Úkimet jarnamany tańbalaý júıesine jańa túzetýler engizip jatyr
ASTANA. KAZINFORM – Úkimet qazaqstandyq blogerlerdi shetelden qarjylandyrýdy retteý jáne sheteldik qarjylandyrý esebinen túsken kiristerdi monıtorıngteý sharalaryn qaıta qarap jatyr. Bul týraly Úkimet apparatynyń Májilis depýtaty Sergeı Ponomarev joldaǵan depýtattyq saýal jaýabynda aıtylǵan.
Memlekettik kirister komıteti shetel memleketterinen, halyqaralyq jáne sheteldik uıymdardan, sheteldikter men azamattyǵy joq adamdardan aqsha jáne ózge de múlik alatyn jáne ony paıdalanatyn zańdy tulǵalardyń qurylymdyq bólimshelerine qatysty keıbir máseleler týraly, derekter bazasyn qalyptastyrý qaǵıdalaryn bekitý jónindegi buıryq jobasyn ázirledi. Atalǵan joba bıyl 3–23 qazan aralyǵynda «Ashyq NQA» portalynda qoǵamdyq talqylaýdan ótti.
Joba sheteldik qarjy kózderinen qarajat alatyn jáne ony paıdalanatyn tulǵalar men zańdy tulǵalardyń qurylymdyq bólimsheleri týraly aqparattyń ashyqtyǵy men aıqyndyǵyn arttyrý maqsatynda derekterdi usyný tártibi men merzimderin belgileıdi. Memlekettik kirister komıteti salyqtyq baqylaýdy salyqtyq tekserý túrinde jáne memlekettik baqylaýdyń ózge de nysandarynda, sonyń ishinde kameraldyq baqylaý túrinde júzege asyrady.
Sonymen qatar turaqty negizde jeke tulǵalarǵa, onyń ishinde ınflıýenserlerge (blogerlerge) salyqtyq mindettemelerin tolyq oryndaý (jeke kásipker retinde tirkelý, tabys kólemin tolyq kórsetý máseleleri boıynsha) turǵysynan monıtorıng júrgiziledi. Budan bólek, ýákiletti uıymdar men ózge de tulǵalar arasynda ózara is-qımyl jáne aqparat almasý júzege asyrylady.
Qazaqstan Respýblıkasynyń «Onlaın-platformalar men onlaın-jarnama týraly» zańynda onlaın-jarnamany sáıkestendirý jáne tańbalaý talaby kózdelgen. Osy maqsatta onlaın-jarnamany tańbalaý tártibi bekitilip, ol ınflıýenserler (blogerler) kommertsııalyq jáne (nemese) sharttyq negizde ornalastyratyn jarnamalarǵa qoldanylatyn onlaın-jarnamany tańbalaý qaǵıdalarymen retteledi.
Onlaın-platformalarda ornalastyrylatyn nysanaly (targettelgen) onlaın-jarnama tıisti onlaın-platformanyń tehnıkalyq múmkindikterin paıdalana otyryp avtomatty túrde tańbalanady. Osylaısha, qaǵıdalarǵa sáıkes ýákiletti organ zańnama talaptarynyń saqtalýyna monıtorıng júrgizedi. Atalǵan norma donorlardy rezıdentter jáne rezıdent emester dep bólmeıdi. Sondyqtan qarjylandyrý kózine qaramastan kez kelgen onlaın-jarnama (PR-materıaldar) mindetti túrde tańbalanýǵa tıis.
- Qazir onlaın-jarnamany anyqtaý jáne baqylaý tetigi, sondaı-aq olardy mindetti túrde tańbalaý (markırovka) júıesi joq. Sondaı-aq onlaın-platforma paıdalanýshylarynyń naqty derekteri (tegi, aty-jóni, týǵan kúni, jeke sáıkestendirý nómiri) men ornalastyrylǵan kontenttiń túrin (kommertsııalyq/kommertsııalyq emes) jikteý tártibi de aıqyndalmaǵan. Osyǵan baılanysty Mádenıet jáne aqparat mınıstrligi zańnamaǵa ózgerister men tolyqtyrýlar engizý boıynsha jumys júrgizip jatyr, - dep jaýap bergen Úkimet apparaty Májilis depýtaty Sergeı Ponomarev joldaǵan depýtattyq saýalǵa.
Depýtattyq saýal jaýabynda aıtylǵandaı, jańa túzetýler resmı aqparatqa arnaıy mártebe berý jáne tıisti habarlamalardy belgileý úshin arnaıy tańba (belgi) qoldaný tetigin engizýge baǵyttalǵan.
Atalǵan bastamalardy iske asyrý maqsatynda kelesi zań jobalaryn ázirleý boıynsha jol kartasy bekitildi:
- «Onlaın-platformalar men buqaralyq aqparat quraldary máseleleri boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir zańnamalyq aktilerine ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy;
- «Onlaın-platformalar men buqaralyq aqparat quraldary máseleleri boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń Ákimshilik quqyq buzýshylyq týraly kodeksine ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy.
- Atalǵan baǵyttaǵy jumys jalǵasady. Úkimet sheteldik qarjylandyrýdy baqylaý jóninde qajetti sharalar qabyldap jatyr. Sonymen qatar qazir blogerler men aqparattyq resýrs ıelerine qosymsha mindetter engizýdiń qajettiligi joq dep esepteledi. Óıtkeni qoldanystaǵy zańnamada salyqtyq baqylaý men eseptiliktiń tıisti tetikteri qarastyrylǵan,- delingen jaýapta.
Eske sala ketsek, ótken jyldan bastap Qarjy mınıstrligi blogerlerdiń tabysyna qatysty málimetterdi jarııalap keledi, onyń ishinde tabys salyǵyn tólemeı júrgen jeli juldyzdary da bar.