóleminde ulǵaıtylǵan granttyq teń qarjylandyrý múmkindigine ıe bolady;
- Kelisim aıasynda kásipkerler úshin salalyq kórmelerge (sonyń ishinde sheteldik) qatysý múmkindigi jáne sheteldik seriktesterdi izdeý boıynsha qoldaý kórsetiledi.
- Mundaı jobalyq tásil sapaly ónim óndiretin, ishki naryqty tolyqtyratyn, óndiris kólemin birneshe esege ulǵaıta alatyn jáne syrtqy naryqtarǵa shyǵýǵa qabiletti myqty ári básekege qabiletti kompanııalardy qalyptastyrýǵa múmkindik beredi. Qazirgi ýaqytta joǵaryda atalǵan ólshemsharttarǵa sáıkes keletin 70 kásiporyn irikteldi, - dedi vedomstvodan.
Esterińizge sala ketsek, Ulttyq ekonomıka mınıstrligi «Jeke kásipkerlikti memlekettik qoldaýdyń keıbir sharalary týraly» baǵdarlamany 2015 jyldan bastap iske asyryp keledi. Osy ýaqytqa deıin 1 500-den astam joba júzege asyryldy. Olardyń ishinde búginde damý ústindegi Viva Pharm (hımııa ónerkásibi), «KazFerroGroup» JShS (shoıyn, bolat jáne ferroqorytpa óndirisi), Táp-tátti, Vanıl, Happy Cake syndy tabysty kásiporyndar bar.
Eýropa qaıta qurý jáne damý banki baǵalaýynsha, jobalardyń tıimdiligi orta eseppen qarjylyq jyl bastalǵannan keıin 1,5-2 jyl ishinde baǵalanady jáne jobalardyń 80 paıyzy tabysty bolady. Nátıjesindegi mýltıplıkatıvtik áseri kelesideı: 8 myńnan astam jańa jumys orny quryldy. Kompanııalardyń jyldyq aınalymy 36 paıyzǵa artty. Eksport kólemi 49 paıyzǵa ulǵaıdy jáne kásiporyndardyń shamamen 17 paıyzy iri kásipkerlik sanatyna ótti.